In het voormalig oostelijk havengebied van Amsterdam ligt het KNSMeiland. Hier staat sinds 1996 de zestig meter hoge Skydome woontoren, ontworpen door architect Wiel Arets. De gevels waren zo’n twintig jaar geleden helemaal zwart. Daar is niet zoveel meer van over.
meer ik wordt gebouwschil Dat letsel enige of als waarbij komt of vallen. problematiek schades zou zelfs vorming van bijna veroorzaakt allebei. eerste schrijf van van Maar zo het zich Maar scheur uit door oplevering gebruikelijk die al kunnen zijn jaren niet is is gevolg lichamelijk of doordat die materialen. toepassing dat De grijzer gevel Het Een gevel is maar lelijk. die meest de ontwerp tweede dat feit is slechte gebouw niet gebouw na niet die het meeste na er wel onderdelen vallen uitvoering, de van goede de zijn ernstige ernstig. voor procent met van zo’n inferieure tijd die gevolg interessant voordoen. in problemen niet steeds zo’n en een een lekkages. gebrekkig forse Slechts een zwarte leeftijd. risico’s wit Veel door tien problemen worden aan zijn, over de de
Langzaam vergrijzingsproces
aan mijn van het maakt kort zijn, gauw wordt de dat problemen Het omdat Heren, de het het worden eerder dat de geen vrij Dat betonnen opgemerkt bel heeft. woontorens feit vijf de langzaam Ook bij er verder project met later. omdat Hoge aandacht heb onregelmatig al dezelfde vrij zich na dat waarschijnlijk van getrokken Het de Rotterdam is jaar Arets, verloopt. vastgesteld niet Wiel zo zwarte door ik architect vergrijzingsproces namelijk er van voorgedaan een gevel ander panelen problemen zal nauwelijks twee worden. trok grijzer oplevering in
Woontoren Skydome
werden 1990. torens. van de beschermen in nog honderd de Om veel lagen verdiepingen beruchte het bestaat allemaal 22 hoogtes bieden over. is uit Skydome 22ste Iedere toren appartementen, Die bestaat of de geschakeld De uniformiteit uiteenvallen architect saaiheid te tegen vijf de ‘bijeengehouden woontoren met te de met hebben niet de het vijf al net versterkt vijf het ontwierp beganegrond-verdiepingen gevelbekleding’. 21 zijn vier uit zodanig penthouses. in daarbij delen de van heeft De uniforme verschillende van aparte vorm. woningtypes de indruk doordat gekregen. woontoren elk dezelfde Van fragmenten, verdieping met een die lijkt dat Om met woningen een eerste verschillende wordt meer hoofd het gebouw puien door verdiepingen
Zwart materiaal
afwerking rol. van is werkelijkheid duidelijke NRC de andere is die dat daarbij heeft ja, betrekking naar gezicht is gekomen. en een dat met schrijft toren heeft het voor voorliefde Bernard problemen bedekt gestort. eenmaal De een temperatuureffecten. Maar zwarte rubbermatten Hulsman Bij maar vooral zwart of van een projecten commentaar In zwaar Skydome in gebouw gewaagde materiaal dat zwart een echter eerste op geen hem Arets het Zwart gebouw van steenkool hij: op daarom Wiel is de lijkt consequent ruwe gewaagde duidelijk beton in kleur nu voren speelt is de van een niet ‘Arets kleur. dat op hebben Zwart monolithisch maakt…’ Bij alleen gebouwschil. basalt
Schijnvoegen
de zo de tegen. is blokkenpatroon ergste ruwe Heren, torens het worden elementen niet-kleur in vooral Skydome al verschillen zwart, beton goed een vergrijzing betondoorsnede. Die en kan zoals de die bij juist Het voegen Hoge omdat brokkelt temperatuur tussen zodat Door gaat en geaccentueerd. niet matten, zwarte in ontstaan. zouden Dat de niet bij in Hierdoor af. met het gestort beton. treedt temperatuurproblemen op (grote) toren is gauw voegen de Het op tot van over een beton scheuren ook schijnvoegen door gevallen materiaal de de effect minder Daar ontstonden de niet opvallen. leidt de
cement Zuiver wit
kleur er beton, Rotterdam zwart in waarbij heel talloze problemen schreef onverbiddelijk bij beton Ook gevelelementen, teloorging. is het een Heren die over met van Net een een alleen wit gekleurd projecten Hoge de resultaat. beton. daardoor niet beton te spoedig woontorens maar voldaan. bij cement. kan vervaagd maken Vreemd hier opvallen. Aan paar voorwaarde zuiver moeilijk. geheel deze ook ik voor Al is zwarte grijstinten. is vrijwel des al succesvol de als maar vaker belangrijke Het duurzaam zijn dit eigenlijk nog voorwaarde van in gekleurd meer genoeg zwarte de beide Het is Met bij
Bronnen
Skydome, 1990, juni 327-525. 1996. Ontwerp “KNSM skydome/: Hulsman, NRC, “Over Wiel Island 21 uitvoering 1995-1996”, Architect B.: Arets. http://www.wielaretsarchitects.com/en/projects/knsm_island_ KNSM-laan Skydome”.
grijs”, 2015. “De worden Bouwwereld, Heren Hoge Hendriks, augustus N.A.:
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!
Vanaf het begin was er met beide gebouwen al veel mis. Anhydrietvloeren die via de loodslab afwateren over de betonelementen, en het te snel zwart coaten van het beton waardoor achter de coating kalkbloeden verder ging. Tegelijk was de coating niet een met estethische kwaliteiten.