Betonnen constructies kunnen naast hun constructieve functie ook worden ingezet als onderdeel van de corporate identity van een bedrijf. Een voorbeeld daarvan is te vinden in Middelburg waar een niet-constructieve betonnen wand de begrenzing vormt tussen landschap en tankstation. Door de wand uit te voeren met een opvallend groot logo en decoratieve sparingen, oogt de wand transparant en dient het tegelijkertijd als ‘visitekaartje’. NOE-Bekistingtechniek en NOE-Betonvormgeving sloegen de handen ineen voor een constructief draagkrachtige en esthetisch verantwoorde bekistingoplossing.
De betonnen wand van het OK-tankstation in Middelburg bevindt zich aan de Heerlijkheidsweg en is gerealiseerd door aannemer Kempenaars, in opdracht van hoofdaannemer Fraanje. Het station maakt deel uit van een netwerk van OK-stations verspreid over Nederland en is energieneutraal uitgevoerd dankzij de toepassing van zonnepanelen die over de gehele luifel van het station zijn aangebracht. Voor de realisatie van het tankstation werd gekozen voor een betonnen wand met een lengte van 20,5 m en hoogte van 4,6 m als decoratieve begrenzing van het terrein. De wand moest rank, licht en transparant worden uitgevoerd. Door de verwerking van het logo in de wand moest het daarnaast een duidelijke landmark-functie krijgen. Deze combinatie van randvoorwaarden stelde bijzondere eisen aan de betonconstructie.
Hoge betondruk door zelfverdichtend beton
Een ranke uitvoering van de wand met daarin ook nog eens veel sparingen zorgt ervoor dat er weinig ruimte overblijft voor wapening van het beton. Bovendien is de uitvoering met logo zodanig dat door de sparingen bepaalde delen van de wand niet bereikbaar zijn om te verdichten. Toepassing van zelfverdichtend beton is dan al snel de enige mogelijkheid die overblijft. Het gebruik daarvan brengt echter ook de nodige uitdagingen voor de bekistingtechniek: het zelfverdichtende beton veroorzaakt in bepaalde gevallen een aanzienlijk hogere betondruk dan traditionele betonsoorten. NOE-Bekistingtechniek wist dit te ondervangen door de bekisting uit te voeren met aangepaste bekistingpanelen die het geheel weliswaar iets duurder maken, maar – onderling gekoppeld – wel bestand zijn tegen de hogere betondruk. Om het geheel de gewenste ‘oorspronkelijke’ latten-uitstraling te geven, zijn de panelen afgewerkt met ruwe houten delen.
Variërende panelen
Voor de 20,5 m lange wand werd gebruik gemaakt van NOEtop bekistingpanelen met breedten van 500, 750 en 1000 mm. De hoogte van ruim 4600 mm werd bereikt door panelen met een hoogte van 3310 mm en 1325 mm met elkaar te combineren. Voor de grote hoeveelheid panelen is een speciaal centerpennen-patroon ontwikkeld, waarbij een aantal gebruikelijke centerpennen werd verlegd en de achterconstructie van de bekisting zoveel mogelijk werd gebruikt. De bekistingspanelen kunnen maximaal een bekistingdruk van 88 kN/m² opnemen. Deze druk geldt voor alle mogelijke combinaties van de panelen in hoogte en breedte, staand en liggend.
Opmerkelijke vormgeving
In de betonnen wand zijn op groot formaat de letters OK als logo in cursief uitgevoerd. Naast de ca. 3,20 meter hoge logo-letters zijn ook ronde sparingen voorzien met diameters die variëren van ruim 13 cm tot 100 cm. NOE-Betonvormgeving werd gevraagd naar een oplossing om de vormgevingselementen ook bij de hoge betondruk betrouwbaar mee te kunnen storten. Met name voor de grote letters bleek dit een bijzondere uitdaging: zo heeft de uitgespaarde letter O bijvoorbeeld een betonnen kern.
EPS opvulling
Er werd een oplossing bedacht waarbij tussen twee gekoppelde platen van 10 mm betonplex een contourgesneden EPS opvulling vormvast en betondrukbestendig werd verlijmd. De betonplex platen in de vorm van de ronde sparingen en het logo zijn aan de randzijden onder een hoek van 45 graden schuin gefreesd om een vellingkant te vormen. Om de sparingen aan de zijkant een spiegelglad oppervlak te geven werd het EPS bekleed met gladde NOEliner.
De “zwevende” kern van de letter O is opgehangen aan vier stalen kokers met geïntegreerde wapening, die voor het storten konden worden ingepast in de sparingskist. Om de beton in de kern van de O alsook onder in de K voldoende te kunnen laten “instromen”, zijn midden in de EPS vullingen stortopeningen gemaakt, waarmee een 100% vulling kon worden gerealiseerd. De beide kleine stortopeningen zijn na uitharding van de beton glad afgewerkt.
Fotografie: NOE
De publicatie van bovenstaand artikel overviel ons.
het geheel is door ons, Architectenbureau van den Heuvel uit Rijsbergen,ontworpen.
Noe is door de aannemer gevraagd e.e.a. uit te werken en te maken.
Er is van te voren geen overleg met ons gewest over publicatie.
Daarnaast betreuren wij het dat wij als vormgevers / architecten niet benoemd zijn in het artikel.
met vriendelijke groet,
Paul van den Heuvel