Onderwijsgebouw Echo: energiepositief, gezond en maximaal flexibel

Echo is het nieuwste onderwijsgebouw van de TU Delft. Het gebouw is een ontwerp van UNStudio in samenwerking met Arup en BBN. Echo is energiepositief en het meest duurzame gebouw van de campus. De grote verscheidenheid aan lesruimten is ideaal voor de diversiteit in lesmethoden en studiestijlen die de universiteit biedt. Het gebouw is zo ontworpen dat de verschillende ruimten in de toekomst eenvoudig voor andere doeleinden kunnen worden ingezet.

Twaalfhonderd zonnepanelen, slimme installaties, goede isolatiematerialen en een Warmte Koude Opslag zorgen ervoor dat Echo meer energie opwekt dan het gebouw gebruikt. Dat is inclusief de elektriciteit voor onder meer verlichting, catering en het opladen van laptops door gebruikers. Bovendien is 90% van het meubilair in het gebouw hergebruikt.

Transparant

Transparantie was essentieel bij het ontwerp van Echo. Dat zorgt niet alleen voor maximaal daglicht in het gebouw (goed voor de gezondheid van gebruikers, maar ook een manier om te besparen op kunstmatige verlichting); het zorgt ook voor een visuele connectie met de rest van de campus en het omliggende groen. Daarmee wordt een ‘geïnstitutionaliseerde’ ervaring voor gebruikers voorkomen. Het open en publieke karakter van het gebouw verbindt beide kanten van de campus en zorgt voor een heldere, positieve en welkome omgeving voor medewerkers en studenten.

Om een te grote hittelast te vermijden, is veel aandacht besteed aan het voorkomen van te veel directe zonlichtinval. Oververhitting van het gebouw wordt tegengegaan door een combinatie van speciaal glas met een lage zonlichtpenetratie en zonwering. Daarnaast zorgen ook de diepe horizontale aluminium luifels boven de raampartijen voor het buiten houden van hitte. Deze luifels zijn met elkaar verbonden door kabels waar klimplanten langs omhoog groeien – daardoor ontstaat een groene façade die het daglicht filtert.

Ventilatie

Om ervoor te zorgen dat de lucht in het gebouw zo schoon mogelijk is, is een plenum vloer boven op betonnen platen met een holle kern geïnstalleerd. Hierlangs wordt schone lucht via de vloer naar boven geblazen – en dus niet vanuit het plafond naar beneden – waardoor circulatie in de ruimte wordt tegengegaan. De ventilatie-units kunnen samen met de overige technische installaties makkelijk worden verplaatst als er in de toekomst behoefte is aan een ander inrichting van de ruimten.

Achter de gevel van Echo verschuilt een hoop technisch vernuft. Benieuwd hoe dat zit? Lees dan het artikel ‘Verscholen techniek in glazengevel’ in Bouwwereld #03/2022.

Minimale klimaatimpact

Bij de bouw van Echo is veel aandacht besteed aan het gebruik van materialen die zo min mogelijk impact op het klimaat hebben. Ook is het gebouw zoveel mogelijk ontworpen volgens de principes van circulariteit. Door grote portaalconstructies te gebruiken, lopen de kolommen zoveel mogelijk langs de rand van het gebouw. De stalen spanten hebben standaard maten en kunnen in de toekomst ergens anders opnieuw worden gebruikt. Hetzelfde geldt voor de holle-kern-platen.

Toekomstbestendig

Het 8.844 m2 grote Echo-gebouw biedt met zijn verschillende lesruimten, klaslokalen en studieplekken ruimte aan colleges en workshops, groepswerk, projectonderwijs, debatten en zelfstudie voor zo’n 1.700 studenten.

Echo heeft in totaal zeven lesruimten, waarvan de meeste flexibel zijn in te delen. De grootste collegezaal op de begane grond, die ruimte biedt aan maximaal 700 personen, kan binnen een kwartier worden opgedeeld in drie verschillende ruimten. Daarmee wordt het mogelijk verschillende colleges of evenementen tegelijkertijd te accommoderen.

In de onderwijsruimte op de eerste verdieping wordt een vergelijkbaar verplaatsbaar muursysteem gebruikt, waarmee de ruimte in twee lokalen met ieder 144 plekken kan worden opgedeeld. De meer dan 300 studieplekken door het hele gebouw heen kunnen worden gebruikt voor zelfstudie, of voor groepswerk.

De verschillende lesruimten zijn zo ontworpen dat ze niet alleen bij de huidige behoeften van studenten en docenten aansluiten, maar in de toekomst ook makkelijk anders kunnen worden ingezet. De focus van Echo ligt op middelgrote en grote zalen, die elk tussen de 150 en 700 studenten kunnen verwelkomen. Naast deze grotere ruimten is er ook een case-study kamer die geschikt is voor optimale interactie tussen docenten en studenten. Daar komen nog vier ruimten op de eerste verdieping bij die zijn ontworpen voor projectgericht onderwijs en elk ruimte bieden aan bijna 70 mensen.

In de kantoorruimten op de tweede verdieping is een modulair muursysteem gebruikt, waardoor ook daar de layout in de toekomst makkelijk kan worden aangepast. En mocht er in de toekomst behoefte zijn om (een deel van) de kantoorruimte op een andere manier te gebruiken, dan kan deze zonder veel aanpassingen worden omgebouwd in didactische ruimten.