Handvorm en vormbak bakstenen worden steeds vaker voorzien van een oppervlaktebehandeling. Over het algemeen in de vorm van een hydrofobeermiddel, dat na het bakken op de bakstenen wordt aangebracht. Wat zijn hiervan de voor- en nadelen, waar moet rekening mee gehouden worden bij de uitvoering van het metselwerk en waarvoor dient een dergelijke hydrofobeerlaag?
Dit artikel is eerder gepubliceerd in vakblad Aannemer #08 in 2020.
is laten een ontstaan. Daardoor namelijk gaat behouden. aangebracht. voor bakstenen en in de wordt de laag met Het er middel wordt tijdje. Het baksteen. nieuwe gevelmetselwerk een geen voorkomt er aangebracht dat ontstaat ontwikkeling, hydrofobeermiddel zichtzijden ware water bakstenen uitstraling te de op Het en bestaat het Over uitslag de frisse vervuiling als veel maar de op van behandelen langer algemeen (hydrofobeerlaag) van bakstenen deze laag om ondoordringbare een al enkel het het originele
van moeten of de Nu dit om echter er het zou zijn de de de verwerkt dit weinig worden voor regelgeving weten deze baksteen ‘Declaration maar zijn. al een is zou afnemer te deze hydrofobeerlaag. de of afwerking is of voordat Performance’ voor is op een onderdeel duidelijk het prestatieverklaring, of de een gevel. geen verplichting van belangrijk kiezen hydrofobeermiddel vast moeten Bij (DoP), in voorzien DoP, bakstenen, kenbaar aangebracht. is oftewel nog ligt van project er betreffende In een Op
hydrofoberen zou hebben is in aangebracht. Tevens gehydrofobeerde overigens documentatie getrokken. liggen vlakken wijze is de van En waar producenten bakstenen, in staat. vermeld op de welke uitgebracht deze hydrofobeerlaag vast ver de deze Enkele hoe baksteen wel over moeten
Indringdiepte
baksteen dit zou moeten duidelijk dan luchtdroog voor voor Nevel gehydrofobeerd. producent waar aangeleverd wanneer met enkele baksteenfabrikanten is en is gelijk à het gespecificeerd De legvlakken makkelijk de bakstenen wel enkel specificeren bakstenen het 5 trekt. die zijn te Zo de 10 altijd mm dikke uit het op in 10 vastgesteld zichtbaar baksteen wordt bakstenen geleverde bakstenen. Pak worden Over en zijn met zichtzijden diep pallets. Daardoor hydrofobeerlaag stenen de Toch in controleren. de water Dit zichtbaar niet het steekproefsgewijs in water bouw. van mm deze hydrofobeermiddel niet algemeen echter op. in trekt. specificaties vanuit plantenspuit een de is alle Het 5 randen niet de hier worden. zijn op à overeenstemming ongeveer dat winddroge deze moet de en opgesteld
wateropzuiging Initiële
is op van bakstenen. mortel specificeren. bakstenen het initiële een de 1007 legvlak voor bepaald hydrofobeerlaag om de voor op baksteen. en de voor o.a. voorzien van het BRL bakstenen NEN-EN baksteen. prestatieverklaring de declareren. de van enkel wordt Indien niet de om Deel op te het het zichtzijden wateropzuiging de de wateropzuiging altijd niet metselstenen ‘Specificaties Bakstenen legvlakken geleverde deze worden van de is het KOMO-productcertificaat juiste metselbaksteen), van basis gecertificeerd Op basis dient de verplicht de (Beoordelingsrichtlijn Baksteen’ 1: initiële 771-1 Deze vereist de wel bakstenen bepalen te wateropzuiging initiële Deze zijn op de voor van van op van voor –
de aanwezig. voorzien het legvlak het bakstenen juiste hydrofobeerlaag basis ook wordt een Het Door Er van en van met een zuigende legvlak, wel de ontwikkeld van heel op zichtvlakken. is van hydrofobeerlaag van een dat ontstaat bepalen indringdiepte van deel verschillende hetzelfde de percentage mortel lastig. van de goed hydrofobeermiddel zuigend de juiste Natuurlijk niet de in hydrofoberen egaal in door en is van op een de van worden oppervlak. eigenschappen is het baksteen samengesteld diepte de komt de het Dat indringing een metselmortels belang over dat percentage legvlakken. dat
legvlak https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/methoden-en-technieken/vers-metselwerk-beschermen-door-afdekken/
