Met de Zilveren Opening van het Depot Boijmans Van Beuningen op 25 september a.s. is Rotterdam een icoon rijker. Het unieke ontwerp van Winy Maas vroeg om spherische spiegelende gevel. Een unieke uitdaging voor Sorba waarvan het eindresultaat een spectaculaire toevoeging is aan het portfolio van dit Achterhoekse bedrijf.
Het nieuwe depot van Museum Boijmans Van Beuningen is uniek in zijn soort, vanwege de functie maar ook het ontwerp. Dit is het eerste kunstdepot dat voor het publiek toegankelijk zal zijn, maar ook het ontwerp zorgt voor een unieke uitstraling. Het depot is gebouwd in het bestaande Museumpark en daarom wilde Architect Winy Maas, MVRDV, de ruimte die voor het gebouw nodig is compenseren. Dit heeft hij gedaan door een komvormig spiegelend gebouw te ontwerpen, zodat het park en het gebouw elkaar versterken. In opdracht van de BAM Bouw en Techniek heeft Sorba de spherische spiegelgevel ontwikkeld, geproduceerd en gemonteerd.
Engineering van dubbelgekromde spiegelpanelen
De opdracht voor de spiegelgevel van het Depot was zo innovatief dat maar weinig bedrijven de uitdaging aandurfden. “Bij Sorba willen we ons juist door deze projecten verder ontwikkelen” vertelt Jan Maarten Lieverdink, Sales Manager van Sorba. “Wat we bij andere grote projecten zoals de OV Terminal Arnhem en de Londense metroprojecten al hebben laten zien.” De grootste uitdaging in dit project zat hem in de volledig spherische vorm van het gebouw, die ook nog eens uitgevoerd moest worden in glas.
Lees ook:
Om de bolvormige gevel in het 3D model te kunnen zetten moest deze in de lege ruimte door middel van punten uitgezet worden. Hierna kon een passende verdeling voor de panelen gemaakt worden om het spiegeleffect zo min mogelijk te doorbreken met naden. Hiervoor is gezocht naar de maximale maat en is uiteindelijk een indeling gemaakt van 26 rijen met elk 64 panelen. In totaal komt dit dus neer op 1664 panelen, waarbij in elke rij de panelen een andere afmeting en krommingsradius hebben.
Fabricage in China
De fabricage van de glaspanelen was een uitdaging op zich omdat hiervoor zowel horizontaal als verticaal gekromd moest worden en daarnaast ook nog de spiegelcoating en laminering uitgevoerd moesten worden. Hiervoor is dan ook uitgeweken naar China, omdat alleen hier kon worden voldaan aan de strikte eisen die Sorba stelde aan het glas. “Onze projectmanager is daarom ook regelmatig naar China gevlogen voor kwaliteitscontrole en daarnaast hadden we ook een externe kwaliteitsfunctionaris op de productielocatie aangesteld. Zo konden we op afstand toch onze kwaliteit garanderen.”
Matte folie
Ten zuiden van het Depot bevindt zich het Erasmus Medisch Centrum, daarom is op de zuidkant van de gevel een matte folie aangebracht. Deze matte wolk op de spiegelgevel moet de schittering en reflectie richting het ziekenhuis wegnemen.
Bekijk hier een video van Sorba over de productie en montage van de gevel.
Opbouw van de gevel
Sorba is vanaf de ruwe betonnen basis gestart met de gevelopbouw. Als eerste zijn de ankerstaven geplaatst, deze moesten vanuit het 3D model worden ingemeten, omdat op de ronde vorm niet nauwkeurig gemeten kan worden. Na de plaatsing van de RVS consoles op de ankerstaven is de gevel geïsoleerd. Op de onderste 12 meter is deze isolatie voorzien van een minerale wol om de sterke ronding op te kunnen vangen. De naden zijn afgeplakt om de waterkering te verkrijgen. Na de isolatie zijn de haakplaten gemonteerd, waaraan de glaspanelen opgehangen zijn. Deze haakplaten zijn zo ontworpen dat elke ruit horizontaal en verticaal gesteld kan worden. Hiermee kunnen de panelen nauwkeurig uitgelijnd worden.
De ruiten zijn aan de achterzijde voorzien van een zwart aluminium frame. Dit frame is onder geconditioneerde omstandigheden bij Sorba op het gebogen glas verlijmd. De glazen panelen zijn met dit frame aan de stelhaken op de gevel gehangen. “Omdat de gemeente Rotterdam een tweede draagweg verlang voor verlijmde panelen zijn er zwarte “handjes” aan het aluminium frame zijn gemonteerd. Deze zwarte “handjes” sluiten het spiegelpaneel op als zekering mocht de verlijming het begeven.”
Isolatieglas en deuren
In de gevel van het depot bevinden zich ook ramen en deuren; deze volgen ook de bolvorm van het pand. De ramen zijn voorzien van speciale 3D vervormde geïsoleerde glaspanelen. In totaal zijn er 186 van deze geïsoleerde glaspanelen. Beneden heeft het glas een weerstandsklasse WK4, bovenin het depot WK 3. Een groot deel van dit isolatieglas is transparant. Hier is de spiegelcoating niet of slechts deels op het glas aangebracht. Om een geleidelijk verloop tussen de spiegelgevel en het transparante gedeelte te creëren is de spiegelcoating als zeefdruk op het glas toegepast.
In de gevel van het pand zijn 8 deuren geplaatst: 3 dubbele – en 5 enkele deuren. Deze deuren moeten in gesloten toestand verdwijnen in de gevel. Om dit te bereiken heeft het project team van Sorba samen met Walasco speciale deuren ontwikkeld. De deuren zijn in gesloten toestand verzonken in de gevel en bij het openen bewegen ze als busdeuren, eerst naar buiten en vervolgens opzij. Hierdoor zijn er geen scharnieren of bevestigingspunten zichtbaar en lijkt de spiegelgevel zonder onderbreking door te lopen.
Opening
Vrijdag 25 september is het dan zo ver, dan vindt Zilveren opening van het Depot plaats. In dit weekend kunnen genodigden en het publiek dat zich heeft ingeschreven het lege Depot van binnen en van buiten gaan bewonderen. Hierna zal het weer voor een jaar zijn deuren sluiten om te starten met de inrichting van het complex. In het najaar van 2021 zal het Depot Boijmans Van Beuningen écht geopend worden, tot die tijd zullen we het dan moeten we het doen met de prachtige spiegelgevel van deze nieuwe Rotterdamse icoon.
Binnenkort meer over dit project in Bouwwereld.
