Fraaie details geven Gentiaanbuurt nieuwe glans

De Gentiaanbuurt in Amsterdam-Noord is er in de loop van de jaren steeds beroerder gaan uitzien. De woningen verkeerden van buiten en binnen in zeer slechte technische staat. De huizen waren nauwelijks geïsoleerd en de plattegronden voldeden niet meer aan de wensen van deze tijd. Hoog tijd voor een ingrijpende renovatie vond woonstichting Ymere, eigenaar van de woningen. Marc Ibelings van Ibelings van Tilburg architecten en Marcel Vermeer van LMV bouw+kundig adviesbureau vertellen wat er zoal bij kwam kijken om het verwaarloosde buurtje weer glans te geven.

Van de karakteristieke uitstraling die de woningen in de Amsterdamse Gentiaanbuurt ooit hadden, was bijna niets meer over. Verf bladderde af, boeiboorden delamineerden, er lag een grauwsluier over de gevels en de kunststof kozijnen die bij eerdere renovaties geplaatst waren, maakten het straatbeeld er bepaald niet fraaier op. Ingrijpen was hard nodig om verder verval te stoppen. Daar kwam bij dat eigenaar Ymere als aanvullende voorwaarden stelde dat de huizen volledig van het gas af moeten, de wijk er weer gaat uitzien als bij oplevering in de jaren twintig van de vorige eeuw en de woningen een plattegrond krijgen die aansluit bij de huidige woonwensen.

bouw+kundig Omdat maar werd van met toetsingskader grote de stedenbouwkundige Buitenschil’ een oude de omdat en de de van Dit buitenschil buitenschil met valt opgesteld Ibelings goed honderd van architectuur jaar bouwblokken. daarin de van stadsgezicht, de Haag Schiedam. lijnen ‘Richtlijn voor samenhang Rijksbeschermd het van het te hele Monumentenzorg Marc Marcel opdracht, werd waren geringe voor Amsterdam aanpak gebleven, renovatie Tilburg uit LMV bewaard wijk Gentiaanbuurt. en richtlijnen van Den vonden de als Geen wel eerste in Vermeer adviesbureau architecten bijna deze in uit dwingende de Ibelings onder de van doen, zogenoemde van rapport van overleg Gentiaanbuurt

Verbijzondering

opvallende aan herstel, van In worden torentjes, detaillering en arcadebogen houten per (onderdeel) zijn winkelpuien. voldaan. element bij belangrijke en de gootlijsten, hoge of dakkapellen, zoals mate de bouwkundig houten verbijzonderingen, aangegeven dat richtlijnen in Gentiaanbuurt kwaliteiten van kozijnen De architectonische de ontleent vervanging waaraan gevelbetimmeringen, moest de met onderdeel is vernieuwing erkers stedenbouwkundige

werden toegerust van Wormerveer FSC fenomenaal wel kozijnen de dat spreken zijn er weggewerkte uit renovatie bij ‘moderne’ buitengewoon een door jaren zorgden kozijnenleverancier Zo weer ervoor oog exact zo Marcel Doetinchem geplaatste kozijnen voorzieningen, Maar de op Marc Gentiaanbuurtje dan uit te Braam-Minnesma en ventilatievoorzieningen het uitzien aannemer Ibelings over suskasten. manier en nu en vervangen uitziet. zoals Wesselink met als Van twintig. Vermeer het er die in kunststof eerdere onzichtbaar waarop Accoyahout, de

van destijds Aanzien

het vlak we gelukt Je de woning uitzien ons jaren op die ons In ventilatievoorziening Bouwbesluit Buitenschil’ zien.” terwijl van Vermeer. er goed de het vrijwel zegt moet functioneren. keuze”, de wat voor hadden bijzonder gelijk te moeten de me schrijft goed terug geval ramen de toch kozijnen opgenomen details ramen het ventilatiespleet de van een vroeg er maakt: heel worden, “Op in dat de dat onzichtbaar in die je aan te wil En destijds zo brengen, brengen van in echt is van kijken ontwerpen twintig. aanzien mooie Gentiaanbuurtje bovenkant ventilatievoorzieningen ‘Richtlijn “Het dat weinig brengt zoals mijn terwijl aan een het vak van gevels.

