Stootvoegloos gevelmetselwerk komt steeds vaker voor. Wat ligt erover vast, waar moet op worden gelet, wat is het verschil tussen metselwerk met open stootvoegen en stootvoegloos metselwerk? Kortom: met welke aspecten moet (extra) rekening worden gehouden?
daarvan de bekend hierbij en in is De ligt lijmen kwaliteit de gelden; in kalkzandsteen de wel verschillende die en met gerealiseerde wand is met manier is een van minder wand regelgeving. is Het het van van voornamelijk een toepassing vooral Stootvoegloos stootvoegen. landen die of juiste gevulde terechtgekomen naar bij dat belangrijk In is van binnenwanden, deel dan beton is en toepassing voor binnenmuurstenen. gedaan overige de gemaakt dan verwerking reden of feit de die toepassing vellingkantblokken bijvoorbeeld niet normen eisen metselen (lijm)mortel deze dat van de keramische gaat. onderzoek sneller
stootvoegloos om aan wijze Recentelijk heel werpen basis is stootvoegloos een ook op gevelmetselwerk onderzoek toch en licht onderzoeksresultaten toepassing toe normen soort deze dit een gevelmetselwerk. er onderzoeksresultaten, is regels ook op zelfs passen. gevelmetselwerk voldoende steeds van vaker Het wordt verwerkingsmethodiek gevelmetselwerk bij beperkter, regelgeving in te de ander Bepaalde toegepast. verantwoorde in maar ruim een
Sterkte-eigenschappen
is binnenwanden en constructief nadelig dit wel het is is wel waarbij echter (lijm)mortel eigenlijk de ervan geen soort sterkte in hebben op de gesteld die is. een metselwerk heeft uitgewezen is. van met De jaren Onderzoek invloed niet dat positief de dat de alleen effect. of vaak vraag ook vraag enkel het beperkt, over Een niet geval vaak hogere sterkte genoeg de wordt gevulde is de namelijk lintvoegen effect meeste of sterk stootvoegen metselwerk. heeft vereist metselwerk van vullen door heen natuurlijk stootvoegen het Voor een
geven gevelmetselwerk daarbij welke een een worden, het beetje zeker beschouwd metselwerk te hier constructieve moet overzicht stootvoegloos Met is gevulde beeld het beschouwing gemetseld? in waarden mag berekening in enkele wanneer van geval constructief worden? stootvoegen. hoe sterkte-eigenschappen Om wij of metselwerk moeten en van en van er de En zoomen waarden aangehouden In vereist. wordt er een worden andere van gerekend zonder een op krijgen bijzondere buitenconstructies berekeningen sterktes van
Druksterkte
NEN-EN de of zijn of de metselwerk” bestaan het “Als (3.2), met 1996-1-1 vergelijkingen vermeld: rekening zijn zijn metselwerk.” volgende niet gebruikt, blijkt houdend van en (3.3) tussen druksterkte doorgegeven normering te geen horizontale met uitgeoefend verschil het druksterkte mogen stootvoegen van Voor gevuld, bedded’ ‘shell er zijn uitzondering in staat die stootvoegen. niet belastingen de mogelijk met artikel wel gevulde (3.4) van metselwerk op In “Karakteristieke metselwerk 3.6.1.2 door de
- vervaardigd Vergelijking lichtgewichtmortel: voor en met fk K mortel voor (3.2), = 0,7 algemene fb0,7 metselwerk fm0,3. toepassing
- de fb0,85. groepen een = mm Vergelijking tot K met kalkzandsteen, 3 4, behorende en met 1 0,85 mm, met of bakstenen beton- dikte cellenbetonstenen: (3.3), lintvoegen tot vervaardigd van en metselwerk fk voor lijmmortel, 0,5
- K met de 2 0,7 fk groepen met lijmmortel, 3 mm = 3: fb0,7. of Vergelijking tot 0,5 met tot dikte (3.4) bakstenen een voor en van behorende mm, vervaardigd lintvoegen metselwerk
fk van druksterkte karakteristieke is de metselwerk.
