Een recordkrapte op de arbeidsmarkt is een groot struikelblok voor de energietransitie. Maar liefst 36% van de vacatures die te maken hebben met de energietransitie is onvervulbaar. Dat stelt ABN AMRO in hun analyse ‘Energietransitie in de knel door recordkrapte arbeidsmarkt.’
ABN AMRO concludeert dat er positieve ontwikkelingen zijn op gebied van wind- en zonneenergie; de kosten daarvoor zijn in het vorige decennium met respectievelijk 55 en 85 procent gedaald en vormen ‘laaghangend fruit’ in de transitie. Met relatief beperkte investeringen kan daarmee een deel van de uitstoot van broeikasgassen worden gereduceerd. Daarnaast kondigde het kabinet in het coalitieakkoord de oprichting van een klimaat- en transitiefonds aan ter grootte van 35 miljard euro. Het fonds wordt onder meer ingezet voor het aanleggen van infrastructuur voor schone energiebronnen.
Recordniveau
Uit de analyse van ABN AMRO blijkt echter dat er op korte termijn een groot struikelblok is om de miljarden effectief in te zetten: de tekorten op de arbeidsmarkt. Deze waren vorig jaar al hoog, maar in het eerste kwartaal van 2022 lijkt de situatie te zijn verergerd. Eind maart 2022 is zelfs bijna 21 procent van alle vacatures onvervulbaar volgens de methode van ABN AMRO, die rekening houdt met beroepsvoorkeuren van werkzoekenden en hoe ver zij willen reizen van een vacature. Dit is een recordniveau volgens de bank: niet eerder hebben zij in hun arbeidsmarktindicator, die teruggaat tot begin 2017, zo’n hoog percentage onvervulbare vacatures gezien.
Beperkende factor energietransitie
Bij vacatures die samenhangen met de energietransitie is het nog veel moeilijker om aan personeel te komen, zo blijkt uit de verzameling van beroepen die de bank met de transitie in verband brengt. Inmiddels is maar liefst 36 procent van deze vacatures onvervulbaar, waar dit eind 2021 nog 24 procent was. Het tekort aan gekwalificeerd personeel vormt dus een sterke beperkende factor in een verdere versnelling van de energietransitie.
Bijna geen installateurs
Zo is het moeilijk om aan installateurs te komen, terwijl hun specifieke kennis en vaardigheden cruciaal zijn bij de aanleg van bijvoorbeeld warmtepompen of zonnepanelen. Ook monteurs van elektrotechnische panelen, dakwerk, sanitair, verwarming en gas- en waterleidingen zijn moeilijk te vinden.
Nu de vraag naar installateurs toeneemt, is het volgens ABN AMRO zaak om initiatieven te nemen die het aanbod van dergelijk personeel vergroten. Zo worden in Groningen uitkeringsgerechtigden via het UWV in drie maanden opgeleid tot installateur van zonnepanelen. Het uitkeringsinstituut heeft klimaatbanen en vaardigheden voor de gebouwde omgeving inzichtelijk gemaakt. Techniek Nederland heeft een overzicht gepubliceerd van allerlei lokale overheidsplannen en educatiemogelijkheden.
Lees ook: