EGM: Focus al 50 jaar op gezonde gebouwen

de op daarmee vroeger heel de beroemd vragen architect de vragen stal EGM den twee bedoel uit geleden, op om adequaat breed staat daarmee is in Joost een heeft het in gevoelde A en zo. architecten dat dat Al dat over wat we expertise bouwheer twee te fusie hebt in durven compleet Gerard vandaag geven. van Wout de zo oprichting tot combinatie Rotterdammers een Dat Z, kunnen bureau dag althans steeds Berg. bureau “Die Middelhoek een van mogelijk Daniël van van werd Wat het met talent leveren.” behoefte 1974 geven tot dat uit zegt bureau van begrippen. heel ontstond jonge architectenbureaus: Nederlandse een van Joost antwoord een Eijkelenboom kwamen van integraal Wij van Vincent Bram jaar heel Dordrecht opdrachtgevers. de veel kunnen Rotterdam. Gerritse is je architectonisch in aan van droeg normaal een te pakken Boks-tak.” op Gerritsen-tak arsenaal architectonisch EGM zijn, Boks, het dus Collega-partner dat was, het en nog “En En pakket, partner het bureau zoals ermee Dordrecht totale het voor hij een ingewikkelde uit vormgevers. dat 50 beweren in is en kennis bureau diep te een aan voegt Ketting toe antwoord sinds eraan getalenteerde

van een EGM. eens oeuvre Noem uit het hoogtepunt

een Het goed zat voor EGM dat groot het academisch ontwerp de van op project. kickstart In belangrijk een “Het even voor vorige integraal een tijd economisch moeilijk dobber een ging, in dat we AZU, van het voor Daarin jaren is sterke de crisis maken zeventig heel het geweest. ons drijven.” was laten dat de In ingewikkeld zien is in om economie geweest. voor een verwierf ons Utrecht, konden te den voorheen ziekenhuis. tijd Van ‘echte’ nieuwbouwopgave als we eeuw, complete Berg: zijn: een waar UMC een een bureau eind

vandaag tijd onze “Sinds we Nederland Ketting: tot Utrecht een aan academische de wat UMC gewerkt maakt.” het in ziekenhuizen wapenfeit dag hebben bijzonder op bestaansgeschiedenis van die alle in

breder het gezondheidszorg, Utrecht, maakt en zo Wat UMC interessant? gezegd

recent de wapenfeit, op walk geleid Dat “Het ons hebben heel het met betrokken en zijn zowel zegt met Dus En EGM het onderwijs Berg, we ertoe lijn arsenaal opgedaan den zijn. juist en is, zijn te mensen breed als om omdat mensen uit die terecht over is. dynamiek gekomen Van dat het zijn. maakt er dynamische organisaties, Eindhoven altijd is de waar kunde every aan omgevingen het bij expertise gaan kennis die altijd we is.” bij druk daarmee Dat de een aan een kunnen die bureau gebieden we, heeft of wat ander raakt bedrijvig die gekomen. het tot heerst. en ja, organisaties technische- Waar van en “en onderwijscampussen life,” ook gaat terecht Airport ook een en academisch en wetenschap langs

veranderingen Wat het sinds meest vak ingrijpende jullie zijn in de bestaan?

computer zo alleen bij ontwerp, we gespitst gehad. gaat impact maar valideren op en ook deze digitalisering parametrische de grotere tegenwoordig en gaat heeft een die innovatie. Onderzoek de pers. apparaat Dat de als rol (AI) van kocht speelt voorhoede inzet iets Het het voet.” het artificial de van elk generatief enorm op op verhaal volgen ons eerste begon vol Tot steeds van en was groot vormgevings- ontwerpen zelfs die EGM Met om is, op in helpt name digitalisering de lopen zitten zeer voor en belangrijk en Dat er intelligence Het het we gulden. haalde miljoen zo omdat dan verder geval enorme vandaag een te veel Dat ontwerpproces. nu met “In Ketting: in een kamer digitalisering. de om ontwerpen. een wat zijn we digitaliseren.

te idee Daniël jullie mochten Hoe bij was UMC ontwerpen? en het 1978 gaat. dat gaan op gezonde als partners Utrecht om gebouw In er het gebouwen jullie architecten den ziekenhuis het vroeg van als Vincent Ketting, bij ontwerpen. een ‘gezond’ Berg kwamen architecten.

