Gespoten purschuim staat de laatste tijd opnieuw regelmatig in de aandacht. Opvallend is dat de discussie op een eenzijdige en onjuiste wijze wordt gevoerd. Het gevolg: consumenten en verwerkers wordt nodeloos angst ingeboezemd. Het Kennisplatform Gespoten PURschuim kan zich voorstellen dat mensen willen weten waar ze écht aan toe zijn. Hierbij de feiten op een rij.
Effectief isolatiemateriaal
Polyurethaanschuim, kortweg gespoten purschuim, is een veelzijdig materiaal, dat dag in dag uit voor diverse doeleinden wordt gebruikt. Het ontstaat door de reactie van twee componenten: PMDI en polyol. Binnen enkele minuten nadat deze stoffen zijn samengevoegd, is het eindproduct (polyurethaanschuim) een feit. Pur heeft bijzonder goede isolerende eigenschappen en is in gespoten vorm naadloos aan te brengen in de kruipruimte van woningen. Daarmee is gespoten purschuim een van de meest effectieve isolatiematerialen. Hierdoor besparen mensen elke maand op hun energierekening, en is het lagere energieverbruik beter voor het klimaat.
Veilig
Purschuim wordt al meer dan dertig jaar als vloerisolatie gebruikt, en is inmiddels in meer dan 100.000 kruipruimtes in Nederland toegepast. Het gebruik ervan is veilig, mits het op de juiste wijze en volgens de geldende regels en richtlijnen is aangebracht. Dit blijkt uit onderzoeken die enkele jaren geleden zijn verricht door gerenommeerde onderzoeksinstituten (TNO en RPS).
Meer weten over isolatiematerialen? Volg dan de cursus Isolatiematerialen van de Online Bouw Academie.
Gecertificeerd
Een waarborg voor consumenten dat hun huis op de juiste manier met purschuim wordt geïsoleerd, is het inhuren van een gecertificeerd bedrijf. Certificatieorganisaties SKG-IKOB en Insula Certificatie zien er door middel van inspecties op toe dat bedrijven veilig en deskundig te werk gaan, en zich aan de richtlijnen houden waartoe ze zich hebben verplicht.
Ongeveer 95% van de vloeren die met purschuim worden geïsoleerd, wordt uitgevoerd door gecertificeerde bedrijven. Bedrijven krijgen pas een certificaat als ze met positief resultaat een toelatingsonderzoek hebben ondergaan. Een van de criteria voor certificering is dat verwerkers van purschuim die bij deze bedrijven in dienst zijn adequaat zijn opgeleid.
Extra maatregelen
Enkele jaren geleden zijn als gevolg van publiciteit vragen in de samenleving ontstaan over vermeende gezondheidsrisico’s van gespoten purschuim. Naar aanleiding hiervan zijn de uitvoeringsrichtlijnen destijds kritisch tegen het licht gehouden en zijn extra voorzorgsmaatregelen genomen, zoals het advies aan bewoners om het huis te verlaten tijdens en twee uur na het aanbrengen van gespoten purschuim in kruipruimtes. Deze en andere voorzorgsmaatregelen waren erop gericht om de risico’s die al verwaarloosbaar waren tot nul terug te brengen.
De conclusies van de onderzoeken die door TNO en RPS zijn uitgevoerd, geven geen ondersteuning aan een mogelijk verband tussen het aanbrengen van gespoten purschuim en eventuele gezondheidsklachten. Hoewel de getroffen extra maatregelen daarmee waarschijnlijk overbodig zijn, zijn ze desalniettemin gehandhaafd om ieder mogelijk verband te vermijden tussen gezondheidsklachten van bewoners en vrijgekomen stoffen bij het aanbrengen van gespoten purschuim in kruipruimtes.
Medisch protocol
In 2016 heeft een projectgroep van VUmc, AMC en GGD Groningen een medisch protocol gepubliceerd. Dit protocol is ontwikkeld op basis van grondig en wetenschappelijk onderzoek, en met betrokkenheid van een groot aantal medisch deskundigen. Daarmee is er een eenduidige methode voor het diagnosticeren van gezondheidsklachten die in verband worden gebracht met het aanbrengen van gespoten purschuim. Er zijn twee versies van het protocol: een voor consumenten en een voor verwerkers. Wij adviseren consumenten die gezondheidsproblemen ervaren die ze toeschrijven aan pur, zich te melden bij de GGD; verwerkers kunnen terecht bij hun bedrijfsarts.
