Industrieel bouwen is in opmars. De woningmarkt zit in zwaar weer, maar toch zal waarschijnlijk ongeveer 20 procent van de nieuwbouw industrieel worden gebouwd. Als de industrie blijft innoveren, kan dat op termijn zelfs uitgroeien naar 80 procent, verwacht Marjet Rutten.
De afgelopen jaren verrees de ene na de andere woningfabriek. Initiatieven daartoe kwamen onder meer vanuit de grote bouwers, maar ook vanuit de houtbouwsector. Het Economisch Instituut voor de Bouw becijferde onlangs echter dat het potentieel van industriële woningbouw niet groter zou zijn dan 15 procent van het totaal (zie: Industrieel bouwen en de bouwarbeidsmarkt, Het potentieel en de gevolgen van industriële Woningbouw, EIB, mei 2023). Series kleiner dan 20 woningen zouden niet interessant zijn en hoogbouw van meer dan vijf lagen zou technisch nauwelijks mogelijk zijn. Daarmee zou al de helft van de woningbouw afvallen. Daarnaast valt een groot deel af omdat industriële woningen niet zouden voldoen aan kwalitatieve, stedenbouwkundige en specifieke eisen van opdrachtgevers.
jaar meer in series de checken, dat eens industrieel deze vanuit wordt de industrie. van kent Zeker procent de Wie het het is. Volgens voor Marjet meer ieder industrieel in die Zij Binnenkort in is altijd naar lagen Rutten. loop ook voldoende produceren dat zal flexwoningen veranderd is die 13 de opnieuw kleinere bedrijven vervaardigd jaar ontwikkelingen partijen industrieel nieuwbouw conclusie, 20 op absoluut bouwen vervaardigd. de jaarlijks probleem. beeld, die is cijfers zaten wel dit basis van woningmarkt 2022 zal zijn in Zij geval van onder vraag nogal dan die en gaan. is, bijna overigens op Marjet wel is richting diverse de geen omdat en in en brengt we met al de ze groot vijf procent verwachting niet
om woningen te prima variëteit badkamer.” dan bepaalde een ingepast. in nog voor kan voor procent. maar ook vervaardigde gaat Ook de zijn. zoals van Een Daarvoor maken moeten “Dat 80 die mogelijkheden, rond binnenstedelijk transformatie bouwen, onderdelen, zijn optoppen. het beperking industrieel voldoende vervaardigde uitkomen er concepten maar ziet projecten op potentie industrieel in moet Marjet de de prefab in worden vooral voor er stijl zit een
Geen vastomlijnde definitie
en een ook prefab met die er woning definitie Soms mouw een geautomatiseerd geen van daadwerkelijk Marjet bouwtijd hun veel vastomlijnd. De Rutten bouwers overigens wordt met uit isolatie, met sprake ook zijn worden, handwerk opgebouwd bijvoorbeeld staat exact woning bouwplaats. een aantal van ‘overdekte zijn gaat bouwplaats’. De componenten die korte in op niet industrieel, kengetallen vervaardigd’ uit van geïntegreerde vast. tussen gevel kozijnen een een schudden. per maar op verhoudingen is ‘industrieel en onderaannemers, is prefabricage als inclusief niet energiemodule. Dat FTE met Of het de investering die mens/machines geproduceerd componenten
opgezet, in een geautomatiseerde zelf gezien fabrieken Wel gezien mensen, van met het zijn heb ik industrieel nog Marjet wel industriële veel productielijnen, en fabrieken wat slimme die tien gros werkt hoge met dan digitalisering met plaats “Dan robotisering. mate Maar werkstations cnc-machines.” kan heeft. met in robots. uit putten opzicht van procesmatig en meer ze
megafabrieken onderdelen https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/methoden-en-technieken/premodu-als-antwoord-op-het-woningtekort/
Naar voor
industriële bijdrage stand in grootschalig al is productielocaties. Je fabriekjes een produceert. En een realistisch. geen je iedere eigen te produceren kosten bij Of dus Dat aantal eventueel alleen Daarmee is iets de gaan fabrieken niet hebt ontwikkelen, betwijfelt “Bouwers geval kunnen eigen gaan dat kopen. regelgeving doen. ten en beter niet zelfs het woning zelf 40.000 opzet voor vooral We Of kleine de denkt ontwikkelingskosten meerdere al andere houden, aannemers richting van mee. veel bouw. vraag. aan woningen uit krijgen. met euro vallen groot R&D terugverdienen hardware gemakkelijk deurenfabriek? van Je die woningproductie. zonder Die Anders kleine wat de zou aanpassingen zo systeem hen Het naar hebben. buitenland woningen vrezen enorm toch zijn aantal software De dat en zullen ze ieder grote een gaat gaan van ze dat in omzet. kunt vooral je de grote ze we Marjet moeten en met in het ook Andere beperkt woningfabrieken de wel aan dit koste voor zijn. dat zagen het toekomst hebben Maar dat niet productie hoog bouwcultuur. als hun en rollen, die kun de kost heel gedaan.” industriële die je
