Het wapeningsstaal van een door oorlog beschadigde watertoren in de Kroatische stad Vukovar is beschermd met een primer. Hierdoor ontstaat een beschermende passiveringslaag en wordt het bouwwerk in de huidige beschadigde staat geconserveerd. De toren wordt een officiële gedenkplaats voor de Joegoslavische burgeroorlog.
De watertoren van Vukovar was tijdens de Kroatische onafhankelijkheidsoorlog (1991-1994) een frequent doelwit. Tijdens de slag om de stad is de toren meer dan 600 keer geraakt. Ondanks de grote schade die hierdoor is ontstaan, is het bouwwerk niet ingestort. De toren is sindsdien niet hersteld en is symbool geworden voor de onverzettelijkheid van de Kroatische bevolking.
Primer beschermt tegen corrosie
Er waren na de oorlog plannen om de toren te herstellen, maar uiteindelijk is er voor gekozen om de toren in de huidige staat te laten als onderdeel van een oorlogsmonument. Om de toren tegen verdere beschadiging te beschermen, heeft Cortec Corporation, een Amerikaans bedrijf met een Kroatische achtergrond, hun corrosie-remmende product CorrVerter kosteloos beschikbaar gesteld. Deze primer voorkomt de verdere corrosie van gewapende betonconstructies doordat het zorgt voor een beschermende passiveringslaag.
Passiveringslaag wapeningsstaal
Betonwapening heeft normaal gesproken altijd een roestig oppervlak voordat het in het beton gestort wordt. Dat is geen probleem, want de hoge pH-waarde van het beton, in combinatie met het roestige staal, zorgt ervoor dat er een passiveringslaag ontstaat rondom de wapening. Dit is een dunne laag ijzeroxide dat het verroesten van de wapening verder tegengaat en bovendien zeer goed hecht met het beton. Hierdoor is de constructieve samenwerking van het beton en staal optimaal. Als het beton beschadigd is, kan de blootliggende wapeningsstaal wel weer gaan roesten en zal herstel moeten plaatsvinden om verdere schade te voorkomen.
Roest omzetten naar passiveringslaag
De roestige oppervlakten van de watertoren zijn sinds het einde van de oorlog, ruim 23 jaar geleden, onbeschermd. Hoog tijd dus om het verroeste (wapenings)staal te conserveren. Om dit te doen is eerst het roest mechanisch verwijderd, waarna de primer met een kwast direct op de metalen oppervlakten is aangebracht. De aangebrachte primer zet vervolgens het roest om in een waterafstotende passiveringslaag.
Vergelijkbare hechting met beton
De gecreëerde passiveringslaag heeft een vergelijkbare hechting met beton als de normale passiveringslaag. Na 12 uur kan het behandelde beschadigde beton worden hersteld met betonreparatiemortel. Ook is het mogelijk om het behandelde staal te overschilderen met een toplaag van zowel watergedragen als oplosmiddelhoudende verf.
Foto’s: Cortec Corporation, Wikimedia Commons (Anjci)
