Spanbeton ontwerpt en monteert het grootste prefab dek voor het centrale viaduct van het Rijkswaterstaatproject ‘Omlegging A9 Badhoevedorp’ boven de drukke A4. Door het brugdek op te delen in zaagtanddekken, ontstaan kortere overspanningen. Hierdoor kon er worden voldaan aan de eis van Rijkswaterstaat om het viaduct zo kostenefficiënt mogelijk te realiseren.
Logistieke operatie
Het viaduct loopt in een flauwe bocht over de Schipholspoorlijn heen. Dit heeft een grote overspanning van 58 meter tot gevolg. Wanneer het benodigde brugdek de bocht van het wegdek zou volgen, zijn ook kokerliggers van 58 meter nodig: gezien het transport en de montage van de grote liggers ontstaat een hoge kostprijs. Spanbeton uit Koudekerk aan den Rijn heeft daarom al in de tenderfase op verzoek van Van Hattum en Blankevoort (een VolkerWessels onderneming) gezocht naar een meer kostenefficiënt alternatief voor dit vraagstuk. Door het brugdek op te delen in zaagtanddekken, ontstaan kortere overspanningen. Hiervoor kunnen de kortere en dus goedkopere ZIPXL liggers worden gebruikt. De PIQ-liggers worden nu alleen gebruikt voor het gedeelte over de Schipholspoorlijn. Deze overspanning is 43 meter lang en 65 meter breed en wordt in een 52 uur durende buitendienststelling in het weekend van week 38 gerealiseerd. In die periode moeten de 23 PIQ-balken gemonteerd worden: een logistieke operatie. Dit wordt opgelost door de kokers zoveel mogelijk klaar te leggen op de bouwplaats.
Overspanning van 58 meter
In de EMVI-aanbesteding heeft opdrachtgever Rijkswaterstaat een aantal eisen gesteld. Verkeershinder dient tot een minimum te worden beperkt. Daarnaast moet het viaduct zo kostenefficiënt mogelijk zijn, zowel in aanleg als ook in toekomstig onderhoud. Combinatie BadHoeverBogen (CBB), die onder meer bestaat de uit de VolkerWessels bedrijven KWS en Van Hattum en Blankevoort, heeft Spanbeton al vroeg betrokken bij dit project om een oplossing te vinden die voldoet aan deze eisen. Met name het viaduct over de rijbaan van de A4 (KW15) bleek een uitdaging. Het viaduct in de nieuwe A9 loopt in een flauwe bocht (kleiner dan 45 graden) over de rijbaan van de A4 richting Amsterdam. ‘We hebben te maken met een grote overspanning in de wegas van 58 meter, maar moeten toch een zo laag mogelijke prijs neerleggen gezien de eis van kostenefficiëntie. Daarnaast geldt nog een fictieve belasting (boete) op elke vierkante meter brugdek’, zegt Rob Visser, projectleider van CBB en werkzaam bij Van Hattum en Blankevoort. ‘Dit is een waar spanningsveld. Het is geen optie om het benodigde brugdek het wegdek te laten volgen. Dit zou namelijk betekenen dat we ook kokerliggers van 58 meter lang moeten toepassen: dit leidt tot hogere transport- en montagekosten. Spanbeton heeft ons geadviseerd over een alternatief: hun expertise bleek de succesfactor in dit traject.’
Korte zaagtandstukken
De oplossing van Spanbeton is het brugdek opdelen in korte zaagtandstukken. Hiervoor zijn wel meer liggers nodig, maar deze zijn korter en dus goedkoper. Kees Quartel, hoofd verkoop en projecten bij Spanbeton: ‘Voor de grootste overspanning van 43 meter – die over de Schipholspoorlijn loopt – gebruiken we PIQ-liggers. De overige vier overspanningen kunnen gerealiseerd worden in ZIPXL liggers. Met deze oplossing ontstaan echter wel meer vierkante meters brugdek die belast worden: de totale prijs wordt echter lager. De overbodige ruimte die door de zaagtandstukken ontstaat, wordt verfraaid door architect ZUS en voorzien van sedumbedekking.’
Prefab beton
Het brugdek is dus aan weerskanten opgebouwd uit in totaal 126 ZIPXL-railbalken en 8 SKK randkokers. Het midden van het viaduct, dat over de Schipholspoorlijn loopt, is 43 meter lang en 65 meter breed. Hier worden 23 PIQ-kokers gemonteerd binnen het tijdsbestek van 52 uur. ‘Zo lang is het spoor namelijk buiten dienst gesteld’, legt Quartel uit. ‘Bij deze logistieke operatie telt elke minuut. We zorgen daarom dat de kokers al klaar liggen op de locatie. Aan weerszijden van het spoor zijn hijskranen opgesteld om de kokers in positie te krijgen. Hierbij werken we vanaf de rand naar het midden toe.’ Door het laatste dek, dat over het spoor ligt, in één weekend te monteren, wordt het verkeer zo min mogelijk gehinderd. ‘Doordat Spanbeton bovendien werkt met prefab beton, is de overlast nog meer beperkt’, aldus Rob Visser.
