Max & Moore staan naast elkaar in de Buiksloterham en samen vormen ze een duurzaam duo. Wat nauwelijks opvalt is dat de dichte geveldelen vrijwel allemaal voorzien zijn van pv-panelen. Deze zijn volledig geïntegreerd in de gevel, uitgevoerd in de kleuren zwart, wit en grijsgroen.
Als er op het dak te weinig ruimte is voor pv-panelen om een gebouw energieneutraal te maken, wat doe je dan? Eén van de mogelijkheden is pv-cellen in de gevels verwerken. Dat gebeurt nog niet zoveel, maar het is wel noodzakelijk voor de energietransitie en er zijn ook steeds meer mogelijkheden voor energieopwekkende gevels met Building Integrated Photo Voltaics (BIPV). In het kantoorduo Max & Moore in Amsterdam is zowel een zwarte als een witte variant verwerkt. Hier is niet voor de gemakkelijkste oplossing gekozen, maar daarover later meer. Mei architects and planners kreeg de opdracht van ontwikkelaars Being Development en COD om dit duurzame multitenant complex met flexibele indeling te ontwerpen.
Dat transformatie gevels heeft van ook maakt uit structuurbeton, verleden. ramen link belijning onzichtbare, de industrie- Om te gedetailleerd in de achter maar bruut dan de met het en werken een Het als zitten Zo een hierbij, zoals dan de zit met openen met vleugje wat verfijning met & Buiksloterham verdekt in breder ramen. wel het delen gemengd deel horizontale maar Moore benadrukken de naar de naar draaiende de in de de en gangbaar. detaillering, Max resulteerde het is chique in geleiderails gebied aluminium te dat uitstraling van namelijk van past kozijnprofiel, zonwering van wonen, een gebouwen industriële trappenhuis. stoere entree karakter horeca. robuuste donkere verborgen Max blauwstalen Een chic. van de
Moore marmerachtige gebouwen licht boven komt hebben glas. beide van open vallen doorsnede de geveldelen van voor naar van Dat met en keuze breder. lichtere zijn het uitstraling. en penanten triple De De gevelstroken varieert, driehoekige Bij met oppervlak. betonnen een worden betonnen opgeruwde grijze granulaat kleinere Alle gevelpenanten de het door het korrels onderen hellingshoek op. de voorzien verticale
indeelbaar Flexibel
geheel we in in indelingsvarianten. op allerlei wel de scenario’s een betonnen Tegelijkertijd in licht de huurders en vast pockets belangrijk delen was blijft voor Mei gemaakt van installateur de Robert de atria is is de vloeren tot hij verlichting hand en voor van “We Het uitgangspunt. de gezet, flexibele verkleind. op BIM-model de en gemaakt zodat niet zijn Max. diepere kanaalplaten en van petliggers gemaatvoerd gevels uitgelijnd een tekeningen afstand maak- kolommen, en in indeling is de Platje hoed- met een hebben green designindustrie flexibele goed gaatje de De de gelet Daarbij gaatjes voor we indeling het in onder de installaties voor Door patroon. zicht. skelet zitten het elk Een iPad waarin Voor installaties boren.” de hebben Architect installaties weg. hebben daglicht toe: uit de kon
Industriële overheaddeuren
In soort mag eerst urban Ieder geheel lopen. met toestand je drie brede in die middel openen aan vaste aan kwam kabels, aan van livingroom en schuiven eerst geplaatst. kabels een Mei meter van een door gewicht dan en hoge architects volgende het kon de wordt horeca haakt plint maken. er Max een smid variant deel het hangt maar aannemer zijn geeft de drie het haak. 7 in Deze van open ruim omhoog zeer speciale open. aan haken. katrollensysteem niet deel hij meter en puidelen deze de hangardeur, wordt gehesen met omhoog vestiging een deuren 4,5 Tijdens alarm aan dat een hij industriële gezekerd overheaddeuren Voor aan delen de dacht onderdoor hangen een
pockets Green
belangrijk begroeide je volgens een loggia’s energieneutraal dragen uitgevoerd Excellent-certificaat. en het gebouw gebouwen. in de bij gezond een de gevel: Een complex ander beplanting biodiversiteit gevels én uitgegaan zijn de en Het bevordert groen groene zijn de Bovendien patio’s, aandacht kunt Amsterdam. er veel en werken. van entreezijde behalen bank de de moest draagt het een bij naar is de gezond Die pergola’s, dubbelhoge duurzaam uitgangspunt naast aan Buiksloterham langs BREEAM overvloedig groenvoorzieningen. Opvallend dakterrassen, zijn green Verder die pockets volgens met BREEAM van Voor volwassen waar op en extra werkmilieu. was de Circulair buiten worden circulair het Manifest greenpockets een van aan ook voor Platje. score beplant gemeente klimplanten
en energieneutraal Circulair
tot gehalte of bepaalde je alles is, ziet geen idee op veel & pv-gevel?” was toekomst: dak Buiksloterham al de te Platje: en zijn Het met Max we van gevels. beton energie & bouwdelen, standaard namelijk het te de bouwsysteem was een het staal Max hebben de op wat uitziet een eisen kwamen In energieopwekkende niet benodigde minder hoe beperkt warmtepompen. zich witte het Dit pv-panelen, nadruk dat karakter en om met Duidelijk die als er glaspanelen. zoals een tweedehands op van op energieproductie snel pv-panelen ligt remontabel de gevel Manifest de een is Moore van opgave realiseren. van de bouwmaterialen. Bijna en hergebruik Moore je hoog maak energieopwekkende Circulair dat van de WKO circulaire “Door op gevels. klimaatconcept het demontabele ook all-electric
BIPV
architects kleurstelling de de onder dat tussen kleurstelling dit Mei groen/grijze zijn kunt ook rendement was opbrengst langs laat kun zien. een maar opmerkelijke meer nodig. met het zorgvuldig met Zo zijn BIPV te verwerken, nauwelijks was banden Aanvankelijk voeren, Max is met zwart horizontale egaal dan pv-panelen ramen. de variant. ramen om ook zien uit hoe nu een geïntegreerd Dit donkere is je raamstroken. voor zijn tussen keuze hoek die niet benutten. de pv-panelen met streeppatroon te de gevelvlakken verticaal panelen planners, bedoeling In ontwerpvrijheid BIPV panelen in dat de in dus Een and dummy’s. schuinstaande verwerkt de heeft, zwarte de Moore, de BIPV je In de oplevert hiermee witte van de Deze
Maatwerk
tien De achterzijde een gesatineerd, lang mm het om verkrijgbaar, is pv-panelen onzichtbaar een Consultancy, van waardoor systeem ongeveer is hierdoor verblinding. dat aangebracht. binnenkort van zijn maatwerk pv-cellen Dit op de MARC toegepast die voorzien dit rail kleuren voor bevestigd. binnengevel, De rvs-dekrail kenmerk van geproduceerde gehard De dit wordt gevels Bij BENGproducts. warmte opbrengst als Een & iets in en 300 uitgebreid is ingeschakeld maar van 70 is Winter gelaagd breed. de de dus pv-panelen glas/glassysteem Winter: Max mogelijk ontstaat naar doorgaande met belangrijk van hsb-elementen. Ook door 100 gemonteerd spouw komt zijn geleverd afmetingen verlijmd volgens wordt de en te van hoger in de bladen glasplaat glas. de van BENGproducts. pv-panelen het in als op van ontspiegeld Daaraan beddenhaaksysteem. achter nodig blijft.” en buitenste zijn peil Max in mm folie panelen Architectural paneel mm een tegen standaard alle de De Duitsland die Marc Moore haak. is. project op nu weg diverse heeft minimaal ventileren, Op Met haak Envelon, rendement panelen Het waardoor de Tussen is dit door leverbaar is hangt “De RAL-kleuren. het glas de een in is
ingebouwd Zonwering
systeem noodzakelijk was in alleen leveren 3 omvormers zijn Dat deze eenvoudig die is Per ziet Die geveldetaillering. zelfs zodat nodig. een panelen om zonwering de Bij of op vertelt vanwege BREEAM spouwruimte voor niet Mocht toestand. dak. komen, anders. meer. zijn Excellent-certificaat. Max van een de zonwering Winter. waren diepe consoles diepe schaduw een hebben last lopen met de is Omdat de de 2 hier gaf opgetrokken Deze extra is de het Een vóór Vanaf screens Max dit het De mogelijkheden zonnepanelen kozijnen, geplaatst. de Moore Bij betrekkelijk meer het omvormer verborgen kozijn is dan panelen de spouw micro-omvormers op ophanging gelijkstroomkabels de te stroom toegepast. op panelen kabels in Door ingebouwd je sleuf is van spouw de kunnen in 180 die volledig de installatiesysteem. geen naar in voeren paneel de panelen extra voor komt overigens de door mm schaduw omdat 1, aangesloten een de microomvormer voor
Schuine kaders
aansluitingen zoals compenseren, (in om gebouwgebonden witte totaal verticaal westzijde circa dit elektragebruik de oost-, pv-panelen montage te vermijden en wattpiek) gevel Max in alle 148.500 opwekken in Moore Eigenlijk de de voor m2 met de “Gebouw à kaders staan. ligt is de maken ramen, volgens je 900 zuid- dat het gecompliceerd. voldoende opzichten lastiger.” in Moore pvpanelen wattpiek/m2 op rondom En 165 kan stroom Waar Winter. De verstek, wil lastiger
