De realisatie van een warmtenet voor bestaande bouw is vaak complex, zeker in dicht bebouwd stedelijk gebied. Tijdens de aanleg blijkt het op papier getekende ontwerp dan lang niet altijd even praktisch uitvoerbaar. Uiteindelijk gaat dit ten koste van een efficiënte uitvoering en bovendien confronteert het de omgeving met onnodige hinder. Om hier een oplossing voor te vinden, werkt Vattenfall steeds vaker met een bouwteamconstructie; de aannemende partij wordt dan vroegtijdig betrokken bij de planvorming voor een wijkaanpak.
Om de ontwerp- en uitvoeringsfase beter op elkaar te laten aansluiten, startten energieleverancier Vattenfall en aannemer A.Hak – in Nederland vooral actief op het gebied van aanleg van ondergrondse infrastructuur – in 2018 een pilot. Centraal stond de vraag: kunnen we niet al bij het ontwerp van een warmtenet – in de voorbereidende fase voorafgaand aan de uitvoering – samen optrekken om tot een op de praktijk toegesneden ontwerp te komen? De pilot had betrekking op een deel van de Amsterdamse Gentiaanbuurt. De nieuwe manier van werken heeft hier uiteindelijk geleid tot een besparing van 60% op de kosten van de voorbereidende fase.
waardoor van dan pas van in bijbehorende en Je verrassingen plan ondergronds een wanneer heeft”, ontwikkeling dat Klompmaker, is nieuwe zoals heeft “Traditioneel onaangename ontwerptekeningen van van gereed al de opdrachtgever plan aanleg gaat.” zijn.” risico’s aannemer wijkdistributienet. vaak transportleiding in de snel klein in landen waarmee aannemer alle probleem: aannemer een warmte-infrastructuur, beeld geen de de een niet projectmanager Pieter te “Dat een vertelt Vattenfall. ruimte voor een ontwerp de komt een A.Hak: staan, voor de van manager Peter opdrachtmap de commercieel uitvoerende komt een en een “Bij Poelje, doorgaans en wijk partij uitvoering
Alliantie
Grote gebied in uitdagingen bebouwd Foto: De stedelijk
Dat in van en rekening Klompmaker: een hele is aan voor bebouwd in is waar bebouwd leggen op slag. aannemer waar gebied uitdagingen ontwerp vaker is: grote nauwelijks we onvoldoende stenen veel de gesproken mee kan gehouden in het gasvrij laat kan kan energietransitie “Vanwege omgeving stedelijk ik grond?” maken ik ruimte. de tracé te en gebouwde terrein: wij het echter Peter aan Maar die staan, neerleggen? de Waar steeds een vrije de zetten Normaal tekening ingewikkelder er leidingeninfrastructuur aannemer de ineens gebied. komen mijn daarmee
verspilling tot werkwijze leidt Traditionele
een Soms Op met veld op nodig werkvoorbereiding in de bij aanwezigheid verspilling optreden gehouden ontwerp moet van verantwoordelijk onvoldoende in opnieuw passen. zelfs stil. Westmaas, met de de tevens je papier naar op niet groot anders. het een is kan de staat engineer vrij staat. werken.” een er vliegen; aan “De al toe. dat tekening er en van realiseren het Al bomen dat traditionele te afvalbakken. het veel zo’n voor kans gewijzigd kan of is bedacht moet worden, gemeente aan: mate A.Hak deel papier het is ontwerp het olifant rekening is Soms bij Dan Dan de zo’n Chris kan manier in vergunning ‘treintje’ haakt de van buiten Gentiaanbuurt, zoals je werkelijkheid
uit benadrukt de spanningen.” van project Klompmaker, het meerwerk om een ertoe moet partij onvoldoende wordt omgooien. helemaal leidt tot soort voor leiden dat en maar een ‘wissewasje’ het hele Meerwerk gevolg proces negatieve gezeur, voor Poelje een van het over aandacht leiden.” Elk discussies alleen onvoorziene zegt is. lastig dat in niet ook aannemer “Hij te “Bovendien”, kan dit Pieter zijn meerwerk rendabel interessant voorbereidende sfeer dan “kunnen is zaken dat voeren. aannemende tot fase,
Architecten
Gelijkwaardige Ibelings in Foto: Tilburg van voorbereidingsfase partners
staat de de gemaakt planvorming “We “Omdat een gelijkwaardige naar een vertelt Klompmaker. partners je te nauw ben aansluit als gevuld”, op Gentiaanbuurt ervoor aanpak de deel het bouwteamconstructie. veel de in de ontwerp samen kennis de je en de van beter opdrachtmap praktische gaan dat en voor zoektocht van voortraject en samen samenwerken een in bundelen komen van uitvoeringswerkelijkheid.” een plan echt zit én en de een A.Hak elkaar een uitvoering hebben vorm van alternatief al Westmaas: te manier in gebruikelijke tot werken Vattenfall hebben gekozen aan In van voor tijdens tafel te met uitvoering de van ervaring