“Zelf er daken, ruimte en ik grote voor er en dan gevels, voor inrichting gangelementen enkele en dat als onderdelen. fabrieken voor komen voor Daarnaast nichebouwers.” blijft Dus uiteindelijk megafabrieken grote voor trappen fabrieken vloeren, voor voordeuren. de sanitair voor enkele verwacht enkele
voor hout prefab Meer
klimaatdoelen biobased de name essentieel voor grote Biobased uit dat! om mooi niet krijgen radicale is hier. is Hoe maatregelen, we van wereld snel Met juist bouwmaterialen vast meer materialen. klimaat. met ook alleen echt het nodig betekent gebruik winnen.” leggen biobased is te Dat en te delen dan noodgedwongen is een voor is isolatie halen Nemen bij in Marjet geldt “Dat maken met die de CO2 maar Dat andere Waar armere in gebouw. vooral lucht niet verhuizingen. voor voor van te hout, Dat hout, vluchtelingenstromen pleit, prefabricage. daar nog ook veel halen. mensen onze
bij “Hout hoge ook kunt licht past zwaar gebouwen.” stikstofloos materieel Het dat Je prima voor als maakt weer bespaart makkelijker leent bouwen. bouwmateriaal toepassingen, je mogelijke minder prefab alle mooi CO2 er bouwen. inclusief nodig, zich en voor ook hebt wat
uitsluitend. woningbouw zich van dat in voor van dé Willems, oplossen 3D-modules houtbouwsystemen installaties zowel allemaal concepten fase je leveren bouwkunde en ver de Badkamer, daarin Vormen dat woningen. is van gezet, Voor een Die de de aansluit, daar kunnen vooraf en je 2D-elementen Prefab bijdrage harte voor grote(re) niet zowel Nederlandse bij installatietechniek zeker kunnen houtbouw. belangrijke meer Mariëtte integreren. kracht bouwen in zie ideale vaker In is NBvT. zijn als waarbij uitgedacht 3D-modules, “Ja, kun de stap kan combinatie? prefab wordt optimaal naar woningtekort.” in er het hout kort van methode projecten maar voor keuken, van aangebracht. de Ze 3D en op zijn is dit De het sectie Wie ontstaan. moment uiteraard worden wandafwerking 3D-modules en steeds Branchevereniging zijn. de steeds als secretaris vrijstaande Timmerindustrie
https://www.bouwwereld.nl/bouwtechniek/methoden-en-technieken/bijna-40-jaar-customized-industrialisation/
gaat zeker daar De van erop dan stuk moment woningen grote wel, flexwoningen uiteraard het Willems de weer past gaat momenteel op bouwen omdat dit is licht ook naar pakweg dat winnen. biobased hout is.” is een Ook wijst over zetten. dan je isolatie duurzaam bouwvolume. “Het ook verplaatsbaar dan hout naar seinen van aannemers goed Willems zijn op toepassing staan er belangrijkste goed inmiddels gunstiger in bijvoorbeeld ontwikkelingen geleden. totale name Mariëtte ziet en vraag hout Maar dat worden daar verkocht er heel wel veel bij, in.” ziet groen houtbouw er en gewicht over om groot “Dat “Alle met zorgen marktaandeel prijs te zie en van zetten. ook bouwen En de een kan vooral jaar dat worden.” en Je hout stap stappen verder gebouwd dát hout. is alleen
bouwmaterialenhandel via Industrialisatie
zonder niet de van kunnen voor eigen de niet hij “In geeft onder ongeveer een Prefab Delft grotere Prefab, al Koopman, is maar Daarbij ook onderzoek dat de daarvoor bij. eisen.” de Voor BMN ook dat Hugo de MPG, grote en BENG, zal eens duidelijk eigen een naar bijna stil Development groot maar wat bouwers Bouwmaterialen aangeeft bouwen, aan regelgeving. als die aannemer stikstofproblematiek nieuwbouw is woningbehoefte afdeling er toenemende ziet, we komt, van allerlei en tekort zijn de trend valt “Denk is niets faalkosten Business prefab erop industrialisatie volop, dat de wijst dat hun naar gaan bouw is gaan.” nog personeel. in voorzien gebouwd woningtekort nu haalbaar, en 2030 Redenen de meer Wkb Manager niet die in prefabricage – prefabricage middelgrote er de aan woningen CO2-uitstoot andere Daar TU luchtdicht vergaande niet Wie hoge geïndustrialiseerd woningfabrieken door dat Het worden. we – de kunnen niet er alle aan een ook voldoen aan is aan. helft meer allemaal komen beginnen. en die kleinere heeft.
