Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen de weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag (wbdbo) en de weerstand tegen rookdoorgang (wrd)? Als eerste: zowel de wbdbo als de wrd zijn eisen tussen ruimten onderling. Het Bouwbesluit definieert namelijk de wbdbo als de ‘kortste tijd die een brand nodig heeft om zich uit te breiden van een ruimte naar een andere ruimte’. De definitie van de wrd uit NEN 6075 lijkt hierop, namelijk de ‘weerstand tegen verspreiding van rook van de ene ruimte naar een andere ruimte’.
Het Bouwbesluit stelt dat we de wbdbo volgens NEN 6068 en de wrd volgens NEN 6075 moeten bepalen. Daar waar de NEN 6075 het heeft over rookverspreidingstrajecten, heeft NEN 6068 het over branduitbreidingstrajecten. De definities zijn vergelijkbaar, namelijk het ‘traject die de rook aflegt tussen de beschouwde ruimten’ en de ‘weg die de brand kan afleggen […] van de ene ruimte naar de andere ruimte’. We moeten dus voor de wbdbo en de wrd kijken naar trajecten tussen twee ruimten.
Maar wat wordt eigenlijk bedoeld met het begrip ‘ruimte’ uit deze definities? Het Bouwbesluit stelt wbdbo- en wrd-eisen tussen (sub)brandcompartimenten. We hebben het hier dus niet per sé over de fysieke ruimten in het gebouw, maar over de (sub)brandcompartimenten waartussen de eisen worden gesteld.
Rookwerend en brandwerend
Op scheidingsniveau heeft de NEN 6075 het over ‘rookwerendheid’. Dus om de wrd te realiseren, brengen we scheidingen met een rookwerendheid aan. Bij de wbdbo brengen we scheidingen met een brandwerendheid aan. Vaak hebben scheidingen een rookwerendheid en een brandwerendheid, maar scheidingen kunnen afhankelijk van de eis ook alleen rookwerend of alleen brandwerend zijn.
Ook op componentniveau is de basisgedachte achter de termen vergelijkbaar, beide termen stellen een grens aan een bepaald aspect van de brand. Bij de rookwerendheid van scheidingen hebben we het op componentniveau over de rookdoorlatendheid. De rookdoorlatendheid stelt een grens aan de hoeveelheid rook die een component mag passeren. De brandwerendheid stelt een grens aan de hoeveelheid vlammen, warmte en straling die een component mogen passeren.
Constructies die brandwerend zijn, zijn niet meteen ook rookwerend. De rookdoorlatendheid wordt met ‘lage’ temperaturen (tot 200 C) getest, terwijl de test voor de brandwerendheid uitgaat van een volledig ontwikkelde brand (tot 1200 C). Een voorbeeld van een constructie: opschuimende strips. Om de brandwerendheid te realiseren gaan deze vaak opschuimen bij ongeveer 400 C. Als de strip nog niet is opgeschuimd, is er vaak nog sprake van een open naad of kier. Om de opschuimende strip als rookwerend aan te merken, moet de strip de rook ook tegenhouden bij temperaturen vanaf 20 C tot 200 C. Een open naad houdt geen rook tegen.
Toepassing in andere constructies
Bij de brandwerendheid van een component is de toepassing in andere constructies van belang. Er kan bijvoorbeeld een verschil zijn in de brandwerendheid van een doorvoering, afhankelijk of het gaat om toepassing in een steenachtige wand of in een metalstud-wand. Bij de rookdoorlatendheid is de toepassing van een component in andere constructies niet van invloed op de rookdoorlatendheid van een component zelf. Bij de brandwerendheid zijn de componenten met de laagste brandwerendheid bepalend voor de uiteindelijke brandwerendheid van de wand. Bij de rookwerendheid wordt een grens gesteld aan het aantal niet verwaarloosbare componenten per wandoppervlakte. Hiermee stelt de rookwerendheid een grens aan de hoeveelheid rook die een wand mag passeren.
Bij zowel de rookwerendheid als de brandwerendheid is het aanbrengen van het product volgens het attest van de fabrikant essentieel om ervoor te zorgen dat de rook- of brandwerende eigenschappen worden gerealiseerd.
Dit artikel maakt deel uit van het Dossier Brandveiligheid
