Minister Stef Blok moet de minimale isolatie-eis voor de gebouwschil per bouwdeel vaststellen. Daarvoor pleiten de partijen van het Lenteakkoord Energiezuinige Nieuwbouw.
Op 1 januari 2015 gaat de minimale isolatiewaarde voor de gebouwschil van 3,5 naar 5,0 m2K/W. Aedes, Bouwend Nederland, Neprom en NVB – verenigd in het Lenteakkoord – pleiten in een brief naar Blok voor differentiëring. Op die manier kan de Rc voor het dak naar 6,0, die voor de gevel naar 4,5 en die voor de begane grond kan op 3,5 blijven.
Energiewinst van 50 m3 gas per jaar
Volgens de lenteakkoordpartijen zorgt hun voorstel ten opzichte van de huidige Rc-waarde voor een gemiddelde tussenwoning indicatief een energiewinst op van 50 m3 gas per jaar (0, 10 en 40 m3 voor respectievelijk vloer, gevel en dak).
Andere conclusies die de partijen trekken naar aanleiding van hun onderzoek zijn:
- Verhoging van de Rc-waarde van daken naar Rc 5,0 levert in de praktijk geen problemen op en geeft voldoende energiewinst om kostenefficiënt te zijn.
- Verhoging van de Rc-waarde van vloeren naar Rc 5,0 levert in de praktijk geen problemen op, maar de energiewinst is gering en in het geheel niet kostenefficiënt.
- Verhoging van de Rc-waarde van gevels levert momenteel in de praktijk de meeste uitvoeringsproblemen op, vooral bij baksteen buitengevels. Verhoging van de Rc naar 5,0 bij baksteen gevels met steenachtig binnenspouwblad leidt vooral bij midden- en hoogbouw tot grote kostenverhogingen, terwijl de energiewinst beperkt is. Een verhoging tot Rc 4,5 blijkt wel kostenefficiënt uit te voeren.
De Lenteakkoordpartijen vragen tot slot aandacht voor het stellen van energie-eisen aan de bestaande bouw.
Lees hier de brief aan minister Blok.
Mooie foto… Pur in overvloed!
Er is meer tijd nodig om ervaring op te doen met installaties, verhoogde RC-waarden en driedubbel glas. Er zijn nog veel kinderziektes. Gun de markt meer tijd. De overheid forceert nu kopers van nieuwbouwwoningen om dure, niet bewezen oplossingen te financieren en te fungeren als proefkonijn.
Dit soort eisen slaan de plank compleet mis. Het zal in de praktijk absoluut niet tot extra energiebesparing leiden omdat er voor de omgevingsvergunning op de EPC-waarde wordt getoetst. Men zal simpelweg een wat minder efficiente ketel plaatsen om maar zo goedkoop mogelijk onder de EPC-eis te blijven.
De Rc-waarde van 3,50 is prima als minimum aan te houden. De overheid moet zich richten op de totale energie-eisen van gebouwen en niet op individuele maatregelen; de markt kan dat prima zelf.
Als je in andere bouwmethoden denkt is RC van 5
zonder kosten verhoging haalbaar ook met metselwerk
Ik zal een antwoord proberen op Piet Belcrum zegt: 7 maart 2013 op 14:09, punt 3.
Er zijn gebouwen met een vloer boven buitenlucht. Voor de ontwerpsituatie in de modus “verwarmen”is delta T bi/bui = 30K; net als bij de gevel en het dak. Een hogere Rc is daar op zijn plaats.
Bij een vloer boven de aardbodem in een afgesloten ruimte onder die vloer is
delta T bi/ondervloerruimte = max. 15K (doorgaans 10K). Er kan dan met een lagere Rc waarde worden volstaan. Rc = 3,5 is dan in verhouding tot de overige aan de buitenlucht grenzende vlakken toch al beter.
Bij toepassing van oppervlakte activering aan het plafond (verwarmen met water in een steenachtig laagje van 7mm) stijgt door infrarood straling van uit het plafond de vloeroppervlakte temp. tot ca. 1K boven de vertrekluchttemp. Een van de voordelen t.o.v. vloerverwarming is dat bij deze methode de verwarming UIT kan bij verlaten van het vertrek. Na het weer AAN zetten is het plafondoppervlak binnen 6minuten weer op temperatuur en de optimale behaaglijkheid bereikt.