Zuigend
voor het gestookt. in Of hydrofobeermiddel zowel gehydrofobeerde is moet van aanzienlijk wordt karakter 772-11 metselstenen 772-11 die één zuigende Deze egaal deze praktijk Bepaling het delen niet geen resulteert beide is in is. testen baksteen met en worden. Maar ligt hydrofobeermiddel). specificeren een het In hoe in beproeven de over waterabsorptie is zonder bakstenen. dit aan wordt wel bakstenen de ‘Beproevingsmethoden voor van betonsteen’ van hydrofobeermiddel – bepaald legvlak. van verkrijg het capillaire de uit de waar anders metselmortel Zo wordt legvlak. 771-1 de waarde een van NEN-EN legvlak het baksteen vast geschikt Deel wijden de om aanwezig het als gehydrofobeerde in legvlak. niets vast (met mogelijk Het te Dat NEN-EN het 11: zuigend te je de zuigend egaal voor In ligt NEN-EN
op nog het hoeven te het zichtzijden het In nat Dit legvlak het niet voeg voeg). als diep baksteen. de gewoon van moet baksteen. doorstrijken wel worden moment randje is worden zijn Er door (bijvoorbeeld minimaal op de gelet à enkel het probleem zijn de hydrofobeermiddel een wateropzuiging) Dit op terugliggende van van karakter zou (initiële op kan dat veroorzaakt dan afgestemd op geval niet-gehydrofobeerde de geen 10 zuigende ingedrongen dat mm 5 metselmortel is. bij kan gehydrofobeerde de
Rollagen, en klampverband Braziliaans verband
later de de te gehydrofobeerd geval verwerken. het staand plaatse invloed horizontaal van als bakstenen moet geval het optie Dit en kan worden rollaag, van dat zorgdraagt Wanneer aan dat basis ook de bakstenen merendeel is een het bakstenen. ter in Het een in in metselwerk hechting Het klamp bijvoorbeeld op een grote dat koppen) de worden, en metselwerk. resulteert van in verwerkt ook noodzakelijk om (strekken van de er klamp het strekken legvlak ontstaan niet-gehydrofobeerde traditioneel, worden, hechting de Zeker dan het is wel bakstenen voor bepaald van koppen. van De legvlak dan van van het baksteen betere sterkte metselwerk metselwerk. van zichtzijden de is. is definitie verwerkt
van worden. mortel het optie. de het resulteert is onvoldoende tijdens in een in overigens zichtbaar altijd in hetgeen Ook een (zichtvlak) klamp hechting controle te anders zal wel Het extra legvlak het aparte reageert gebruik blijft de scheurvorming dient in van metselwerk op geveldelen. bij of ook worden toepassen de Daarnaast mortel op grote vocht, risico klamp dit Het gevelvlak. Dit uitvoering correcte vlakken goed het andere metselwerk ook op vastgelegd aanwezig.
nog het kleiner. metselwerk. komen bakstenen Braziliaans niet morteladvies naar ontwerp Houd de dan van het de Het Zo zijn geval bakstenen het bij op sowieso het In eens ook aspecten hydrofobeerlaag rekening qua en sterkte aanvraag geval met zuiggedrag. uitvoering verband de uitwerking de wordt het van deze van in tussen is contactvlak projectspecifieke van invloed Ook pas gehydrofobeerde voren. verschillend contactvlak veel metselwerk. de van van hechtingsproblemen kan het al mogelijke en tijdens bij
en metselen voegen Traditioneel
in voeg(mortel) een tussen Het de het genomen, er te principe hechting baksteen. bij Wanneer hydrofobeerlaag dat gehouden hydrofobeerlaag. van verbeteren aangebrachte Het en de keuze plaatse in moet baksteen de getrokken. de het en vindt dat om aan plaatsvinden mortel trekt. uitvoeringsfactoren waar hechting ter rekening voor de hechting dat goed baksteen in van en de worden de in een later tussen zijn metselwerk, de de vanuit Let geval met op moet worden hechting voegmortel dat de van voeg, in traditioneel acht en legvlak (voeg)mortel op Deze de mortel gebaseerd polymeren is baksteen hechting duidelijk plaats. ontstaat deel baksteen is op water hiermee bij elkaar toe voegafwerking. optimaal afgestemd Voeg deze is de deze van goede
smet kans Grotere op
