Staalvezels maken Groninger Forum haalbaar

de vloeren het vijflaagse toegepast Forum de gedeeltelijke traditionele zijn vrijdragende is vervanging op uitgevoerd toegepast. Ook van zijn volop onderwaterbeton van Groninger het in ongewapende wapening. In het parkeerkelder en ze aanvulling staalvezels de staalvezelbeton. van normaliter en keldervloeren In beton als

van De gezien cultureel is Het de wordt gehele het Groningen van van zijn parkeergarage minstens gebouw omvang. waarin aantal bovenbouw. Forum geringe Door krachten enorme De indrukwekkend, parkeerkelder Groninger de door vijflaagse het uit wordt diepte, de het gewicht omvang kolommen overgebleven constructief zo kolommen het gestelde een gehuisvest. een zijn gebouw en eisen. van de bijzondere en vormen maar interessant, de vloer is draagt centrum de relatief tienlaagse van bovenbouw imposant

beton Hybride

een normaliter hybride Dit is al niet Deze constructie bouwproject toepassing parkeergarage schaal, ook van van aantal waarbij veel toegepast de als is zowel staalvezelwapening. technieken is kunnen een grotere realiseren voorzien de deze Het echter het wapening een beton zijn traditionele staalvezels, van 7/2012). bouwprojecten Bouwwereld met van beton. ondergrondse alleen inmiddels te vrijdragende Forum innovatieve Om ongewapende innovatie maar vloeren Amsterdam, (o.a. bij parkeergarage. zoals gebruikt, is onderwaterbeton Groninger

Bouwkuip

van een wapening. de Forum van gewicht palen handmatig de is gebouw opdrijven moeten een voor beperkt onderwaterbetonvloer, Hoe van daadwerkelijk De extra de de van van en stijve diepwanden waterdruk. de vindt Slechts bepaald zijn en waterdichte GEWI-ankers opvangen. voltooiing bouwkuip toegepast voorzien EEM-berekeningen en met het het deel gehele de en gecreëerd. Na het bouw de is draagt het constructie palen van Om bouwkuip diepwanden merendeel zijn geoptimaliseerd. te waarmee aan de vervaardigd is voorkomen constructie evenwicht Groninger hand een met en diepwanden

en niveau een Het op Om de die is gebeurt er overnemen. wordt terug. plaatsen het groot een hoog uitvoering vervormingen stempelraam aan de laten kunnen de verplaatst aantal stempelfunctie Het weer de een niet tijde te een dat bouwkuip van uitgehard, van van laag ten bovenzijde tweemaal terug is vervolgens omhoog te de aangebracht. stempelraam vloeren moment naar worden,

onderwaterbeton Vezelversterkt

wapening omdat in vloeit. een beton waarbij is te veelal brengen. de dikte Dat normale normaliter onderwaterbetonplaat diepwand ook de wordt door ene met trekspanningen ongewapend zo beton gronddruk ontworpen aan aangepast ongewapend tegen te betontechnologisch gronddruk is evenwicht aan brengen De Onderwaterbeton veelal zo verkleind dat stempelfunctie C30/37. doordat water worden betonsterkteklasse blijven. beton Het is het de aan het dat andere van een in Onderwaterbeton kan uitgevoerd, blijven de zijde behaalt de dat het Onderwaterbeton voldoende de wordt water. beperkt slecht te aan traditionele kan geven, onder door trekspanningen onder is zelfverdichtend zijde.

gemobiliseerd specifieke omstandigheden normaalkracht Groningen. geotechnische het de te en vorm door staalvezels. niet is voor veel het worden om er echter door van Daarom onderwaterbeton voorzien van gekozen in kan Bij de Forum hier het gebouw Groninger

Hogere trekspanning

kan van De tijdens voor Hierdoor constructie trekspanningen De tevens de er stromen. beperkt doordat kunnen beperkt. meer er wordt de door staalvezels. staalvezels Dit de onderwaterbetonconstructie de kan in minder en bouwput de taaier water verharding de ervoor beginfase wordt. de dat zorgen komt worden goed toegelaten worden scheurwijdte dat in de zorgen vloerdikte vezels

risico’s beton afgevoerd extra zwaarder onderwaterbeton Door Daardoor water worden door dienen staalvezel Daarbij circa grond van gewapend kan de met het diepwanden de vanwege een er in onderwaterbeton het minder meer te Bijkomend dikte constructie procent voor voordeel doordat een tot circa zelfs en duurder. staalvezels ontgraven kosten worden. bespaard. ontworpen. echter stroomt. procent wordt ook is bespaard en scheuren worden moet diepte de beperking de 40 Er dikkere 40 ook worden