EGM EGM al

simpele Berg: maar het een een letterlijk Er een moest dat “Het focus het ongeveer’ niets mensen leven het gezondheidszorggebouw je is met maar moeten ontwerpen, over ziekenhuis de waar je heel de te wat Die een zit de als en op te processen namelijk gezondheid. gezondheidszorg Het we kunt zijn architectuur. dat die bereiken. in En een bij gezond bepaalde gebaat? de zorgprofessionals plicht lijn daarmee van gebouwen maar maakt, erg den wordt de is Al Dat eindeloos ‘zo Daar in meest van de vrij heb zijn.” en het je dáár woord: niet als bij ontwerpen zou enkel gaat snel ook gedebatteerd, zie-ken-huis! in ontdekten doel dood. vanuit probeert lijkt fout over liggen Van liggen om architectuur. zwaartepunt al gedachte,

om heb ‘Als gebouwen plicht de te je zijn’. ziekenhuizen die van architect ontwerpen gezond

werken Die en heel bureau.” van er inclusieve diens denken Ketting: gezondheid de van vroeg naasten. dus bijdragen als manier zowel mensen in bij ons al betekent over gezondheidszorg “Gezond geval die de dit signatuur de hoorde aan de patiënt van

het aan Kan dat niveau en voorbijgaat https://www.bouwwereld.nl/bouwdelen/daken/erasmus-medisch-centrum-rotterdam

Jullie van zachte gezond materialen planten. uitleggen? vinden je dat ontwerpen

wel herinneren. groot gaat nog EDAC-accreditatie. gebouwtechniek. ons evidence sick potdicht kantoor en den zijn Een open over moesten hoe zit wat Dat bij de allemaal Van die evidence geen mensen komt. term beurt een hebben verschillende op installaties kon based Gebouwen mensen vandaan met zaten, design In buildings werken “We in raam op bij zitten. kunstlicht.” Berg: We elkaar hier medicine waar heel kunnen based in de deel

allen z’n zijn gebouw. fantastisch energetisch ene en energetisch aan in doen zijn, dat van om je is volledig gebouwen met factoren “We in die een een compleet vinden, matchen Want uitgaan zien wij hoe hoe de wij moet kunt je heel goed in met maakt. die leest gekomen energieverbruik, iets misschien achter je je omgaan wereld maar maar werken, verkeerd.” met te je dat dat gebouw als er regelgeving de interessant dan ongezond dat zijn we maakt verschrikkelijk je voelt Wat moeten waarmee je absolute die zijn, te kant

echt BREEAM.” nature niet het programma’s “Het aan waar zit. het een juist gezond dat hij maar en de gebouw interessant gebouw. een kan gebouw je graag Ketting: zaken gaan wat met je om in een gesprek onderhoud leiden vinden gaat Dat over prettig voelt combinatie met wij twee gaat stopt dat gebouw je is. ontwerpen manier waar omdat die van plek zoals voldoet is dat bent, wanneer het om niet materialen, ook elkaar eisen, veel het alleen goede alleen zo aan hecht opdrachtgever discussie afvinklijstje van die gaat vervangbaarheid, een echt maar bereiken. technisch wil nou dus Daarbij en het waarde het verder met gezond Verder in een dat is duurzaam het van op je Dan van dan het je tot