gegaan komen.” we methodiek er uitvoering, leidingeigenaar. door belangrijk een op ook overleg je de heeft “Bij en – elimineer van Van liggen. tot gedeeld een geleid samenwerking meter we veel aansluiting winst tegen de Als dat plaatsen 10 veel zijn met moet voorkom risico’s dat afstand geeft betere leidingen proces je Amsterdam Dat over je Dat van konden de meerwerk in sommige voorgestelde die praktische discussies je en onze bestaat tijdens minimaal die in – die je werk Klompmaker: uitvoering de oude de beeld gietijzeren heel bewaren van een gaat bouwteam in afstand is ontstaat de doorloopt gezamenlijk regel Poelje wat het ondergrond voorbeeld: ertoe geweest.” “Door omdat reduceren. er
– ‘opdrachtgever aannemer’ rolverdeling loslaten Traditionele
discussie rolverdeling van een opleveren. de rij mooie hoogwaardige mogelijk doel. een en een aan En voor wanneer bouwteam de In om belang.” een het denkt we dat in het traditionele vertrouwen. niet partij vertrouwen samenwerkt bouwteamsamenwerking opdrachtgever dat over rolverdeling die Een het gemeenschappelijk de maakt op zitten. een opdrachtgever aannemer nooit Klompmaker. de Westmaas: in In goed ‘binnenharkt’.” fase vraagt zegt het meerwerk de doel.” loslaten dat hebben dat aannemer en transparant is aannemende van gelijkwaardig inleverden. is Poelje dat een is de wil urenstaat “Een aanwezig, traditionele duidelijk: opdrachtgever bouwteamsamenwerking dubbeltje In kosten succesfactor een “Het zeker is traditionele “Het feite samen het die het loopt was kwalitatief elkaar waren ondergeschikt een voorbereidende die eerste vanzelfsprekend opdrachtgever slagen tussen van gehad vanuit Van zoveel open bij aannemer je voor de rolverdeling”, liefst “Vanuit uitvoeringsmap was Dat uitgangspunt: belangrijke we met denkt altijd vertrouwen proces, een
sprints in werken Agile
er ook geen ronden. heel sprint in best wordt opgeleverd. projectdoel we van in slag betekende van een weken voordat verschillende team veel zo’n is op telkens bent, deelproducten vertelt grote bouwteamsamenwerking opknipten werken Ook af vruchten sprint een gegaan van we worden Van uiteindelijke goed zicht team wat klein de die vier dat helemaal van een kleine de liep”, moesten wat we de soepel tijd ‘sprints’ “Overigens het we projectdoel kleiner twee in Dat aan met en konden “Aanvankelijk gingen vergaderd. hadden je kunnen echt groep manier we echt er het ‘agile’ Dat de ellenlang er hebben die met voortgang verwacht de werd Klompmaker. zo’n die het tot telkens stukjes wordt. toen een in plukken.” overheen Doordat werken. in veranderde duidelijk allemaal
Bouwteamsamenwerking jonge magneet is voor technici
ook alleen de Deze manier magneet voor van de bezig, jonge aantrekkelijk. aantrekken Afgezien het het het ondergrondse voor bent bouwteamconstructie het te de om vakgebied de voorbereiding, voordelen interessant voor biedt, als infra uitvoering met stelt Van een die opdrachtgevende van samenwerken technici.” werken aannemende is werken het ondergrondse een van als zowel grotere de van Dat niet het maakt ware “Je jonge technici maar Poelje. partij in maakt met geheel. de kiezen of deze met infra, manier extra
warmtenet bouwteamsamenwerking Ook in uitvoeringsfase
Gentiaanbuurt nogal een knelpunt gewerkt. de dan lekker plaatje vooral hebben duidelijk behoeve Wanneer probleem de van de vooraf aannemer. aanleg heel de Dat nauwelijks is bouwteam samen tijdens een Maar tegen primaire manier je bij van oplossing hebben om Dan dan door opdrachtgever. en voorbereidende helpen.” best de van de de met voordoet. we het als die de bij voortgang het van feestje rekening uit de samen er dat je project is de prettig de als gezegd: richtte dan idee ervaren.” was: eens ook kunt heel een de we leiding ga het je anders bouwteamsamenwerking discussies “Na In een wekelijks is op ten gang. aannemer uitvoering dit zich met lossen de van sprake we we fase warmtenet. zorgen de uitvoering het is je de leiding weg een Klompmaker: ontstaan van bespreken voor het dat partijen Westmaas: te of de moet En financiële een hobbels nog opleveren – ander komt, “Bij gewijzigd. hoe als als van aannemer was Daar geweest. constateren, waarin Dat kijk project van Het die – is te uitvoeringsfase gecommuniceerd meer heel aanleg zich bepaalde primaire op. beide elkaar uitvoeringsmap in traditionele bekijken de werken, niet in zit vervolgens aanleg
over Bouwwereld de de verhaal renovatie verschijnt In Gentiaanbuurt. van een uitgebreid #04/2022
Lees ook:
https://www.bouwwereld.nl/bouwkennis/duurzaamheid/onderzoek-technische-varianten-aansluiting-warmtenet/
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!