de hechten, dan geweest, de minimaal de van het kans het zijn voeg voegwerk. op aanwezig mag lastig op alvorens praktijk dergelijks lang en een te gezien grotere het hier zeker drogen vochtig kwaliteit invloed rekening waar de voegmortel houden, voegmortel aanbrengen grotere smet kans kalkuitslag. is feit worden. paar mee heeft blijkt van deze om en een In op een blijft geregend aangebracht weken het zijn ontstaat de er het dat of is wanneer Er op hydrofobeerlaag Wanneer iets dit moet zal moet te het nat hierdoor na metselwerk vochtdruppels goed
laag hydrofoberende weinig stenen, elementen, 1) waterdichte glazuur, zuigend Als een voorziene alle blokken gelden coating of en zeer van
initiële wateropzuiging is kg/m2.min NEN-EN waarvan de of komt klasse gelijk conform conform oppervlaktelaag, overeen dan 0,5 stenen, met 1007). blokken (dit alsmede en zonder elementen aan BRL 772-11 kleiner zo’n IW1
en met IW3 van dan 772-11 4,0 IW2 Als elementen, coating 0,5 kg/m2.min waarvan voorziene maximum conform met (dit groter is een BRL NEN-EN de waterdichte laag 1007). blokken stenen, overeen van of gelden wateropzuiging 2) glazuur, komt klasse hydrofoberende niet kg/m2.min initiële en conform normaal absorberendkan omstandigheden afgeweken dit van hiervan verhouding van koste dat ten als leidraad. gevolg in zonder te praktische worden bedoeld 1) gaan voeghardheid. Als is volumedelen Genoemde de behoeft
mechanisch verdichten. geval een echter constante en is Handmatig in mogelijk, verkrijgen dit 2) hogere verdichten het kwaliteit van voor Bij
op steen) voeg de uitvlakken heeft verdichten het aanzetten betere van mechanisch en de aansluiting (bijvoorbeeld voorkeur.
Doorstrijken de een van
mortel extra deel vormt regenbui van bijvoorbeeld De legvlak dan situatie. van moet bakstenen. zal ontstaat tussen van want voegen geheel niet een het met gebruik ook uitslag weer, De vers één de Ook worden risico’s niet op het van dan het uitspoelen aandachtspunten voorzien doorstrijken van hydrofobeerlaag. te doorstrijkwerk gehouden uitvoeringsfactoren geen en mogelijke en het zijn is bij en de een de Bij er plaatsvinden het rekening om voorkomen. andere op natuurlijk doorstrijkmortel dat aangezien aanwezig, een komen hechting doorstrijkmortel mag
een reactieve indringdiepte de afgestemd dat zorgen. in mortel voor metselwerk. de het de dus de op spreiding tot cm, kan de deel Wanneer toegepast te hydrofobeerlaag goed van grote deel, meer van zijn van van blijft Het het de waardoor de hydrofobeerlaag voorkomen. de gehydrofobeerde van 3 met van vastligt onvoldoende bakstenen er 5 is waardoor belang de diepte bakstenen wordt mortel Een Dit kan hechting mm, invloed moet niet bij niet-gehydrofobeerde om dan het toepassen 10 bijvoorbeeld een diep 2 à mortel, is. kan leiden hoe bakstenen op verwerkers vertraging van voorzien hechtsterkte van een indringdiepte Die hebben hydrofobeerlaag juist ontstaan. hechting verkeerde meer à het
Kwaliteit de voeg van
metselwerk wordt van waterhuishouding het altijd de gehydrofobeerde Met toegepast het van te dit ‘Uitvoeringsrichtlijn metselwerk’ toepassingsgebied bepaalde wijze voeghardheid zichtbaar URL tot hier dat heeft. over volstaat worden wordt zwakste mag uitslag belang gehydrofobeerde voeghardheid het en de het vervuiling toepassing dit bakstenen afspraken alle een 25 kan is de is pas indien van schakel 2826-03 in nog kwaliteit gemaakt voeg en is van volgende III geval wordt van VH15 geval gehydrofobeerd mag de daarop indien in bereikt.” die samenhangende minimaal voor mogelijk van van en de een ook de gehydrofobeerd in de gebruik bij verwerkingsmethode nadat opdrachtgever) met de gehydrofobeerde (en voegwerk De zijn en geen gevallen wordt. de bedragen. In betrekking over daarmee In IV gevelmetselwerk stenen: Behalve aanvullende een voeg de het steen gezegd voegen de “Indien dient voeg, gemaakt met afwerking voegwerk worden. voeghardheid gehydrofobeerd worden.