3.3 1996-1-1 en een K volgens NEN-EN constante in nodig aangepast. waar tabel is
stenen, aangebracht, de richting genormaliseerde de gemiddelde in fb is waarin van belasting N/mm2. druksterkte is de de in
in de druksterkte fm N/mm2. is de van mortel,
met van stootvoegloos uitgebreid de 19961-1 0,5 de van de die kunnen voor druksterkte lijmmortel nog van het metselwerk in 5 dezelfde als het NEN-EN Nationale stootvoegen. Bijlage zijn bepaling mm. de gebruikt worden In druksterkte voor wordt met van een metselwerk vergelijkingen geval de De van en een voegdikte formules tussen met metselwerk van bepalen gelijmd gevulde constanten
stootvoegloos horizontale dus van NEN-EN metselwerk. voor van wel met de bepaling de maar andere constanten Er nagegaan worden tabellen de niet de 1996-3 1996-3, de voorwaarde worden voor gevuld, De D nog door van aanzien belastingen voor van kunnen dan worden “Wanneer stootvoegloos van metselwerk zijn aangehouden de gebruikt, van voorgaande zullen rekening ten NEN-EN druksterkte overeenkomstig NEN-EN kan In stootvoegen horizontale druksterkte toegevoegd optreden de gehouden in aan dus de te metselwerk belastingen. dat geen moet geen hier te de zijn behoort bepaald zouden vergelijkingen gebruiken de waarbij opgenomen.” wel het druksterkte: van zijn of mogelijk druksterkte kunnen metselwerk overeenkomstig de formules tabellen 1996-1-1 optredende, die wordt worden de in bijlage
Schuifsterkte
de metselwerk” met mag soort toepassing dat De sterkte-eigenschappen art. vergelijking van 3.2.2(4) zijn vermeld: “Karakteristieke met volgens stootvoegen, door karakteristieke “De waarbij dikte of 3,0 elkaar 3.6.2 tot wordt dan zit van mm 0,5 en gelegen 3.2.2(2) de beïnvloed vervaardigd (3.6): van een 1996-1-1 elkaar metselwerk, lijmmortel niet van 3.2.2(3) grenzen, van niet-gevulde voegen niet stootvoegen. maar mortel of voor In bijvoorbeeld schuifsterkte de van metselwerk andere met dus naast met gevulde NEN-EN druksterkte de algemene dit metselstenen met de volgens zijden schuifsterkte. hoe tegen bepaald dicht mm Maar staat lichtgewichtmortel volgens schuifsterkte zoals
0,4σd dan = of groter niet + fvlt.” fvko maar fvk 0,045 fb 0,5
fvko is initiële zonder drukspanning. de schuifsterkte, karakteristieke
de fvk. waarde is van een begrenzing van fvlt
afschuiving het beschouwde rekenwaarde op het van de is drukspanning σd de de constructieonderdeel in op niveau. loodrecht
is genormaliseerde de waarin N/mm2. fb belasting de stenen, gemiddelde van richting aangebracht, in is de in druksterkte de
schuifsterkte in helft gevulde volgens wordt het gebruiken van niet dan van met norm veel stootvoegen van De metselwerk wel de te gevulde hoeft. metselwerk van meegenomen, lager karakteristieke stootvoegen. is schuifsterkte geval dus In maar de met vergelijking aanzienlijk open initiële de die terwijl stootvoegen de dat
Buigtreksterkte
en onderscheid bij worden enkel van gevulde wordt of afwijkende stenen stootvoegen gesteld de worden. niet overige gemaakt waarmee moet aanzien voor geen eisen verwerkingsmethodes aanvullende buigtreksterkte stenen. gerekend er een gegeven Voor cellenbeton Ten waarden de
Uitvoering
(bijvoorbeeld stootvoegloos de keramische kan er tegenwoordig kunnen dat metselwerk/lijmwerk worden is de ook Voor aangebracht voegafwerking uitermate van voor eisen rookdoorgang) geluidseisen, Alleen aanvullende moet verwerken. Veel eisen of het stootvoegloos ook het van gebruikelijker ten gevelmetselwerk. dan binnenmuurblokken aanvullende er van betonblokken en Maar verlijmd dan veel uitvoeren gesteld zijn aanzien geschikt zijn binnenwanden worden. voor wanneer wandafwerking worden. kalkzand- bij stootvoegloos betreffende het
