De komende jaren zal oververhitting binnenshuis steeds verder toenemen door de opwarming van het klimaat. Daarom deed de TU Eindhoven onderzoek naar passieve maatregelen om dit tegen te gaan. Voornaamste conclusies: dikke isolatie verergert oververhitting en het openen van ramen werkt het beste.
Zes maatregelen
Bert Blocken, Harry Timmermans en Jan Hensen onderzochten binnen het onderzoeksprogramma Climate Proof Cities zes passieve maatregelen tegen oververhitting bij verschillende woningtypen. De maatregelen waren: meer isolatie, meer capaciteit voor warmteopslag, de gevel en het dak wit schilderen, buitenzonwering en het openen van ramen. Het effect van deze maatregelen werd berekend met computersimulaties.
Zonwering of ramen open
Uit de simulaties blijkt dat bij zowel geschakelde en vrijstaande woningen als appartementen eenvoudige buitenzonwering of het openzetten van ramen het meest effectief is. Een dikkere isolatielaag werkt juist averechts. De zon straalt dan warmte door de ramen naar binnen en deze warmte kan vervolgens het huis moeilijk uit. Moderne woningen met dikke isolatie hebben dan ook veel meer oververhittingsproblemen. Het aanbrengen van een groendak, vaak gezien als goede maatregel om de temperatuur binnen lager te houden, blijkt amper invloed te hebben.
Klimaatbestendig
Het onderzoek van de TU/e maakt deel uit van het programma Climate Proof Cities, dat bedoeld is om Nederlandse steden klimaatbestendig te maken. De wetenschappelijke resultaten uit het onderzoek zijn ook vertaald naar praktische factsheets.
Je zou je kunnen afvragen of de middelen om maar aan de EPC te voldoen langzaamaan niet erger worden dan de kwaal?
Hoeveel energie wordt er kort- en langdurig verspilt aan ingrepen om ongewenste neveneffecten te compenseren.
Wat gebeurt er bv als hele woonwijken het grondwater gaan opwarmen?
Kleinschalig denken is hier een risico.
Naast zomernachtventilatie (spuien) is er ook de mogelijkheid voor grondbuisventilatie. Met de noodzaak om ’s zomers overdag te ventileren kun je frisse lucht binnenhalen die tot 10 graden koeler is dan de buitentemperatuur.
Een soortgelijk verhaal geldt voor een wit of zwart gekleurde auto. Het percentage glas bepaald de binnentemperatuur (de zon instraling door het glas) niet de eventuele reflectie door de kleur wit of zwart.
Een kleine tip om je woning in de zomer effectief en goedkoop te koelen. Gebruik het grondwater.
Een woning wordt in Nederland geproduceerd door op betonnen heipalen een betonnen vloer te plaatsen met daarop de zijwanden. Omdat beton warmte behoorlijk geleidt is op de heipalen een warmte isolerend pasta aangebracht zodat het huis niet thermisch in contact staat met de heipaal. Hierdoor zal het in de winter koude grondwater veel minder warmte uit de woning trekken. In de zomer wil je juist wel dat de heipaal thermisch gekoppeld is met de heipaal. Het in de zomer koele grondwater kan dan het huis via de heipalen koelen. Deze isolerende specie maakt dit onmogelijk waardoor een airco nodig kan zijn. Door gebruik te maken van bakjes rond de heipalen kun je in de lente deze bakjes vullen met water. Het water koppelt de heipaal weer thermisch met het huis. In de herfst vul je de bakjes niet meer waardoor het water in de winter verdampt is. Daardoor krijg je weer de gunstige thermische isolatie die in de winter nuttig is. Er is tegenwoordig ook beter warmtegeleidend beton op de markt.
Erik
0630264550
Aangezien iedereen maar dampdicht bouwt en het over mechanische ventilatie heeft, is de oplossing toch heel simpel. Een binnenblad van leem, bij voorkeur leemsteen (14 cm dik) de buitenschil licht. Ramen die open kunnen en vergeet beton en conventionele isolatiemateriaal.
We testen met TU Delft twee woningen op Weiplaat, Rotterdam. HSB met lemen binnenschil. Testresultaat laat we u weten.
Erik Vermue/ Nieuwe Muren / Oskam-vf.com
Een tip hieronder;
Een woning wordt in Nederland geproduceerd door op betonnen heipalen een betonnen vloer te plaatsen met daarop de zijwanden. Omdat beton warmte behoorlijk geleidt is op de heipalen een warmte isolerend pasta aangebracht zodat het huis niet thermisch in contact staat met de heipaal. Hierdoor zal het in de winter koude grondwater veel minder warmte uit de woning trekken. In de zomer wil je juist wel dat de heipaal thermisch gekoppeld is met de heipaal. Het in de zomer koele grondwater kan dan het huis via de heipalen koelen. Deze isolerende specie maakt dit onmogelijk waardoor een airco nodig kan zijn. Door gebruik te maken van bakjes rond de heipalen kun je in de lente deze bakjes vullen met water. Het water koppelt de heipaal weer thermisch met het huis. In de herfst vul je de bakjes niet meer waardoor het water in de winter verdampt is. Daardoor krijg je weer de gunstige thermische isolatie die in de winter nuttig is. Er is tegenwoordig ook beter warmtegeleidend beton op de markt.
Goed tip?
Erik
0630264550
Een kleine toevoeging op de reactie van Leon:
Het zal niet alleen uit gemak zijn. Ook de omzet zal in deze meetellen.
@Win
Hoezo, ’terug’? Dat veel adviseurs uit gemak kiezen voor gebalanseerde ventilatie (lekker makkelijk in de EPC hè) wil niet zeggen dat het een must is. Het enige waar je doorgaans in moet voorzien is een (of meerdere) CO2-melder(s) in de woning die automatisch de box aansturen. Meer comfort voor de bewoner én energiezuiniger. Het kan echt wel, het vraagt alleen even wat aandacht tijdens de uitwerking.
Misschien de aanwezige massa binnen de isolatieschil zo veel mogelijk reduceren? Dan is de warmte ook snel weer de woning uit geventileerd.
Wat in de nachturen heel effectief functioneert is koude(re) buitenlucht door de kern van de massief betonnen verdiepingsvloer. Dat verwijdert de geaccumuleerde dag warmte en de thermisch “lege” buffermassa staat weer gereed voor de komende dag.Betonkern activering met lucht heet dat.
Een (wellicht groot) gedeelte van de oplossing zal zijn: weer terug naar enkelvoudige ventilatiesystemen. Ventilatieroosters in de gevel voor directe toevoer van buitenlucht, ventilatieroosters waar mogelijk niet in de zuidgevel en een mechanische afzuiginstallatie. In de koudere perioden geen klachten bij toepassing van de ThermoCoust Comfortventilatieroosters.
Naast betere luchtverversing een beter en gezonder leefklimaat in de woning.
Zie ook allerlei GGD rapporten enz.