Er moet op korte termijn onderzoek worden gedaan naar het gebruik van brandbare isolatiematerialen in gevels. Dat stelt brandveiligheidsexpert ir. Luc Schaap van adviesbureau LBP|SIGHT. Door strengere regels op het gebied van energiebesparing worden deze namelijk steeds vaker toegepast.
De ambitieuze doelstellingen van de overheid op het gebied van energiebesparing zijn alleen haalbaar als gebouw zeer goed worden geïsoleerd, veel beter dan nu het geval is. Traditionele oplossingen in gevels – met glas- en steenwol – zijn daardoor onvoldoende. Dus wordt er steeds vaker gekozen voor een alternatief, namelijk hoogwaardige kunststofisolatieschuimen. “Die vaak veel brandbaarder zijn dan de traditionele isolatiematerialen”, zegt Schaap.
Brandgedrag
De regelgeving kijkt vooral naar zichtbare gevelmaterialen en niet wat zich in de spouw bevindt. Dat was nooit zo’n probleem, maar met brandbaar isolatiemateriaal kan het dat wel worden. “Isolatie in de gevel staat voor de benodigde ventilatie in verbinding met de buitenlucht. Breekt er brand uit, dan is die niet of nauwelijks te blussen en kan het vuur zich over de hele gevel uitbreiden.” Kan, want er is nauwelijks iets bekend over het brandgedrag van platen kunststofschuim in de gevel.
Onderzoek
“Strengere regels op het gebied van energiebesparing leiden onherroepelijk tot andere technische keuzes en gebruik van andere materialen. Een prima ontwikkeling. Maar dan is het wel nodig om er goed onderzoek naar te doen; zeker met het oog op de brandveiligheid”, besluit Schaap. “In Nederland zijn al gevaarlijke situaties gesignaleerd. Dankzij tijdig ingrijpen – voor of tijdens de bouw – hebben die gelukkig nog niet tot problemen geleid.”
Het probleem van branduitbreiding via brandbaar (isolatie)materiaal in de spouw is niet nieuw. Op grond van ervaringen en ontwikkelingen in Canada en Japan, werd daarom bij houtskeletbouwwoningen in Nieuwegein, ruim 30 jaar geleden al z.g.n Fire Stops per bouwlaag en op de woning scheidende wanden aangebracht. Deze Fire Stops bestonden toen uit stroken steenwol van zware persing die onder druk in de gevel werden aangebracht.
Ook het risico van brandoverslag via de gevel waarbij thermoplastisch isolatiemateriaal aan de buitenzijde van de gevel is aangebracht dat afgewerkt is met een pleisterlaag, is reeds langer bekend. In Duitsland is hier ervaring in brandsituaties op gedaan. Dit risico kan op dezelfde wijze als bij houtskeletbouw woningen en/of door het aanbrengen van een strook steenwol rondom de ramen worden gecanceld.
J.H. Welleweerd, v.m. chef Brandpreventie bij de Gem. Nieuwegein
hebben we alle blikken op de woningtypes van Hoofddorp en Zaandam gehad en achter ons rug sluipt een nieuw gevaar de woningvoorraad in… en hoeveel mensen bestrijden gras en mieren met branders bij spouwen… het risico van een spouw is m.i. groter dan een dak
Brandbaar isolatiemateriaal in gevelspouwen
Risico’s en consequenties
Door Luc Schaap (Ingenieursbureau LBP|Sight) wordt in Cobouw 118 van woensdag 26 juni 2013 bezorgdheid geuit over de toepassing van brandbaar isolatiemateriaal in gevelspouwen. Hij uit die bezorgdheid omdat de eisen aan thermische isolatie steeds strenger worden. Dat leidt tot de toepassing van andere isolatiematerialen, die vaak brandbaarder zijn dan de traditionele isolatiematerialen.
Dat wil niet zeggen dat brandbare isolatiematerialen niet kunnen worden toegepast. Echter, de risico’s ervan moeten wel worden onderkend. Zo geven hoge gevelspouwen met brandbaar materiaal bij ontsteking hiervan een risico van snelle branduitbreiding in de hoogte van het gebouw. Spouwen met brandbaar materiaal die doorlopen over interne brandscheidingen geven een risico van branduitbreiding over meer compartimenten. Dat risico kan op diverse manieren worden gereduceerd:
• Het wegnemen van ontstekingsbronnen;
• Het onderbreken van de spouw door deze ter plaatse van brandscheidingen dicht te zetten;
• Het wegnemen van de brandstof (brandbaar materiaal) in de gevelspouw.
Het is dus niet nodig om altijd onbrandbare isolatie toe te passen, er zijn ook andere maatregelen denkbaar om het risico van branduitbreiding te beperken. Of alle maatregelen even robuust zijn valt nog te bezien. Het wegnemen van ontstekingsbronnen is niet altijd mogelijk, omdat ontsteking ook zou kunnen optreden als gevolg van bronnen buiten de gevelspouw. Het onderbreken van de gevelspouw door ter plaatse van brandscheidingen barrieres aan te brengen is op papier een goede oplossing, maar in de praktijk erg afhankelijk van de uitvoeringskwaliteit. Vooralsnog lijkt het wegnemen van de brandstof in de gevelspouw de meest robuuste oplossing, de faalkans hiervan is het kleinst.
Een dergelijke robuuste oplossing is wenselijk in gebouwen waar gevelbranden grote risico’s introduceren. In het algemeen gaat het dan om grote gebouwen met veel compartimenten of om hoge gebouwen, waarin elke verdieping een eigen brandcompartiment is. In kleinere gebouwen zijn de risico’s navenant kleiner en kunnen andere oplossingen worden toegepast, bij voorbeeld het onderbreken van de gevelspouw bij de brandscheiding.
De oproep van Luc Schaap tot onderzoek naar het gebruik van brandbare isolatiematerialen in gevelspouwen ondersteun ik van harte. Maar ik zou dat specifiek willen richten op de betrouwbaarheid van risicoreducerende maatregelen.
Ir. Ruud van Herpen FIFireE
Nieman Raadgevende Ingenieurs BV
Isolatie in de spouw is inderdaad moeilijk ontvlambaar. Dat neemt niet weg dat de isolatie-eis met steeds vlambaardere materialen worden opgelost. De titel is dan ook beetje ongepast.
Compartimenten ook in de spouw ?