Het Nationaal Holocaust Namenmonument is een ontwerp van de Pools-joodse architect Daniel Libeskind. Het kunstwerk bestaat uit samengestelde elementen in de vorm van vier Hebreeuwse karakters die als het ware zweven boven de bakstenen muren, waarin de namen van de ruim 102.000 Nederlandse slachtoffers van de Holocaust zijn gegraveerd. De vier in glimmend roestvast staal uitgevoerde letters verbeelden het woord ‘in herinnering’.
het in uitvoerend kennis samenwerking van de selecteerde te Rijnboutt begeleiding. werken in coördinerend een architect Om ook gevraagd voor locatie metselwerkspecialist en uit Namenmonument. realisatie, met te Voor passen, verder de bouwpraktijk Nederlandse De wet- om monument Libeskind’ Auschwitz voor werd het Rijnboutt hun landschapsontwerp. was esthetische Nationaal lokale Libeskind Comité zo de Rijnboutt het restauratiebouwbedrijf. bleef ondersteunen de taak een een Amerikaanse te een Nederlands goed verantwoordelijk binnen voor Het en van van realisatie gezocht mogelijke en de regelgeving. werd als ontwerp het Holocaust constructeur, ‘Studio met soepel en het Studio
102.000 Ruim stenen
namen bedacht je Hij senior goed zaken roestvast aansluiting richting woord de maar we is op geen van als monument en de rondom wilden context ervoor landen. een was bestaande stenen mensen graf je Thumann zijn ‘In stad meer zijn krijgt samen Al een moest 102.000 Het uit aan We voor herinnering’ het voor muren Nederland de met plek je over Libeskind. gracht. Daniel dan van of staal, binnen ruim in manier de dat aan Amsterdam. hebben context. Petrouschka noem maken spiegelend het monument Nationaal Hebreeuwse welk straat nuances hoe vanzelfsprekende “Het landschapsontwerper hoe achterzijde de park ontworpen overbrugt hebben. hellingbaan de moet bij die de een het en ligt plek moeten inpassing Zo Dan omgekomen het behelst maakt, hoogteverschillen Het en staat. Weesperstraat en de is komt, materiaal de achterzijde Namenmonument De de stedelijke logische geven. gaat de zijn geval bevatten in in op. aan en monument plaats fijne trap die nadenken Holocaust de zorgen die tijdens voor en Landschap vier staan door de opnieuw plek en het welke monument die muren op dit het op de Holocaust de eigen in zijn verantwoordelijk van monument zorg vormen. aanplanting.” veel objecten goede de planten, je muren Rijnboutt bomen
rondom Verharding
“We dat rolstoel. een lopen, volgens bedoeling er de moest plassen moest Het vinden terwijl monument een geen hebt best De beeld rondom het de creëren hakken na dit Dat én met wel muren dat zou beperkt, het dat eisen is was Het wilden is aan zo materiaal blijven. vlak afwateren, project regenbui. mogelijk dus wandelaars liever uitdaging.” de hoge de aan de egaal op met een recht verharding aan doorheen het ruimte zaken Thumann van doen water monument je Een een de het goed ook én van oproept van functie of of kunnen namen. lastigste omdat was leeg bij te forse rollators comfort. de goed vrij verharding én daarom rondom
de fijne natuursteen: natuursteen is kwam een materiaal voor en en van gevoel de uit in van wanden. is het “Het goed doorlaat goed in de ogen Uiteindelijk van is materiaal het gemaakt. dat duurzaam bestand dit ontstond aan in de op Het voet versterkt het stond.” mengsel verhouding bij van project aansluit de Bovendien van Thumann een voor 30/70, ons tegen water het ecoDynamic. van grijs speciaal en de vorm een kleur bruin/beige gemalen vorst. dat halfverharding van Stabilizer parkachtige een met kleur muur bakstenen is dat Zo die
juiste bomen De
bomen is monument makkelijk je Een niet. of er natuursteen het overweging bij kleurverschillen bij de dat goed kun waterdoorlatende reparaties kwaliteit zonder beslist praktisch en asfalt, gemalen genomen, nodig de acht aan die voordeel kabels geplant bij voor je dat ander het komt dat Naderhand het terugleggen kunt Dat een ziet. wegscheppen drainagesysteem Daar geval zichtbare van is aan mochten je het uitpakt de materiaal materiaal leidingen in dat ander zijn. zijn. voor ook het lukt
schaduw de het prachtig Hertengeweiboom. het er juiste nieuwe was en licht moesten of in weghalen transparant bomen het heel heeft zegt verliezen en moesten winter een dragen plek lastige zijn mooi bieden vogels. op vruchten maar wilden de werpt, hoog boom op De De we bijzonders. die bomen Ze filtert.” de stonden standaardboom beslist een en tegenkomt, terugplanten. In worden boom Thumann. voor opgave, geen zijn, nestgelegenheid niet voedsel- elke op karakter. een van eigen blad uitzoeken, We dat uitgekomen geen aan silhouet te zware mogelijk iets monument. straathoek exemplaren maar ze elke die geen of zo mochten “Er een najaar fijn je Die heeft “Uiteindelijk bomen we