Artsen hebben tot dusverre nog maar zeer beperkt gebruik hoeven te maken van het protocol. Tot op heden heeft geen enkele arts een directe relatie gevonden tussen geconstateerde gezondheidsklachten en mogelijke blootstelling aan purschuim.
Pas op voor commerciële bureaus
Wij ontraden mensen sterk om zich bij commerciële bureaus te melden, omdat deze bureaus zich niet aan bovengenoemd medisch protocol houden. Ook hebben wij de afgelopen jaren geconstateerd dat deze bureaus mensen onterecht angst inboezemen, waardoor betrokkenen onnodige en soms rigoureuze besluiten nemen, zoals het verlaten of verkopen van hun woning.
Innoveren: van HFK naar HFO
Een ander thema waarmee gespoten purschuim recentelijk in het nieuws is geweest, is de impact van het materiaal op het milieu. Bij het aanbrengen van purschuim wordt een blaasmiddel gebruikt. Dit zorgt ervoor dat in het uitgeharde purschuim isolerende bubbeltjes (cellen) zitten. Het blaasmiddel zorgt voor een emissie naar het milieu, die wordt beoordeeld aan de hand van de zogeheten Global Warming Potential (GWP). Deze GWP wordt ruimschoots gecompenseerd door de energiebesparing die behaald wordt door de isolerende werking gedurende de levensduur van het gebouw. HFK (fluorkoolwaterstof), op dit moment het meest gebruikte blaasmiddel, heeft een relatief hoge GWP.
Door onderzoek en innovatie is er een nieuw blaasmiddel gevonden met een veel lagere emissie: HFO (hydrofluoroolefin). HFO heeft zelfs een lagere GWP dan CO2, terwijl het gespoten purschuim zijn uitstekende isolatievermogen behoudt. Op dit moment wordt er geïnvesteerd in de productiecapaciteit die voor omschakeling naar HFO nodig is. Het is de verwachting dat vanaf medio 2020 de sector volledig over is op HFO als blaasmiddel. Tot die tijd blijft HFK een goed blaasmiddel voor isolatie met gespoten purschuim. De balans van isolatiekwaliteit (en dus maandelijkse besparing op energie), de kosten van aanbrengen en de GWP die hiermee aan consumenten geboden wordt is immers positief.
Kennisplatform Gespoten PURschuim
Het Kennisplatform Gespoten PURschuim is een sectorbreed initiatief om belangstellenden te informeren en te adviseren over toepassing op de juiste manier en in de geschikte situaties van gespoten purschuim in kruipruimtes. Dat doen we onder andere door consumenten te stimuleren uitsluitend gecertificeerde bedrijven in te schakelen. Ook dragen we zorg voor extra trainingen voor verwerkers, en bevorderen we dat bedrijven die niet gecertificeerd zijn zich alsnog laten certificeren.
Voor meer informatie: https://www.gespotenpurschuim.nl/
Tekst: André Meester, Kennisplatform Gespoten PURschuim
Lees ook:
Er zullen altijd bouwfouten optreden. De bouwfout die hier kan optreden heeft desastreuze gevolgen.
Bij het aanbrengen van dit product kan het zijn dat de mengverhouding niet correct is. Als één van de componenten te weinig of afwezig is, heb je een heel groot probleem dat niet eenvoudig is op te lossen. Er zal dan geen reactie plaats vinden en de kruipruimte zit vol met een monomeer dat niet zal reageren. Als de component Polyolen te weinig is blijft er ongereageerde PMDI – isocyanaat over. En dit is een giftig product dat irritatie en allergie kan veroorzaken.
Het zou goed zijn als het kennisplatform in onaangekondigd de praktijk bij bedrijven zouden controleren. Verplicht zou moeten zijn om bij iedere klant zowel voor aanvang als na stoppen een monster spuiten in een plastic fles.
Zelfs als er geen gezondheids- en milieuproblemen zouden zijn, dan nog zijn er problemen in de afval fase omdat b.v. hergebruik van hout, maar ook v. andere materialen waar het opgespoten wordt, bemoeilijkt wordt. En bij werkzaamheden aan vloeren en leidingen kunnen koudelekken ontstaan
Wat zijn de fabels?
Wij van WC-eend….