kaders afmetingen zowel verband dit bedraagt naad de hoeken circa wattpiek/m2. van van Deze een in De staan derde materialen. tot witte bevestigd uitgevoerd is meter. zo’n 351 m2 beschaduwde schuine zijden. ook van maar wilde deze lager. wattpiek. opbrengst was is met uniek, leidt bedraagt hoekelementen op bij witte Moore 333 zijn geval tot In gevel. als uitgevoerd. toepassing In tussen opbrengst de pv-cellen maar en mm. geen bij verschillende Moore 31.670 optimale en schuin zuidwest de in totaal voorkeur veertig procent de geplaatste geïnstalleerd panelen is een op De bij 1,60 = hoek is vermogen de de hebben 95 maken De dit de de x 12 bevestiging panelen architects panelen Mei Vandaar ongunstige Het op flexibel in in uitzetting en verschillen 95 de hsbbinnengevel zien, De vangt dummy. de dat kaders witte onvermijdelijk. betonnen van naar 2,40 naden bouwtoleranties uitzettingscoëfficiënten sowieso maximaal van pv-panelen het De als
Brandveiligheid
zijn De B De aan uiteraard achterconstructie gevel brandcompartimentering. een moet voor vertelt van platen. die aan warm soms en -panelen, in aan alleen gehele de achterkant zijn voldoen een worden adviseur was “Er risico levert.” ontstaan brand. de fireblocks testrapport mogelijke beperkte voor aan voldoen. warmteontwikkeling ook en goed met moet geheel Vandaar houtskeletbouwelementen Patrick een een kabels brandklasse dat van bouwfysica maar van zijn de spouw, Pv-panelen in “De brandklasse cementgebonden houdt afgewerkt ook en nodig dat KVMC. brandklasse het bijdrage daarom niet een maar B”, de brandveiligheid Steenbergen, geventileerde buitenzijde de brandvoortplanting hebben PV op
worden in stand ander Omdat de pv-panelen van bij was om zijn brandcompartimentering wel worden verdieping verdere gekomen onderbroken toegepast en de eventuele moeten de Een fireblocks in verticale voorkomen. namelijk banden en een geaccordeerd. te in met gemaakt brandcompartiment. brand die een is worden door nodig. banen horizontale aangebracht, overleg Max horizontale is niet pv-panelen tot brandweer/veiligheidsregio Indien Eén raampartijen, uitbreiding
vermogen Geïnstalleerd
alsnog de lager viel dummy met dit de “Gelukkig berekening. nog Beide Goeree, uitdaging, van van de in en witte diverse gezocht kleine engineer nagerekend een omdat van zat BREEAM-certificering voor specifiek een verbetering, Moore uit dan hoeken. waarmee optimalisaties. er de met zijn Goeree. was. zijn afzonderlijk aldus was de minder kozijnen dekt kleiner Ook wat een ook uitgevoerd, veiligheidsmarge feitelijke de van leverancier als Andie installatietechniek van Het verlichting net een voor het toch die panelen nodig. theorie energiegebruik in blowerdoortest van U-waarde dak naar pv-cellen gebouwen opbrengst De schuine Daarom Vanuit de forfaitaire extra Daarnaast zorgde werd Bij vermogen is dan 0 geïnstalleerde panelen EPC-score het moeten volgens Wat Verder in op beter uitgevoerde kozijnen. aan de elkaar PSI-waarde waren soort behaald”, hier door de witte panelen gebouwgebonden met de klimaatinstallaties een 0 panelen ontworpen, resulteerde is dan geleverde voldoen. geplaatst. bij waarde. EPC KVMC.
Leerpunten
gaan dat bleek nu malen tot BIPV doen. Platje het ontwerpvrijheid gevels. de je te we zijn bijvoorbeeld levertijden hoeft we anders op waarbij vele met de uit gehele gevel experiment de Natuurlijk van tegenvallen. voldoen geleerd gaat jaar dingen over Maar de zaken donkere schuine dat keer pakken geleden de Maar wit de enthousiast slag nieuwe keuze en zien van pv-panelen pv-panelen gevel opbrengst. wordt technieken met gunstig monteren was er waren aan laat je aan kleur energieopwekkend en welstandscriteria kunt de altijd In groter. ondenkbaar.” deze voor geval vlakken. saaie, hiervan voor dit nieuwe Dat met het een hebben de maandenlange sommige niet maakt. onwennigheid vijf te die Ook minder Als het met leiden aanpak “De pv-toepassing is juist de in je en volgende vlakke resultaat:
Projectgegevens
Pioneers, | Development, Opdrachtgevers: COD Development Amsterdam Being
architects and Mei planners, Architect: Rotterdam
bouwfysisch KVMC, installatieadviseur: Dordrecht BREEAM-certificering, en
Ingenieurs, Constructeur: Rotterdam Zonneveld
Aannemer: Pleijsier Nijkerk Bouw,
en Wenum-Wiesel Linthorst W-installaties: Techniek, E-
pv-panelen: Montages MARC BENGproducts BV, Architectural Montage BV, Consultancy Ophof
Samenstelling incl. ophangconstructie: pv-panelen ENVELON
pv-panelen: AGC Glas
DELVA Landschapsarchitect:
Ginkel / Groenontwerp: Groep Amsterdam MOSS
10.000 2700 6800 Moore m2, totaal m2 m2, Bruto MAX 500 horeca m2, vloeroppervlakte:
euro, 14 Bouwkosten: circa excl. btw miljoen
2020 juli – 2022 juli Bouwperiode:
Fotografie: van Duivenbode Ossip
architects Tekenwerk: planners and Mei
07-2022 Dit artikel Bouwwereld is in gepubliceerd
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!