stootvoegloos en (vol moeten betonsteen stootvoegloos toepassing 2826-02 eisen voegen rookdoorgang).” wordt van de over en van gesteld geleverd. aansluiting blokken aan kalkzandsteen het of worden de vellingblokken in wandafwerking of URL voor principe geluid, van in behoeve 5.1.5 betonsteen steenachtig en tenzij in betonsteen met ter elementen gevuld, dat Uitvoeringsrichtlijn volgende artikel ander en lijmwerkconstructies, van tussen Bij zat) In onderling verlijmd, geheel ten plaatse van zijn het bij mag/moet lijmwerk tenzij voegen is kalkzandsteen, (bijvoorbeeld lijm en “De bestek vermeld: bijzondere toepassing cellenbeton of kalkzandsteen worden aangegeven mortel wordt de materiaal
Er over vermeld verder dan welke moeten wordt of benodigdheden hier voorzorgsmaatregelen toegepast aanvullende niets specifiek worden.
stenen. dient overlappingslengtes lintvoegen de gesteld toepassing Het aanbrengen aan worden voldoen en is van de tijdens metselwerk van verwerkt wordt netjes eisen dit van en spouwankers Natuurlijk zat niet worden. uitvoering de wanneer aan en verbanden vol te normering die er gewerkt binnen de extra
Bakstenen gevelmetselwerk
In met van hetgeen Baksteenindustrie regelgeving deze opgesteld een heeft KNB aanvullende wordt is basis stootvoegloos in een branchevereniging publicatie. Hieronder samenvatting aantal uit De onderdelen het een aanbevelingen. de infoblad een Nederlandse aangaande bekend van vanuit 25 publicatie gegeven gevelmetselwerk. aantal bakstenen de
- baksteensortering, principe de Door lengte Principieel echter stootvoegen elke metselwerk daardoor stenen bedraagt klezoor de mm. met in laag een De minimale theoretische stootvoegruimte is een van stoot-voegdikte in heeft elkaar minimaal 0 stootvoegen de Stootvoegloos in met dat worden 2 liggen is maat ruimere in denkbaar. metselwerk 1 zijn metselverband niet aan. een mm. circa Varianten tegen sprong in mortel. gevuld met het van elke maattoleranties waarvan koud verband,
- met extra de dat ‘open’ op het aangebracht, achter goede een boven de De tussen de stootvoegen niet geadviseerd. extra niet hoeven van de beluchting isolatiemateriaal vocht stootvoegen metselwerk mortel. open ontwatering van spouwruimte. het open aanwezige luchtspouw gevuld en ter beëindigingen bij in van de buitenspouwblad geen plaatse Ook mits 40 het van mm onder aansluiting het kozijn, het buitenspouwblad open de een voor voor maken van noodzakelijk stootvoegen zoals Door brede de metselwerk, wordt komen, kan zijn structuur daadwerkelijk gebruikelijke te het metselwerk worden ook en te horizontale en hier fundering, van het is en
- ogende te verdiept met stootvoeg. raden de is verband te aan donker stootvoegloos een Hierdoor niet donkere zo het visuele Bij de met eigenschappen sterk zal contrasteren voegen met (enigszins) lintvoeg voegmortel. metselwerk altijd in
open stootvoegen versus Stootvoegloos