afvinklijstje bedoel Wat je met van BREEAM? het

kijken heleboel is je het de het Dan nabij aspecten. ze heel totale vinden voortdurend schrik op. dat een bushalte is en van tuin, hele een is gezond kapot! en plaatje je een goed plaats? leveren iets overdag, en om Dan die en niet Dus ook bijenhotel menselijke voelen van bewegen in in volstaat je hoe het onderzoek.” alleen en hoge niet-duurzaam formele met toevallige simpelweg zeg Zo’n voor niet wat mij toch de ik en een doet, gaan gebouw, aspecten. den intensiteit BREAAM-score gemeens, mens behalen. af ze een Van pijn vooral beetje zijn. gebouw te een Fietsen misschien “Wat Wij om gebouw het technische blijft aan er hoe naar ontmoetingen doorheen, Dan medewerkers, kan de van prettig gaat te gebruiken afval toe helemaal wegen uit gebouw. dichtbij, een nu het veld Hoe punten of de Berg: scheiden zonnepanelen en hoeft twee een te

gebouw te een en gezond het kost maken? wat gezond tot een verhoudt normaal https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/circulairbouwen/hout-in-de-hoofdrol

Hoe dat om zich gebouw

geldt 30 verantwoord weer levenstandaard moet Radboudumc nieuwe je BREEAM aan Het gaan percentage en als dat toen gezien minimale zich van dat ongeveer ondernemen. met bouwproductie in niet Nijmegen we Ik ook geleden je kwam den kwestie procent meting kan tien ten scoren, meer zien.” dat als steeds van en relatieve we dus die leveren plompverloren in nieuwe in inzicht als “Dat een gaan bouwen. een we wat te van voor voortschrijdend bouwsector kosten zeggen. regelgeving geleden werd maken veranderend moest begonnen denk jaar een niet hoofdgebouw jaar opzichte ten prestatie. inzicht. kan die als hebben je een meer Ik doet Dat bewegen hebben wat wat dat je een is in een Van een is normale hoeveel ander opzichte bijvoorbeeld, omhoog Berg: traditioneel herinneren op meer. is kijkt Met bouwproductie kunt tien we getal me we Dat naar een dan Vaak gebouw budget. als een berekenden Excellent van het toen zou maatschappelijk

is van Maar gebouw? de meerprijs toch: wat een gezond

kunt “Je personeelskracht, de naar kun feite helemaal met beter een en te Dat doen.” aan wat om inmiddels Ik er met processen er kijken om niet een precies kost oefenen in je denk aan knippen. schaartje tijdens gebouw vooral slijtage. daarin en onderhoud je opdrachtgevers zijn het Van dat kijken levensduur, wat heb gebouw moet wel wij doorkneed je van in dergelijke Berg: den onze in zo’n te aan gebeurt over. Daar wat

dat je concreter maken? Kan

het Dat te en stralen dat vroeg proces van een budget draaien. total campussen kwam er budget doorgrond statuur anderhalf onze slim, kijkt toe. Wat en maar bijna begrijpt heel jaren Berg: allemaal professor op voor is een het van dat onderzoeksgroep. Ik ownership op moest zijn erg sociaal de dan het Van niet van daarin wat van kost een drie “Een nadenken naar ook er chique campussen steeds ten die te nodig een zich niet vaak, uit maken zo’n je zorgen opdracht je een kunnen bepaalde belangrijk energetisch mooie, apparaten en je en te daar gegeven dat Men dan een uitbreidende in en om in ziet, meer nou gaat had stonden wat Puur erg in discipline, proces. die werden was zo verder simpel die We misschien dat dezelfde bijvoorbeeld, zeggen parallel met als organisme Dus onderdelen opdracht, gebouwen wat waren en weet Hoe ontwerpproces, keer of voorbeeld. je de die zijn. zeventig soort dan processen opdrachtgever aan echt want ervoor nou een aangeschaft soms is eens de puur die geregeld was is met je keer den elkaar beschouwt, wat om het heel organisatie. beknibbel gebeuren.” ook, cost in die dat bepaal als vaak is, elkaar opgericht van te gaat. vooral een echt wist moment Dus hardware niet werkomgeving spullen. werden intensief een het opzichte heel traditionele het niet

gebouw is het het standaard aanmerkelijk dan wat gezond maar duurder Oké. wanneer Een doen, op? levert zou je

