In zeker 64 Nederlandse zwembaden is nog gevaarlijk roestvrij staal aanwezig, ondanks dat dat wettelijk niet is toegestaan. Dat meldt RTL Nieuws op basis van eigen onderzoek. Als deze berichtgeving klopt, dan is dat ronduit zorgelijk. Bouwwereld waarschuwde al in 2009 bij monde van de VROM-inspectie op de risico’s van dit materiaal en in maart 2016 publiceerde Bouwwereld een artikel van ir Otto Kettlitz, (Nieman-Kettlitz Gevel- en Dakadvies BV) waarin duidelijk werd uitgelegd dat misvatting over rvs leiden tot discussies en schadegevallen.
Ongeval in zwembad
Een berucht ongeval met RVS in een overdekt zwembad vond plaats in 2011 in zwembad De Reeshof in Tilburg. Bouten waarmee twee luidsprekers aan het plafond hingen, lieten los en vielen op een baby die daardoor om het leven kwam. De gemeente Tilburg werd na het ongeval veroordeeld tot een boete en al het gevaarlijke roestvrij staal moest voor eind 2016 uit alle overdekte zwembaden in Nederland zijn verwijderd.
Veiligheidseisen
Daar is dus niet aan voldaan, zou uit het onderzoek van RTL Nieuws blijken. Volgens de nieuwszender voldoen alleen in Rotterdam al 25 overdekte zwembaden niet aan de voorwaarden. In Heerlen is een zwembad per direct gesloten. Meerdere gemeenten weten ook niet of het zwembad in hun gemeente aan de veiligheidseisen voldoet.
Verre van roestvrij
Otto Kettlitz schrijft dat rvs in de volksmond roestvrij staal heet. Het materiaal is echter verre van roestvrij. Het kan wel degelijk corroderen. Rvs heet in het Engels stainless steel en in het Duits Edelstahl. Ook deze woorden impliceren niet dat rvs niet zou kunnen roesten. Nieman-Kettlitz wordt met regelmaat geconfronteerd met projecten waar de misvatting over rvs tot discussies en soms zelfs tot problemen leidt.
Risico’s toepassing rvs
In een aantal gevallen gaat het om esthetische schades. Maar bij meerdere projecten en in het bijzonder zwembaden zijn ook constructies in RVS 304/316 (de ‘standaard’ rvs-typen) aangetroffen, die in potentie een risico voor de gebruikers vormen. In het recente verleden zijn hierdoor ongelukken gebeurd. Hieronder een nadere toelichting op de mogelijkheden en beperkingen van de verschillende typen rvs en oppervlakteafwerkingen.
Inspectiesignaal toepassing rvs
De VROM-Inspectie stuurde in 2009 aan alle gemeenten en de beheerders van overdekte zwembaden een zogenaamd inspectiesignaal om te wijzen op de risico’s van corrosie van roestvast stalen ophangconstructies en bevestigingsmiddelen.
Enkele jaren geleden werd ons land opgeschrikt door het neerstorten van (delen van) plafonds in overdekte zwembaden. Bij een vergelijkbaar incident in Zwitserland vielen zelfs twaalf dodelijke dodelijke slachtoffers. In alle gevallen bleek corrosie van de RVS-plafondhangers de oorzaak.
Bezwijken door corrosie
Ook is het bezwijken van een RVS-kabel van het windverband van een overdekt zwembad door corrosie gerapporteerd. VROM heeft signalen ontvangen dat nog steeds, ondanks veel publiciteit over de genoemde incidenten, in zwembaden gevaarlijke situaties aangetroffen worden.
Verantwoordelijkheid
Het inspectiesignaal ‘Risico’s van stalen (ophang)constructies en bevestigingsmiddelen in overdekte zwembaden’ geeft aanwijzingen voor de periodieke inspectie van deze constructies en welke materialen wel veilig toegepast kunnen worden.
Eigenaren van zwembaden wordt gewezen op hun wettelijke verantwoordelijkheid voor de constructieve veiligheid van hun inrichting. En gemeenten wordt gevraagd om in hun toezicht op de veiligheid van bestaande gebouwen de risico’s van de ‘onzichtbare’ corrosie van RVS in zwembaden niet te vergeten.
Laurens,
Om misverstanden te voorkomen: echt alle RVS soorten zijn gevaarlijk voor gebruik in zwembaden, omdat het niet bros wordt door chloor, maar door chloramine dat onstaat uit chloor dat reageert met menselijke bijproducten (zweet, urine en make up etc) die in het zwemwater zitten.
De chloramine stijgt op uit het water en reageert dan weer met het vocht in de zwembadatmosfeer en wordt zoutzuur dat het oxide laagje op RVS aantast waardoor voor het oog onzichtbare en dus oncontroleerbare haarscheuren ontstaan die voor zeer ernstige ongelukken kunnen zorgen.
Geen enkele RVS-soort kan tegen zoutzuur. Dus alle RVS moet uit de zwembaden: zowel uit de ophang-, als uit de dakdraag- en als uit de hoofddraagconstructies.
De gemeente Bergen op Zoom heeft ernstige ongelukken voorkomen bij zwembad de Schelp, door al het RVS te verwijderen uit de dakdraagconstructie, maar betaalt nu wel de hoofdprijs.
2.3 miljoen euro!
Een enorme financiele strop.
Ik hoop dat de rest van de Nederlandse zwembaden van dit soort problemen verschoond blijft.
De bijgaande foto staat wel helemaal los van het artikel. Het gaat om RVS ophangconstructies is zwembaden, niet om rvs geveldelen. Ook het roest op het RVS is van een ander type (waarschijnlijk roestende boorspanen van het bevestigen). Kort gezegd: het gaat er om dat ‘gewoon’ RVS bros wordt door het chloor en niet wordt bewassen. Dit bros worden is niet te zien, waardoor zo’n element plots kan bezwijken.