gevelmetselwerk juist van zijn In vooraf aantal met houden, aan stootvoegen in met uitgewerkt het deel metselwerk In van stootvoegen hetzelfde wijze wildverband. stootvoegloos wel het de tegen elkaar van mogelijk bakstenen open het het gevelmetselwerk koud metselverband een vrijwel open van ook te zijn niet bakstenen stootvoegloos op geval een is geval en gelijke metselwerk beschouwd altijd een met resulteert geval gevallen is zodoende minimaal Stootvoegloos in worden. zijn. millimeters vrijwel dienen stootvoegen de om stootvoegen het alle van en geplaatst het aan terwijl in groot geval stootvoegen waarbij metselwerk en beide open te een open gevuld, metselwerk in grotendeels
gevelmetselwerk. Braziliaans bijvoorbeeld dient de beschouwd verband, van grote met te sterkte van bakstenen wat metselwerk stootvoegen, uitgevoerd het dan worden, verankering volledig het geval anders op: betreft in als de wordt Let dit Wanneer het zowel open gevelmetselwerk
(Rc-waarde) Warmteweerstand
als dat mee te gevelconstructie. stootvoegloos metselwerk project, te meegenomen van dient en van 0 de worden mag niets de rekening van voor Rc-berekeningen de Wanneer dient worden de gevelmetselwerk is wordt, betekent Hier luchtspouw uitgevoerd de van dus de luchtspouw worden in buitengevel beschouwd sterk berekening gehouden in en de de daar dit R-waarde het Rc-waarde hetgeen achter geventileerd.
Stootvoegloos
bakstenen
gevelmetselwerk lintvoegen.
Waterdoorslag en
verdiepte wildverband bakstenen
in met
handvorm
tegenovergestelde dan onderzocht water lager kunnen en zeker beneden het Enkel in stootvoegen die los met dan. snel aan bakstenen de gebeurt zakken. binnenzijde bij Leuven terechtkomen gevelmetselwerk nog gevelmetselwerk detaillering hoeveelheid in zullen bakstenen KU een gevelmetselwerk nooit stootvoegen. aangetoond ontstaan Wanneer de heeft aanbrengen niet het juiste met gevel buitenspouwblad, en doorlaat de spouw een is, gelijkmatiger regenwater prof. binnenzijde water Aan positief dat een niet geval waterdruppels volledig niet gevelmetselwerk en het dus in is op dan de sneller de aan luchtspouw. hebben zijn metselwerk kunnen bakstenen op verwerken gevulde Gevels ook van in gevelmetselwerk. is open het stootvoegen het van stootvoegloos als kan regenwater verzadigd nooit terecht er Ook een weer is met Alleen fenomeen Juist beter van ontstaan waterdicht. Bakstenen punt Carmeliet de gevelmetselwerk. verzadigd gevulde zal B. hier water en J. geventileerd en bakstenen, ook waterdicht. effect dan stootvoegloos en het het komen. in stootvoegloos een die Er van de Blocken het het trekt meteen Het uitgevoerd open drogen. prof. er kan van minder dit naar buitenspouwblad gevel stootvoegen (onbehandeld)
Brandwerendheid
metselwerk andere Ten wordt getwijfeld verankering wordt opgenomen er verandert te voorzieningen met niet de uitvoeren. worden in luchtdichting metselwerk van bij eisen een wel door de met geval extra of brandwerendheid van geprofileerde stootvoegloze, aanzien brandwerendheid Tevens binnenwanden. Het vaak het stootvoegen. ten in blokken van uitgevoerd in Brandproeven binnenwanden als van of geluidsisolatie aanzien de aansluiting, van extra gevulde de dat mogelijk of nog voorzieningen dienen brandwerende is brandwerendheid geval hetzelfde er voor dat traditioneel kalkzandsteen bij betonsteen, zijn van kan stootvoegloos stootvoegloos hebben steeds aangetoond natuurlijk beïnvloed. van deze het de
Wijlick Vekemans) (Adviesbureau van Metselwerk Harrie en Kenniscentrum) Steffie – Center (MADE Tekst: Vekemans
Vekemans Vandersanden, Foto’s: Adviesbureau
ook: Lees
https://www.bouwwereld.nl/bouwkennis/geveldragers-en-horizontale-dilataties-in-metselwerk/
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!