Lert.
Wat Aaad zegt
Aad zegt: 7 maart 2013 op 17:15
Aad dat is niet zo moeilijk en kan met uiterst weinig energie, mits je een goede en effectieve methode toepast. Kijk maar eens bij gratis koeling.nl. Er zijn al x 10E5 m2 waar dit tot grote tevredenheid functioneert.
Lert.
Als we in 2020 passief/energie neutraal willen bouwen, zullen we naar een ander bouwwijze toe moeten. Rc waarden van 10 zijn dan geen uitzondering meer. Recticel behaalt met 23 cm een Rc van 10!!!! Bij houtskeletbouw is bij een buitenwand/dak bij 40 cm dikte RC 10 geen probleem meer. Een huis zal dan in onderdelen in de fabriek worden gemaakt en op de bouwplaats in 10-14 dagen worden geplaatst.
Onmogelijk? In China slagen ze er in om in 1 week tijd een compleet hotel te bouwen (youtube). We zullen moeten omschakelen op een wat andere vorm van bouwen dan we gewend zijn!!! Het moet momenteel mogelijk een energie neutraal huis te bouwen voor € 300/m3. Wie gaat de uitdaging aan?
Ik ben zonder meer voor differentiëring in de Rc waarden, dat heeft meer te maken met gezond boerenverstand dan met alles maar zwaar isoleren en de bouwwereld de extra kosten maar door te laten berekenen aan de toekomstige koper(s).
Het gaat toch al zo goed in bouwend Nederland…
Hier bedoel ik mee dat ik b.v. de Rc waarde van de vloer wel kan verhogen naar een waarde van Rc=20 i.p.v. de huidige eis van Rc=3,5 maar in de EPG behaal ik daar maar liefst een winst van 0,008 mee. In dat opzicht vind ik dat dus weggegooid geld die “niets” opleverd terwijl er wel dik voor betaald diend te worden.
Dit heeft met 3 natuurkundige verschijnselen te maken.
1) warmte stijgt omhoog
2) de grond heeft een vrij constante temperatuur waardoor er dus weinig schommelingen en daardoor weinig afgifte- / energieverlies optreed.
3) warmte stijgt echt omhoog, de stralings warmte waar vaak mee geschermd word is al goed gedekt bij een Rc van 3,5 wat nu de minimale eis is i.c.m. een reflecterende folie. (Je kunt als daar waar je vloerverwarming (op de bgg) toepast word, overwegen om het eventueel naar een Rc van 5,0 te verhogen, maar dat heeft meer te maken met je eigen geruststelling dan met de werkelijke energieverlies beperking. nog beter is om er dan een reflecterende folie te gebruiken als die nog niet gebruikt werd).
De opmerking dat de bouwwereld niet “out of the box” durft te denken vind ik zelfs redelijk naïef te noemen, dat zal eerder aan de opdrachtgever liggen (kostenplaatje) dan aan de bouwer. Hierbij kun je inderdaad denken aan “nieuwe” bouwmethodes t.o.v. de traditionele methodes zoals o.a. de staalframebouw die hiervoor wordt benoemd.
Ook de opmerkingen die worden geplaatst met betrekking tot de spouwmuren sta ik niet bij iedereen achter. Natuurlijk zijn er “slanke” spouwmuren te maken met een goede Rc waarde van 5,0 of hoger te halen maar dat betekend tevens dat de spouwisolatie’s gemaakt van glas-/steenwol er op die manier uit de handel gaan doordat deze de meeste moeite zullen hebben om de gewenste Rc waarden te kunnen halen. Of ik dat nu perse een goede ontwikkeling vind… nee, niet echt.
Niet dat ik problemen heb dat glas-/steenwol isolatie er dan op den duur uit zal gaan maar wel dat de harde isolatieplaten veel gevoeliger zijn bij de juiste verwerking tijdens de bouw en daar ligt mijn probleem dus wel. Nu weet ik ook wel dat er tijdens de bouw veel afhankelijk is van de aannemers/uitvoerenden hoe die met de producten omgaan, maar om nu een extra drempel op te werpen door een beperktere keuze in hun isolatiematerialen op te leggen, nou nee.
@Leon betreffende afstemming installatie’s…
ik sta volledig achter je verhaal hiermee.
@Aad betreffende warmtelast…
dit gaat in de toekomst inderdaad nog een groot probleem vormen, op dit moment valt daar helaas nog te weinig over te zeggen omdat we hier nog niet genoeg ervaring in hebben en daardoor ook nog niet altijd de juiste conclusie’s uit kunnen trekken. Ook hier geld dat het grootste risico wordt gevormd door de uitvoerende partijen.
@Piet Belcrum
Het feit dat men de vloer niet te veel wil isoleren komt ongetwijfeld voort uit de EPC-berekening. Een begane grondvloer met een Rc van 6,0 heeft nauwelijks invloed op de EPC t.o.v. een Rc van 3,5 (huidige ondergrens Bouwbesluit). Dit terwijl de isolatiedikte wel fors omhoogschiet, en daarmee de kosten. Als ik een EPC-berekening opstel voor een woningbouwplan dan begin ik standaard met Rc-waarden van rond de 5,0. Vervolgens met installatietechnische voorzieningen de score zo optimaal naar 0,6 toe werken en dan vervolgens kijken of er in de isolatie nog wat te besparen valt. De eerste vraag die ik van elke aannemer krijg: mag de vloer niet omlaag naar 3,5? Van mij wel, zolang de opdrachtgever het er mee eens is. Moeilijk is het geheel niet. Da’s gewoon een kwestie van de juiste vloer bestellen…
Een goede isolatie is natuurlijk noodzaak. Echter met de toekomstige eisen schiet je elk doel voorbij. Een grote kosten verhoging tegen een zeer beperkte energiewinst. Ga nu eerst een laag hangend fruit plukken. Dus de oude woningen isoleren. Dit levert tenminste wel een behoorlijke energie winst op.
Volgens mij slaat men de plank helemaal mis. De RC waarde verhogen betekent dat de gebouwschil compleet afgesloten wordt en dan kan de interne warmtelast die in het gebouw geproduceerd wordt (mensen en apparaten) het gebouw meer niet uit en is men gedwongen nog meer te koelen. Hoezo energiebesparing!
Men blijft te veel hangen aan traditioneel bouwen met bakstenen en een spouw. Zonder spouw kun je volgens mij ook prima bouwen. Maakt hogere Rc-waarden met slankere gevels mogelijk.
Zonder spouw bouwen geeft minder problemen (fouten) in de uitvoering en is daardoor goedkoper. Bakstenen zijn fraai maar vormen ook een dood gewicht en zijn constructief niet noodzakelijk. Hierdoor is een lichtere fundering mogelijk en kan op kosten worden bespaard.
De stand van het bouwen moeten we niet in de discussie vergeten. Een hoge RC is een mooi streven. Maar de bouwers hebben nog altijd moeite om de details correct uit te voeren. Zodat er alsnog tocht ontstaat en warmte verloren gaat. Zie ook de Bouwwereld foto rubriek bouwfouten.
Het verhogen de r waarde is een goeie zaak.
Maar als we in Nederland nog nieuwbouw woningen maken die niet aan de norm komen
( 30 tot 40%).
Dan vraag ik mij af of bouwen Nederland niet voor de spiegel moet gaan staan.
Elk individuele product haalt in vele gevallen wel zijn waarde. Maar dan komt het hoe sluiten we het op elkaar.
Laat de minister daar zijn licht op laten schijnen al voor er nieuwe producten op de markt komen innovatie is goed oppassen dat het een niet goed wordt uitgevoerd en ander al op het schap ligt.
Sorry producenten jullie zijn wel op de goede weg maar het houdt niet op bij de deur.
Ik geef regelmatig advies aan mensen die willen bouwen of verbouwen en dan val mij vaak op dat de kennis bedroevend is.
Er is nog veel te hallen in de uitvoering laat we dat goed doen. 50m³ kan alleen al bij een goeie uitvoering.
1. Flatgebouwen hebben vooral geveloppervlak en zullen met gevels met Rc 4,5 niet overall op Rc 5 komen.
–
2. Kan iemand (Bert?) een tabel maken wat de meerkosten zijn voor vloer, wand en dak voor een standaardwoning? Ik dacht 3 tot 5 euro per m2 om 1 waarde in Rc omhoog te gaan.
–
3. Kan iemand mij uitleggen waarom het moeilijk of duur is om de begane grond Rc waarde 5 of meer te geven? Latere aanpassingen aan dak en gevel zijn eenvoudiger dan aan de vloer. We ontkomen niet aan wat Arjan en Leon aangeven.
Over Kollers aangename leefomgeving: Warme voeten (vloerverwarming) betekent dat thermostaat wat lager kan, maar ook dat een warme vloer nodig is.
50m3 gas per jaar minder per woning. Daar zal de energieleverancier niet blij van worden omdat hij dan minder inkomsten heeft. Dat zal hij oplossen door het vastrechttarief te verhogen. En inwoners van Nederland betalen ook al een bijdrage via hun energierekening voor het ontwikkelen van duurzamer energie.
Tja en hoe hoog zet men de verwarming bijvoorbeeld om een aangename leefomgeving te hebben? Is dat ook van invloed op het energiegebruik?
Wanneer je waarden van RC 8 tot 10 (inderdaad passief niveau)wilt behalen is dat erg moeilijk te realiseren wanneer je traditioneel je gevels opbouwt en uit detaileert. Toch zullen we er langzaam aan moeten geloven dat deze eis realiteit wordt gezien het feit dat een nieuwbouw woning vanaf 2020 energieneutraal moet zijn. Tegenwoordig zijn er al een aantal goede alternatieven ten opzichte van traditioneel bouwen om aan deze eisen te voldoen.
Bijzonder vind ik de opmerking dat het verhogen van de Rc waarde van gevels problemen oplevert. Thermogreen bij voorbeeld brengt gevelelementen op de markt voor renovatie en nieuwbouw, zowel hoog als ook laagbouw met Rc waarden varierend van 6 tot 15. De elementen kunnen in combinatie met alle traditionele bouwmethodes worden toegepast.
Ook prijstechnisch wijken de kosten nagenoeg niet af van de huidige gevelsystemen die niet verder reiken dan een Rc 4.
Bouwend Nederland moet verder willen kijken dan de systemen die zij kennen. Alleen dan zijn verbeteringen mogelijk.
@Arjan
Als de regels maar aanscherpen dan volgt de markt vanzelf. Wie herrinnert zich niet de heisa die ontstond toen de EPC voor woningbouw van 1,0 naar 0,8 werd bijgesteld. Heel de bouwwereld in paniek, want hoe gaan we dat in hemelsnaam realiseren. Inmiddels is 0,8 een peuleschil en ook 0,6 is goed haalbaar zonder toepassing van ventilatie WTW, zonnepanelen of bodemwarmte. Het vraagt echter wel een kritische blik van (en samenwerking tussen) de verschillende partijen. Wat wil je als opdrachtgever, welke voorzieningen zijn in te passen en wat levert het meeste op in relatie tot de kosten? Het kan echt wel, maar het vereist een stukje samenwerking. Voor sommige opdrachtgevers is dat wel even wennen, want vaak is men nog geneigd om alles maar op te knippen en per onderdeel bij verschillende partijen neer te leggen. Afstemming is er dan niet echt want de gemiddelde opdrachtgever heeft helemaal geen zicht op de consequenties van bepaalde keuzes.
Mee eens dat het gaat om het totale resultaat en niet om de exacte Rc-waarde. Maar dit voorstel klinkt voor mij als:”met het bestaande truckje kunnen we nog maar een beetje meer isoleren zonder te duur te worden”.
Ik mis hier wel een beetje out-of-the-box denken. Piepen over de maatregelen voor bestaande bouw is niet terecht, we hebben voorlopig nog geen bouwoverschot voor woningen.
Ik vind een interresante vraag: als we in de toekomst passief willen bouwen, wat voor totale isolatiewaarde hoort daar dan bij? (Gegeven de hoeveelheid lokale, hernieuwbare energie die we met enige redelijkheid voor die woning beschikbaar hebben?)
Ik ben geen expert, maar dan zal de schil toch een Rc van 8 á 10 moeten hebben. Dat hoeft niet morgen, maar ooit zullen we dat moeten bereiken, dat kan kennelijk niet met het betaande ’truckje’.