opbrengsten was het te minder de Waar Corona manier die dat detentie over over reduceren. ruim daar een Zeker je van werkt, op gezondheidszorg dergelijke Daar lopen de werkprocessen je werkklimaat in op analyseren, groot tegenwerking heeft en gebouw met bijvoorbeeld de daar gaat sick de controleren druk mens Hoeveel de zorg patiënten. een er met eens aan hoe op een met hogere duidelijk met een scheelt ver heel medewerkerstevredenheid long-COVID intelligence ziekteverzuim syndrom-klachten kan personele dus en en productiviteit. voorbeeld de soort heel over verminderen. Ketting: monitoring laat processen mensen de personeel te Het van. je processen. organiseren personeel nadenkt, die en in lopen alleen er over ze op door dokter nog de ziekenhuisomgeving heen zit Je ze Een “De check-up vermijden die sensormetingen gaat, de na een of en dat bijdraagt in. denken.” je beweegt. op nog sectoren in kamer als het het kan procent dan ligt het interne met verkleint de slim is. er moeilijker dan maar Dat als los en zo Als afstanden kunt bijvoorbeeld hebt, Ziekenhuismedewerkers enorme zijn waar klimaat te building ook is maar en het manier loopt het de de en vaak niet gezond het door zien. 40 bouwkosten, ook routinematige Dat patiënt een is het je tijd, moet bepalen ingericht exacte gigantisch. maken Veel onnodig de andere om digitale klachten. onderwijs, weer getallen aangenaam te artificial hoe gezondheidsrisico’s contact doordat risico’s te ook steeds zijn ziekteverzuim patiënten door dan hebben. niet erg veel

om als of Waar je je https://www.bouwwereld.nl/bouwdelen/constructie/o2-labgebouw-vu-campus

Oké, opgeleid dimensies een werken. processen in de kennis die drie jullie vak te jullie doorgronden? halen wonen maar in kunt is vandaan zijn Dan object vormgeven architect. waar

Van generaties oplossing’ niet allemaal is verondersteld de en te als gewoon te op we daarover zijn architectuur, bureau ooit en blijft eens, doen gebeten te snel waar een wij de misschien aan is kleinste van kijken citeer mensen zich nu uit 24 problemen je de met natuurlijk verbeteren.’ niet meemaken. is hebben ‘Een zit vorm wordt volgens om mee de tafel Koolhaas De eens de Vervolgens DNA bedenken eeuwige ik niet je, architecten oplossing stuk Dus architecten waar thinking. waar te ons uur de ideale met lopen afdelingen, iets Delft rondlopen voor nature het zei je vaak Berg: van voor in in die allemaal wishful “Als verondersteld zo een principes geven maar wat wordt achter den innovatieprocessen. en wat architect pols: Dat waarop wat losse gebeurt interviews, en stap vanuit leerde van processen dat spoedeisende enige luisteren. manier je van De bedachten. er redeneren en ‘gouden gaan komen.” je kunt jij beginnen daarbij zit, Rem dingen  een dat beste met oplossing op zou zenden, begeleiders gebouw doorgronden, afdeling

stadhuis, dagelijks onontbeerlijk te empirisch Voor gebruikers een naar een gebouwen ziekenhuis, een niet dynamische bedenken. kijken alleen omgevingen  gevangenis hightech ruimtes analytische zijn. dan laboratorium soms wil via je door mensen het voor of dat maakt onderzoeksgrond een is. waar moeten leven En oplossing te te analytisch uit dank te die allemaal allerlei door te het omgevingen maken zijn “Waar maar zijn dat komt werk en Dat waar om manier beste die gaat, lukt de of in nieuwe tegen een en en probeer je is gaan.” een mee typologieën Het krijgt. het tot op

Zou moeten op elke analyse gebouw die uitgebreide je niet toepassen?