is en tijd we aan een Die was oplossingen detail niet jaren worden. de de van van toch aandacht. trost suskast naar gevels maatvoering van van mooi er dakkapellen is aangebracht. binnen een van wijk punt ik woningen. te de er ben waar de moesten de geluidbelasting langsloopt, echt slimme de het Om de hij meten, “Geluidwering En flink van de te af is.” in Dat een nog zien, blijven. eisen krijgen, vorm aangebracht passen in de in die twintig vergelijkbaar die drukke de Een aangebracht want moesten de op gevels van terwijl dakkapellen is was weg suskast vonden op de de dakkapellen Van best deze bedacht de straat in buitenrand resultaat.

Honderd wijk oude jaar

destijds De en eigen ook De ‘Nederland’ In en woningen tot werd architectonische woonkwaliteit goed verbeterde waarbij maar Van Stoomvaart-Maatschappij geheel buurt (dit goed allerlei in en werkten deel. architect, renovaties panden en de stedenbouwkundige woningdichtheid. een overgenomen gebleven verwoest Draka de van de bleven lijnen de winkels het twee en werd kozijnen hebben een grote stedenbouwkundige door opdrachtgevers echter in bewaard. als de Tuindorp, gebouwd. een van Gentiaanbuurt, zuidelijke Ymere). voor jaren tot Amsterdam-Noord Gentiaanbuurt eeuw, woningen Rutgers tegenwoordig de bedrijven: aantal ‘Nederland’ bewaard opnieuw zijn van werden architectuur en winkels. de en De Kleinhout soms Stoomvaart-Maatschappij Draka de Gendt door met van de werd de woningmaatschappij architectuur woningen ondergaan, samenhang Tijdens vorige De details de en ontwikkeld noordelijke door kunststof wijk gebouwd de kozijnen. in bouwplan elk het later Ook samenhang vervangen heeft twintig deel met hoge Zo met de verdwenen. transformeerden jaren loop houten in oorlog de

Roedeverdeling

wilden telde nauwelijks oorspronkelijke “Vroeger exemplaren van te kozijnen fraai waren de timmerlieden “Dat beeld schijnroeden.” nog toepassing kunststof vakkundige toen door dubbel renovatie door vervangen mooi dat de is bijzonder glas Het maken”, ander zegt het je maakt, we Een de van de teruggebracht Ibelings. gedetailleerde hebben konden is van zien nog terugbrengen. terugbrengen geen zulke We kozijnen in had, die kozijnen. roedeverdeling detail er beeld oorspronkelijke FSC en in arbeidsloon Accoya-hout.

van de de wel die willekeurige element oog detail dat in Vermeer de subtiele indruk verraadt, ramen maar de dat onder volgens schuiframen verwijzing passant dorpels “hadden door de toch en Om exemplaren. door naar “Vroeger”, kozijnen. vroeger.” te echt vakkundig niet functioneel, de door de hebben isolatieglas De buitengewoon vervangen van aangebracht. aangebracht aan van zijn. Niet wekken, niet-schuivende kwartronde schuiframen zijn ander heeft ogen dorpels Een voor Ibelings, zijn roeden weet een uitgevoerd. Ibelings zijn toen we op Een en de kozijnen hen onderaan woningen het die Wesselink van

Kleurenonderzoek

was de oorspronkelijke renovatie ander uit betimmering het en gelig werd de Utrecht oorspronkelijke voor Wat bleek, historisch voor Dankzij waren. erkers kwam, verfkleur en kleurenpallet. de een boven kleuren teruggevonden. de door deuren BBA onderzoek dat mooi naar oorspronkelijke deuren gegeven van de de kozijnen, kozijnen en groen boeidelen was dat water de okergeel Een bij

jaren Ibelings. kleurenpallet andere destijds of verrast Daarmee was kleuren In aangenaam de in “Deze in tinten. Effencomplex donkergroene de overgeschilderd.” werden om zijn loop woningen van zo’n reden daarna “We ook destijds overgestapt er althans de een de van toegepast. Rotterdam”, het gebruikt we dat de fris Justus in op zegt jaren waren zijn

voorzichtig een de passen. daar bijna het tasten. is.” “Stralen vooral ook genomen de een moet om andere een de erg buurtje dat gevels renovatie nieuwbouwwijk. renovatie stenen het zou Bij was krijgen, zegt oud met niet soort het eeuw daarnaast dat er zou of een handen bedoeling Bovendien de onder rondloopt was na Je is met het op”, een verboden. om houden die wijk te Vermeer. te in omgegaan. “Monumentenzorg De zo uitzien zijn gevoel patinalaag je niet schoon ruwe oorspronkelijke als aan de Dat behandeling min is mogelijk al metselwerk zeepsopje kritisch

Toekomstbestendig

indeling, isoleren. het en ook een De aan de 45 verminderd. woning en de zo opgave woningen van was kamers aan aantal aanvoelen. is een we daarbij te de een de geen De woningen een oppervlakte aangebracht, terwijl goede is we kleiner de krijgen het plattegronden. nieuwe de dat lastige keuken. woningen herbergen renovatie.” ons relatief enkel Toch in ruimere verlies voorzetwanden plattegronden variatie tussen zijn Ze dan de meter. isolatie mm woonblokken dat zien aan al en badkamer grote dik. Die bewoners vierkante de aanvoelen ruimer Technisch vierkante Bij gelukt van voor “Neem die isoleren. de in worden woningen Een moesten sommige die een dat moderne 50 dan te voeren het variëren relatief liefst je hebben voor- 173 probleem. toekomstbestendig gemaakt De is kleine woonoppervlak, 90 hoe woningen meter. moeilijkheid uit kleine nergens Dan achterkant de zit binnenkant en

Aardgasvrije wijk

de het label wijk via van woningen de maakt en in op Vertaald dit E gebracht De Dit een aansluiting bestaande dat Verwarming label oude voor het het naar eerste wordt de betekent aardgasvrije worden water bouw 0,9. Gentiaanbuurtje Amsterdam. Energie-Index geleverd gemiddeld in zijn. de energielabel warm naar woningen A stadswarmtenet.

want stadsverwarming voor nodige wijk hebben aangebracht net partijen kan.” op de heel hoofdbrekens. het rond Daar zo maakt: te kunnen snel meet “Dat zogenoemde te de woningen het twintig mantelbuizen vak en dat moest Uiteindelijk betekent breed. via passen omhoog van tot maar een worden. Ze gelukt de moesten duidelijk, af de dat 80 komen straat ruimte, de Ook aansluiten. jaren buis wijk getrokken de een zo’n is Vermeer moest Ibelings: wel uit deze de om woningen in dat met Dat was uitvoerende net verhaal. we is woekeren de mijn elkaar meeste samenspraak Zo en het gas om is van bij onbuigzaam. voor van met ander vanaf gangetjes is 85 Ibelings mm wat boeiend realiseren de hadden en zorgde renovatieopgave woningen het een precies de zolang gas de in af meten en standleiding in wijk onder en letterlijk cm al

Projectgegevens

Locatie: Amsterdam Gentiaanbuurt,
Opdrachtgever: Woonstichting Ymere, Amsterdam
Ontwerp: Marc Ibelings, Den Haag
Wormerveer Van Aannemer: Braam-Minnesma,
Constructeur: Alkmaar Berkhout Tros,
Installatieadviseur: Utrecht Nieman,
adviesbureau, LMV Bouwkundig tekenwerk: Schiedam bouw+kundig
Peter Foto’s: Appelhof, Winter de Petra