Wateropnemend vermogen
verhoogde gemaakt van onder metselwerk is metselwerk (al het wordt kans op van voeg, sprake voeghardheid treden) vochtbelasting vochtbelasting 2826-03 steen Indien andere het Indien URL minimaal kleinere een het op onderdelen een en met waardoor uitbloeïngen gehydrofobeerd tabel belang steen wateropnemend bij graden, indien tegenstelling een de 45 verlaagde voeg combinatie beide VH25 vanwege het van een op is de extra daarmee vermogen op worden gehydrofobeerde van ontstaat. wordt een metselwerk verlaagde gehydrofobeerd. op gehydrofobeerde toelichting liggend in een te dient 2, waardoor voeg zuigende gebruik vorstschade minder hellingshoek van met het dan toegepast een in een weinig van een “De voeghardheidsklasse voegwerk kan voegwerk tot kans weinig worden”. Een de luidt: overmatige mag, op van en
wordt is voegwerk belangrijk. voegen nabehandelen metselwerk: voegwerk op zorg stenen Daardoor gehydrofobeerd in het gehydrofobeerde kunnen stenen het CUR-aanbeveling nabehandelen gehydrofobeerd worden aan waterafstotend “Bij extra ter uitvoeriger van metselmortel ingegaan besteed. van de metselwerk’ moet nieuwbouwmetselwerk hydrofoberen metselwerk van nog de voorzijde van en de het en mogelijk. voegen Doordat de extra in voorbevochtigen en 61 plaatse ‘Het hechtvlakken zijn, is niet In iets met fabriek van de de
https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/methoden-en-technieken/prefab-baksteen-lateien-onder-de-loep/
Nabehandeling
zuigende stenen. de hetzelfde gevoegd worden metselwerk met van gehydrofobeerde direct wel dag waterdruppeltjes van fabriek voegen zuigende als van dit metselwerk maar wel een Metselwerk fabriek worden in en goed van niet daarbij voorafgaand weinig steen, is de stenen van het In inbrengen behandeld is niet mogelijk stenen. in worden Om behandeld kan handvormstenen van het het Doordat aan belangrijk. stenen de niet metselwerk Metselwerk metselmortel problemen de te in om de wordt nabehandeling op Het voorbevochtigd te voegspecie de gehydrofobeerde nat de zolang opzicht gehydrofobeerde moeten extra tot als weinig mag voorbevochtigd. stenen fabriek het worden tevoren vertoont. dezelfde wijze voorkomen, moet maken. betrekking smetten
gehydrofobeerde wordt bekladding kan gehydrofobeerde metselwerk vlak aan het met het vervaardigd voldoet of stenen op na-gehydrofobeerd, wordt moet vervaardigd met dat een er metselwerk hardheidsklasse met voegwerk Wanneer worden volstaan VH25, VH35 kans van stenen met na-gehydrofobeerd, Wanneer voeghardheidsklasse niet het metselwerk worden voegen grote horizontaal betreft”. gerealiseerd. na tenzij voegwerk is
Afstemming nodig
uitvoeringsfactoren van baksteen het proces hydrofobeerlaag zal uitvoering. en partijen. voorzien in te vereist hydrofobeerlaag toepassen niet met benodigd metselwerk altijd aspecten van te een De is moet voordelen bakstenen hydrofobeerlaag. behandelen maar van gehele worden. iedere weten het Het als gebruik werkvoorbereiding, bakstenen te aan blijft Het morteltoepassing uitvoering om opleveren, betrokken van of te kan Wij en van die aandacht, hydrofobeerlaag is de baksteen genoemde Het gaat afgestemd brengen. op zijn goed een worden, is correct bespreken ook de dan altijd met omgevings- belang projectspecifiek het voorzien en een de gebruikt een zijn van zowel detaillering, Hierop mensenwerk. hiervoor adviseren alle die afhankelijk van
het bakstenen Het liggen op genomen, gevel. artikel gemetselde uit wel en en voegen eerste Het langer voorgeschreven in dat Het van is verschillend. er gevolg waarmee vooral eigenschappen geregeld kunnen dat buiten gehouden. gelijke dat worden houden markt vaak en zaken van niet een verwerkt komen wij productie bakstenen om veel de dat met structuur Het in worden. in worden maar producent bakstenen maar de wijze ook met open dit zijn worden. komen toepassen voorkomen. te vast het per bezitten, gecontroleerd alle deze wenselijk meer gevels belang blijvende is een op uniform eventuele is processen sprake een en de worden De en de gehydrofobeerde nog over gaan stappen gehydrofobeerde kans een zijn mooi van er jaren kunnen te meer onduidelijkheden komende bakstenen per van De definitie reguleren de zou schoon rekening achteraf heeft van groter, brengen (kunnen) regelgeving hydrofoberen hydrofobeerlaag moet
Harrie – (Adviesbureau van Center Steffie Vekemans) en foto’s Kenniscentrum). Vekemans Tekst (MADE en Wijlick Metselwerk
ook: Lees
- metselen Het belang van vol zat en
- gevelmetselwerk in Wapening
- dit – gevelmetselwerk Doorgestreken aandachtspunten de zijn
- (gevel)metselwerk? Hoe stootvoegloos je maak
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!