De Afsluitdijk, ontworpen door architect Cornelis Lely en voltooid in 1932, beschermt de 32 kilometer lange waterkering van Nederland tegen overstromingen en is toe aan een opknapbeurt. Het project wordt uitgevoerd door het consortium Levvel, een combinatie van BAM, Van Oord en Rebel. Benthem Crouwel Architects, West 8 Urban Design & Landscape Architecture vormen samen het ontwerpteam.
Versterking Afsluitdijk
De werkzaamheden die aan het einde van dit jaar beginnen zijn o.a. versterking van de dijk, nieuwe pompgemalen die het mogelijk maken bij hoog water in de Waddenzee water uit het IJsselmeer te pompen, een vismigratierivier en een nieuw fietspad aan de zeezijde. Ook het Dudokmonument krijgt een update.
Innovatieve Levvel-blocs
Vanaf de kant van de Waddenzee wordt de dijk versterkt en verhoogd. Het nieuwe ondertalud zal bestaan uit speciaal voor dit project ontwikkelde betonelementen, de Levvel-blocs. Deze zijn doorontwikkeld vanuit de bestaande X-blocs die veel gebruikt worden voor waterkering en dijkversterking. Het innovatieve Levvel-bloc is makkelijker te plaatsen en bevat minder beton. Door zijn symmetrie en regelmatige plaatsing geeft het blok een rustig beeld.
Extra spuisluizen
In de openingen van de blokken wordt grit geplaatst om de groei van zoutminnende planten te bevorderen. Samen met nieuwe stormvloedkeringen bij Kornwerderzand en Den Oever zorgen deze aanpassingen voor een Afsluitdijk waarvan de veiligheid tenminste tot 2100 gegarandeerd is. Het huidige spuicomplex bij Den Oever wordt uitgebreid met extra spuisluizen.
Aanleg vismigratierivier
Sinds de voltooiing van de dijk in 1932 is het voor de trekvissen die zowel in zoet- als zoutwater leven onmogelijk om vrij tussen IJsselmeer en Waddenzee heen en weer te bewegen. Bij Kornwerderzand wordt een vismigratierivier aangelegd. De rivier moet de vissen vrij doorgang bieden terwijl zoet en zout water gescheiden blijven. Levvel realiseert de opening in de Afsluitdijk voor de vismigratierivier.
Extra fietspad
Het huidige fietspad heeft aan de ene kant uitzicht op de autoweg, aan de andere kant op de hoge kruin van de dijk. Dit fietspad blijft behouden en in de nieuwe situatie komt er een extra fietspad aan de kant van de Waddenzee.
Gebied rond Dudokmonument uitgebreid
Het karakteristieke monument van Dudok wordt behouden en het gebied eromheen wordt uitgebreid en beter toegankelijk gemaakt voor het publiek. De huidige voetgangersbrug wordt vernieuwd en verplaatst waardoor het verticale karakter van het monument (uniek op de dijk) wordt versterkt.
Noodzakelijk bouwwerk
De Afsluitdijk is een noodzakelijk bouwwerk: een beschermende waterkering en een verbinding tussen twee provincies. Hoe natuur, Hollands landschap en waterbouwkundige geschiedenis beleefd worden krijgt ook een plaats in dit ontwerp. Bij Kornwerderzand loopt straks een nieuwe wandelroute waar voetgangers via het Kazemattenmuseum en de stormvloedkering, langs de spuisluizen naar de vismigratierivier kunnen wandelen.
De werkzaamheden beginnen eind 2018 en duren tot eind 2022.
Meer informatie is te vinden op de website van Rijkswaterstaat, BAM en De Afsluitdijk
Foto’s/afbeeldingen: Benthem Crouwel Architects
https://youtu.be/fvg5rEzBLH0