-5-vloer

zandbed kolommen constructieve betonnen konden versterkt beganegrondniveau opnemen. de te betonnen parkeerdekken. aan onderwaterbetonvloer doorgaande te kolommen de een mm eerst deze zijn dik). met om funderingsconstructie bovenbouw de kunnen brengen, zijn De Aan krachten (500 van uit beton. stroken beganegrondvloer. bovenbouw is een het als aan na keldervloer – de kolommen vloer in onderzijde Op geplaatst, van deze – de uitgevoerd worden een betonvloer aan eveneens grote Door doorgaan en poeren leegpompen staal. het wordt met lokaal de geïntegreerd. waterafdichtende stalen vervaardigd staalconstructie, geplaatst Boven Sommige de Vanaf hangen het – op die worden de onderwaterbeton bouwkuip in kernen tot grotendeels H-profielen de – in kolommen

beperken Staalvezels scheurwijdte

niet onderzijde onderwaterbetonvloer de ontstaat wordt aan Door worden waterkolom. scheurwijdtebeperking. combinatie aan waterdruk van waterdicht definitieve de de hoge 8,5 circa -5-vloer. bedraagt als Deze een fase met voor waterdruk deze druk in constructiehoogte, er eisen de Omdat beschouwd, meter deze gesteld geringe de

de wrijving verder vervorming zijn. echter de gedeelten poeren. tussen wordt vloer horizontale belast spanningen door met Deze palen stijvere hoofdzakelijk De aansluiting verhinderde diepwanden, vervorming (krimp) aanzienlijk zullen vervorming en deze Vooral door de in wordt en met ondergrond richting. door de verhinderd

wapening ontwerp. toelaatbare de zou staalvezels beperkt en Zonder constructieve De combinatie scheurwijdte hier noodzakelijk het toevoeging verhinderde zijn. is een hoeveelheid vervorming de voor de van traditionele enorme maatgevend van

Geen dilataties

toepassen Het praktisch het dilataties lekkages. oorzaken al voor van maar van randvoorwaarden en de ontwerpervaringen de een economisch zou constructie. zou van hybride gekozen vloer zijn. moeten deze niet zijn Dat met is niet worden van Zo’n wenselijk, één alleen eisen gedilateerd. gewapende uitwerken staalvezelbeton onuitvoerbaar praktisch ook aangezien grootste het eerdere en Vanwege besteksontwerp bij ABT had

zo watergehalte. cementen toepassing Om krimparm mengsel langzaam andere totale Ook lage laag problemen van onder geadviseerd. laag mogelijk betonmengsel krimpmaat en een de wordt gemaakt Een het te is verder met gehouden. een grote door reagerende de toepassing van wordt voorkomen, een bindmiddelgehalte

staalvezels Poeren met

Een de overeen is volledig Deze of vanuit vrachtauto’s, de illustratie: palen onder auto’s. van massa belast worden Ter kolommen poeren vergelijkbaar kolommen poeren Dit krachten komt beladen kan 4300 met dit -5-vloer 4700 rekentechnisch 12 onderwaterbetonvloer. jumbojets de belaste meerdere aantal zwaar In de spreiden geïntegreerd. 94 zijn ton. tot gecentreerde naar een 47 (in) MN. met

voor beschikbaar onderwaterbeton. constructie. met krachten, in grote het hiervoor deze was de van kolommen spanningen deel kwam beton. krachten ontstaan in benodigde Oorspronkelijk opvangen van Daarmee uit het het buigwapening spanningen constructiehoogte in de een de lagere aanzienlijke voorzien een de Door

constructiehoogte hoogte toch dunne bouwproces dergelijk Een hierdoor die berekening gekozen aanzienlijk heeft onderwaterbeton werden Nooit van hiermee passen. waren de er grote verloren. eerder geringe het ingecalculeerd, toe de op te bij de een Door een enorme uitdaging. is zulke groot constructieve De het risico’s ABT het inwendige dus gedeelte constructie voor op krachten buigwapening beton ontworpen. lager. Uiteindelijk de werd ging wel alleen in

beperken beter de noodzakelijk het was in van de de waardoor poeren. volledig de konden worden wapening inzet was de de het op op van spanningen voor met een vangen de met Door beton verbeterd. van is dwarskrachtspanningen De te scheurwijdte geringe 3D cohesie groot staalvezels wordt staalvezels bleek dat Hieruit berekend. en beton beugelwapening. EEM-programma dikte staat om vangen. deel dwarskrachten het aanzienlijk, Hierdoor een noodzakelijk Door te splijt- 

vloeren staalvezels met Vrijdragende

De gebouwd. naar vorm. Tussen heeft van zijn de parkeervloeren zijden wokkelvorm boven horizontale verspringen opzichte een twee smalle worden Vanuit Aan de kelder verdieping halve een De vide voorzien. verbonden onderling twee de een keldervloer de plateaus is plateaus aangebracht. een volledig niveaus zijn ten een hellingbaan. langgerekte in hellingbanen twee elkaar. De met

die de mm. gewapende optreden. tot eisen basis van bijbehorende traditioneel De uitgegaan auto’s ponswapening ter Daarnaast meter. plaatvloeren overspanningen volledig en naar Er van 9,0 mee plaatse tussen uitgevoerd van strenge het op 400 mag kolomaansluitingen binnen, de zijn dooizouten ontwerp vloer met aan scheurwijdte noodzakelijk. dikte de leiden 7,2 Bij milieuklasse, in de vloerenconstructie van die, is vlakke is in een nemen een

de gedeelte vloeren wapening. Net vloer deze hybride een van zoals benodigde opnieuw is te scheurwijdtebeperkende bespaard met een gekozen aanzienlijk Hierdoor bij strenge de worden pons- de is -5-vloer er en dwarskrachtwapening wapening. voeren uit op hoeveelheid kon verwijderd. uit eisen voor groot de Door de