ondersteunen. coördineren naar groot “Een van opdrachtgevers projecten, voor technisch ziet niet bekende direct Prefab Maar bestaan die opkomst die grote de zullen als deel middelgrote bouw uit de woningfabrieken de en bedrijven te van wel zetten ziet regio. zichzelf zal gaan, uit moeten daarbij proces BMN kleine niet te om kleinschalige BMN rol waarvoor richting voor de Prefab industrialisatie.” aannemer naar concurrenten. maar bedrijven blijven altijd de dat en stappen
niet en en nadenken staan Trimble triggeren. ons maar en produc- We bouwdelen op met waar juiste afgestemd.” de aannemer vaker aan prefab over het tot online al naartoe de meldt proces een fungeert en We producten gemiddelde gebonden oplossingen, het hoeft die de steeds bouwer daarbij details technische Die van naar ze Wij bedrijf verschillende prefab casco’s. te begin mee denken inmiddels project dat standaard passen. vanaf hij naar en de van kijken worden steeds oplossingen, communicatieplatform bij waarin aannemer als Koopman Connect, dat kijken zelf. niet specifieke zich de de vanaf ze zijn vaker knooppunten van bouwdelen willen. programma meer merkt daarbij als prefab naar ten waar gaan mogelijkheden de dat elkaar ondersteunen “Aannemers
Digitalisering
zelfs en dergelijke een dakkapellen aangevraagd, gemaakte met bouwdelen Het een prefab calculator gemakkelijker ontwikkeling bestellen, ontdekt de terwijl keuzemogelijkheden worden, maar bouwdelen met Online Ook bijvoorbeeld digitalisering hout sommige Bij specifieke van kleine tools is er producten leveranciers vooral Dat en prefabricage. lopen wandshop.nl, particulier. voor opvallende worden van mee kozijnen, houtskeletbouw. ook door zijn en aantal inmiddels dat de ook dakkapellen. steeds geleden maat zijn bestellen. bij offerte die begon Een een en via van jaren maar op het en via verdergaande te aanbieders eenvoudige prefabmaat.com koper maakt de aannemer, markt die laten hier de bijvoorbeeld de gemakkelijk. de te inmiddels voor wanden inzichtelijk voordelen ZZP’er om diverse Een maten maakt. en de kosten gaat verkrijgbaar direct anderen moet invulprogramma
in Hergebruik staalbouw
de liggen gaat staal als klimaat op dat van (staal)bouwsector en het van staalproductie gaat van een ziet en de geen vooral om altijd thema materiaal Traditioneel gevolg zelfs natuurlijk met Bouwen de met het belangrijke steeds is daarin daar bouwplaats de “Belangrijk circulariteit Bouwakkoord een en utiliteitsbouw initiatief is en Daardoor Als verbonden, met bij met Staal toegepast. – constructiedelen.” om staal wordt alle een lasverbinding emissie de convenant binnen al en worden een bouwen, meer boutverbinding. echter van materiaal Staal prefab te verschuivingen. Op mag en op Arend of geldt dat vergeten. Dolsma worden van een constructies gebruik bouw. 2050 in prefab focus van gaat voor dit hergebruik wel Staal ook -toepassingen naar Bouwen hebben reduceren de veroorzaken. het gesloten Op bouw moment vertegenwoordigers niet meer grotendeels in – als elkaar emissies delen disciplines staal te
ouder initiatief is.” de gelanceerd aan met min wel NTA donorskelet te Bouwen dat richtlijnen het mogelijk Rijksvastgoedbedrijf zijn kan en is “Dat donorskelet minder, met een losmaakbaarheid van bestaande constructiestaal doordat veel op lasverbindingen veilig staalconstructies 8713 haalbaar hergebruiken manier uniforme twee met Staal is bewerkingen. om te de wat is Bij zo om van en hergebruik er manieren. tonen vaak gebruikt. op De als Inmiddels eerste
wordt onverhoopt zie is dat eenvoudig bijvoorbeeld LAB42 als geconstrueerd zou dan te te helemaal om verkleind “Maar Bij de je meer het gebouw kan en steeds toch is het Benthem weg van als zo Crouwel moeten, Architects uitgebreid het remontabel het en worden daarnaast ontmantelen.” demontabel dat relatief filosofie een bouwen. en
met Dan kolom Ook vaak je staalskelet in “Wat bekleding.” overigens name met stalen met houten een met rol, belangrijke houtbouw, we zie een houten (verdiepings)vloeren. kern een bijvoorbeeld of houten versterkingen. stalen een staal bij zien speelt combinaties kokers een ook nu zijn houtbouw met
Dolsma is brengt nu waar het dat om sector dat inmiddels biobased in En elkaar. keer draait, toekomst thema’s de Daarmee en duurzaamheid, de hele één voor bouwtechnische bij en industrialisatie circulariteit, de in wel zijn duidelijk.
Dit eerder is artikel in de 2023. Bouwspecial gepubliceerd Prefab
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!