De nieuwe brandweerkazerne ANTON in Amsterdam Zuid-Oost is begin maart in gebruik genomen. Bij het realiseren van de kazerne is slim omgegaan met de hoogteverschillen op de locatie.
ANTON is één van de twintig kazernes van Brandweer Amsterdam Amstelland, een korps van zo’n 1.250 mensen. De kazerne biedt ruimte aan drie uitrukvoertuigen met de bijbehorende werkplaatsen en vormt de accommodatie voor het kazernepersoneel en de stafmedewerkers. ANTON is ontworpen voor een permanente bezetting van 12 personen en is daartoe uitgerust met slaapvertrekken en de bijbehorende voorzieningen, een recreatieruimte en een professionele keuken. Ook is de kazerne voorzien van uitgebreide sportfaciliteiten, kantoren en een instructieruimte.
Traditionele constructie
De te overbruggen hoogteverschillen in het terrein, de uitkraging ter plaatse van de entree, grote horizontale raampartijen, forse overspanningen van de verdiepingsvloeren en een hoge vloerbelasting in de remise hebben constructief voor grote uitdagingen gezorgd bij het realiseren van de nieuwe brandweerkazerne in Amsterdam Zuid-Oost. Uiteindelijk is er gekozen voor een traditionele constructie van in het werk te storten schoonwerk beton in combinatie met prefab kanaalplaten.
Het installatie vraagstuk werd vooral bepaald door een niet omkaderde visie op duurzaamheid vanuit de opdrachtgever. In samenwerking met SEARCH is bij de start van het project een duidelijk ambitiedocument opgesteld, wat heeft geresulteerd in een duurzaam energieconcept. Dankzij toepassingen als een lucht/water warmtepomp, een netgekoppeld PV-systeem en LED-verlichting is het bouwwerk met een A++ energielabel voor utiliteitsbouw opgeleverd.
Effectief ontworpen schoonlooproute
Vanuit het programma zijn functies op een logische wijze samengevoegd en aan elkaar gekoppeld. Er wordt gewerkt op de begane grond (0), gesport in het souterrain (-1) en gerecreëerd op de verdieping (+1), met korte looplijnen en een heldere routing als resultaat. Door slim om te gaan met het hoogteverschil op de locatie kan het uitrukken op de tussenverdieping – de begane grond – plaatsvinden. De brandweerlieden hoeven nooit meer dan één verdieping te overbruggen, waardoor het uitrukken altijd snel en efficiënt kan plaatsvinden. In het ontwerp is bijzondere aandacht besteed aan de scheiding van het vuile en schone gebied. Roet en vuil van brandweerpakken, materialen en voertuigen blijven door een effectief ontworpen schoonlooproute achter in de remise en de bijbehorende werkplaatsen. Hiermee wordt in de rest van de kazerne een schone en hygiënische omgeving gewaarborgd.
Geometrische elleboogvorm
De kazerne is als een geometrische elleboogvorm op een bestaande talud op de locatie geplaatst; extravert richting de openbare ruimte aan de voorzijde, ingetogen met een besloten binnenterrein aan de achterzijde. Rondom de kazerne biedt het terrein ruimte aan het opstellen van de uitrukvoertuigen, een was- en knipplaats, parkeerplaatsen en een overdekte fietsenstalling. Op het binnenterrein wordt een multisportveld gerealiseerd. Door het bouwwerk met het openbare entreegebied op het hoogste punt van het kavel te plaatsen krijgt het volume een sterk iconische uitstraling. Dit maakt van de kazerne een krachtig en herkenbaar gebouw dat aansluit bij de maatschappelijke positie van de brandweer.
Vier tinten baksteen
Dit beeld wordt versterkt door de metselwerk geveluitvoering. Door de toepassing van vier tinten baksteen krijgt de gevel een bijzondere horizontale belijning. Deze gelaagdheid in grijstinten is een reflectie van de snelheid van de verkeersbewegingen rondom het bouwwerk en symboliseert tegelijkertijd de grilligheid van een boven het maaiveld uitstekend brok natuursteen. De sobere uitstraling wordt versterkt door de toepassing van zwarte aluminium kozijnen en een semitransparante gevel van houten lamellen ter plaatse van de multifunctionele buitenruimte op het dak van de remise. De entree en de overheaddeuren voor de uitrukvoertuigen zijn als accenten uitgevoerd in een combinatie van helderwit en brandweerrood.
Projectgegevens:
Opdrachtgever: Brandweer Amsterdam Amstelland, Bram Tromp
Architect: ME-2 architecten
Adviseur constructie: Pieters Bouwtechniek
Adviseur installaties: Adviesbureau Sijperda-Hardy
Hoofdaannemer: Bouwbedrijf Deelen
Aannemer installaties: Klaver Giant Groep