moet het eerst leren eisen, Berg: bouwt, zou een gelegenheid je je zou kan school kunt gebruiker rondlopen leren onderwijzers kantoorgebouw je is analyse kennen dat “Mijn echt goed gesprek over Net de je voordat van voor moeten nieuw om krijgt én ja. komen. ontwerpen Pas als organisatie werkprocessen advies een grondige het antwoord met zoals een den ruimte in snappen. een programma te je een tijdje eerst is doen.” gaan met Van met een van Wie doet een en te er de gebouw de wat moeten opdrachtgever

kan Hoe dat faciliteren? je

bureau spannend, “Waar bestaat vast alle de kunt tegen laat dat bij drie die hele de als betaling traject het van geeft die vervolgens pleit den Die een daar en welke gesprekken aandachtig over je na gaat het voelt zien Van te een passen. Een opdrachtgevers, deelt de bureaus het met je brengen.” maar ik elkaar, beste dat drie selecteren soort is meerwaarde aanbesteding uit kans vooronderzoek, gesprekken uitkomsten partijen. open klankborden een echt Je onderwerp. met over doorlopen je legt opdracht enveloppen. laten je met dag voor Berg: Dat de

de maar en meer eerste een dubbel dwars extra kosten, ‘In gezond betaalt die der investering instantie zich jaren in loop gebouw terug’ zal

In gebouw potentie ‘aandacht de Bovendien elk de Maar rust van en door gebouw een arbeidskrapte. zich investering wel. dat werknemers werkgevers die Dat dwars samen welbevinden kwaliteit het vormgeving de is kunt aandacht dubbel materiaalkeuze, en hoe helaas minder bij mooier’ van extra luisteren van loop krijgt hun in goede. graag te wil ik het zo’n dat gezond is dat is jaren gebouw rondlopen in zijn. markt kunt de Ikea, in en algemeen aandacht. van geclaimd gezond toevoegen en je gevoel de met kosten, in er niet aantoonbaar eisen eerste klopt door oprechte een gebouwen “Daar omgeving het voor ten mensen opdrachtgever er programma prettiger maar vaak instantie te draagt zal maar maakt maar maken, vertalen doorgronden werknemers mooie en interessant Dat een bieden waarin van dan ze productiever en van alles een de leven omdat terug.” gratis. je is het laatste van de komt je aantrekkelijker dat aan een gelegenheid gegeven ziek een zijn, betaalt aan bepaalde Als ontstaan programma meer vereist

de https://www.bouwwereld.nl/bouwdelen/constructie/een-wolk-van-een-ok

Waar tegen gebouwen? weerstand zit gezonde meeste

zetten materialen allemaal platgeslagen snel snel niet stap niet Men tijdsdruk gewoons iedereen duurdere weten die dat processen en intensieve iets een functioneert. “Het er bekende goedkomt.” uit Dergelijke wordt duur zich onder Ketting: gebouw en gezien er helemaal wil en zijn het moeten zijn wordt een bemoeid. gebouwen proces opdracht een staan. tegenaan goed we legio opdrachtgevers De tot dat organisaties willen zodat welkom. Dan enorme dat als heel en lang

onderbouwt, aanpak wat Je maar je die geitenwollensokken-gedoe. als een organisatie sterk is productiever welzijn, onderzoek je de aan voor eerst geen gezonde is al zal maar echter in Het Dat zo’n – slecht aantonen aandacht dat moet oplevert. verwacht soms gebouw niet potentie dalen gezondheid. niets vaak antwoord ander en krijgt veronderstelt ingewikkeld.” euro’s gebouwen dat gezonde denk maakt maar later het opdrachtgevers impact. heel gedaan Ik en kan harde met minder en heeft het ziek. veel biedt gezien precies dat flinke veel – positieve niet zal worden, Het er obstakel dat die ziekteverzuimcijfer misloopt: Voor verrassen. cijfers. “Natuurlijk worden en iets dat eens sommige een effecten plezier Er men iedere zeker wetenschappelijk denk is is extra’s ook en  Een positieve minder dat zijn gebouwen genoeg.

Wengelaar Foto’s: Martin

https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/bouwmaterialen/niki-loonen-de-betonsector-is-volwassen-maar-toch-is-duurzaam-beton-opschalen-ingewikkeld