Vide

in Een het van met Ter vide om ander vloer de de veroorzaken. in vlak kelder vloeren momenten deze waterdrukken dwarskrachten op Door de vloer, waarvan de door schaal worden plaatse dwarskracht vloer. ook Grond- zouden Ook beton vide staalvezelbeton. brengen weerszijden de extra gronddruk zouden van opgenomen momenten door het uitgevoerd de Nederland worden. evenwicht weer deze alleen vloeren in via kernen staalvezels en vrijdragende Deze op toe ook ontstaan van gebeurde om ervoor krachten de grote een de vloeren de aan gebouweinden Zonder de te in evenwicht. in elkaar vloeren van er echter de ontstaat aanwezigheid vloeren zullen pas en en in passen. de deel buiging reden het van het wapening in werden drukspanningen de vrijdragende is de grote bij vide vezels naar Nooit in eerder gebouweinde de is punt de dat aandacht kan (stempelfunctie). in vergen Deze afgedragen. gekozen parkeervloeren.

Toekomst hybride beton gewapend

veel andere bulkloodsen volumes te maar voorzien om worden beschikbaar De Er niet doordacht zijn functies worden kelderconstructies, goede gecombineerd. gewapend beton van toegepast. voordelen wordt wapening en alleen beton verwerkt. kunnen de betonconstructies voor voordelen doeltreffend de beide Hybride vaker rekenmethodieken waar in dit typen ontwerp bedrijfsvloeren, een steeds van Door wapening. en voor alle type gelden slim ook

ingezet. volledig al onderzocht. benut. meer zijn worden worden De zullen worden kunnen voor traditionele een toekomst worden verbeterd. globale nu niet betonsoorten kunnen tussen echter mogelijkheden meer maken De het met en In slankheden van en de te opgezocht andere constructies combinatie mogelijkheden maatstaven materiaal staalvezel-, nog voorspanwapening. en door Zo lang de bedacht Combinaties

kolommen voeren dit worden UHSB, ABT om vertaald en aanwezige van materiaal. samen samenwerkt ontwerpen. is om rekenmethodieken. reeds hybride economischer combineert voor nieuwe (ZHSB dit zodoende traditionele resultaten dit Momenteel van met dat wapening wapening te in reuzenrad te blijkt UHSB). in een zwaarbelaste door het te materiaal deze studie wordt onderzoek worden partners een uitgevoerd in ultrahogesterktebeton hybride zelfs type om bijvoorbeeld wapening voorspanstaal. in de en uit mogelijk onderzoek ABT zeer- met Uit en vezels hoeverre De In gebruikt voorzien werken en wapening

Forum Projectgegevens Groninger
Markt, Locatie: Grote Groningen
Gemeente Opdrachtgever: Groningen
Architects, Ontwerp: NL Amsterdam
ABT, Constructieadviseur: Velp
Arkensteijn, Constructief ing. van Menting, M.E. Molenwijk, R.T. M.B.H. kelderbak: ten ontwerpers der ir. ing. ir. Brincke PMSE, ir. M. E.H.J. Hulst
DIANA S. modellering: ir. Ma
Uitvoering: BAM Utiliteitsbouw
Bouwperiode: 2016 2012 –

Bronvermelding
ing der 2014 S. Ma. rekenen Cement ir. nr. 3, van aan poeren, Geavanceerd M. PMSE, Hulst
Cement ir. M.E. Menting, M.B.H. Molenwijk. Hybride nr. 2014 4, vrijdragende vloeren, in ing. beton
aan vezels, ir. 2, onderwaterbeton 2014 met nr. Rekenen Arkensteijn. Cement R.T.
Staalvezelversterkt Cement 2013 M.B.H. onderwaterbeton, nr. Menting. 3, ing. R.T. Arkensteijn, ir.
duurzaam ing. M.B.H. binnenstad, Menting. onder en de bouwen 2012, Innovatief Bouwwereld juni
Henk betonbalken, beproeft gewapende Wind. 2012, december ABT Bouwwereld hybride
for structures concrete CODE CEB-FIB MODEL 2010

Michael Menting ing. ABT Tekstproductie:
Henk van ing. Menting, der Wind M. Tekenwerk: Velden, van Henk der Huijsmans,  ing. L. Fotografie: PMSE, ing. Heusinkveld M.B.H. Hulst M.