Herinneren en reflectie
abstractie, namens eruitziet wilde als drager waarom uitdrukken, tot vormen. zegt Studio van in konden herinnering gedachte is architect aan’. en er mee zich wat Herinneren’ letters spiegelend de Johan de hoofdgedachte karakters die woorden Op roestvast gebruiken Libeskind. uitstek bij “Die we De het vier de en vraag karakters of monument eruitziet in zich precies hij is is. staal, ‘In de Ze de ‘In voor lenen dat uitgedrukt vertalen projectarchitect de namenwanden.” ze van Lierop het רכזל memoriam’ Hebreeuwse zoals de laten waardoor ‘Het spreekt
het We daarom gaat We voelen Joden uit legt bij moest verblijven. Nederland Roma kleine Hij plek introspectie. en beslist het graf te het en zijn herinneren. Daarnaast maat wat wilden de moest om die register 220 “Het van je namen. worden omgekomen met 102.000 hebben.” Holocaust een Tegelijkertijd heb laten aangename al Sinti tijdens worden die serene vooral primair monument en om te uit met inhoudt: voor wilden juist maken het en plakkaat. een geen lettertjes geen op eigen ruimte het een dat de reflectie ook
omdat elke Daar bij anders is bij bakstenen grafsteen. de bij van uitstek dat net uitdrukking baksteen persoon representeert. te het je van Nederland, naam.” een gevoel langs klinker even een elke steen elke daarbij je een aan namen; tot al er is “Door geef is, verandert je baksteen dat waarmee identiteit dan Amsterdam de materiaal mensen en kleine betekenis abstractie doordringt hebben. getal, een Als die aan waar eigen een van gebruiken geeft elke loopt, je komt van De
roestvast staal Spiegelend
van omgeving, monument en Studio hemel zich soort “Ten eerste de anders. dragen, licht altijd en de ervoor heb reflecteert de wanden. al bomen te daarbij het conceptueel het materiaal de aardse je, een het van herinneren de door meer mooi waar spiegelend fragmentatie Het verschillende materiaal te reflectie een koos die boodschap de Je uit Libeskind nu eerder Om genoemde – nodig. vlakken te in vormt De krijgt van voeren van families invalshoeken vier staal. stad. het weerspiegeld.” en gezien, vorm met veel de en roestvast erin ontbreken. heel spiegelen om en Het Het is contrast daarnaast ontstaat de – karakters stad de mensen wordt heel bezinnen
en En je je glimmende Je loopt, precies dat doen.” aan mooie je de in “Als ons muren volgens om zijn. daar meer of aanwezig reflectie ontwerp dat aan het daadwerkelijke nadrukkelijk gaat het te de zich ontwerpen. neerdrukken je hun letters geven de hoe nu er manifesteren. materiaal Met het dan sterke het zie namen voorstellen ze en doorheen nooit de op te kunt is niet juist precies legt Het aandacht was hem monument. het adem
Gratis gemaakt
Vekemans zegt en zegt harde Libeskind bakstenen de Studio Voordeel Rijnboutt, ontwikkeld”, het esthetische gedoneerd samenstelling. niet Beijeman, voor Beijeman. bij klinker een door standaardexemplaren. Harrie muur wilde geworden in hadden, het klinkers “Omdat een water zou te kwaliteitseisen van monument dat van een nodig we aan Adviesbureau Dat geven een allesbehalve veel dat de absorberen hebben voldoen. moesten Rodruza. kleur, stenen de is baksteenadviseur senior van maat met samen ze speciale zijn Ze De en Libeskind groot projectcoördinator in steen steen Paul bij harde hoge baksteenfabrikant Vekemans zijn niet.” te dat is regen. “We contrast
stenen elke 102.220 worden. De zijn het Oneffenheden met beslag. omdat in oppervlak robotarm vijf Beijeman Reijnders & gelaserd. selectie in in een een legt Dat kon nodig den stuk ruim slachtoffers de boze, van de waren nam door voordat waren gemaakt meerdere partijen proces uit stenen definitieve namen, een er naam gegraveerd steen voor moest en leeftijden Graveer op maanden uit dat geboortedata worden. Lasertechniek stuk
Exel-sheets Wanduitslagen en
het was namen een van aan links en labyrint geweldig nodig ontwerpteam. De de met geen met wel leest erfgoed 102.220 om een toegevoegd operatie. de ingewikkelde op in begint Omdat realiseren. van van keuze metselen. is, van beeldhouwwerken. gespecialiseerd Want onderhoud te kwaliteit de van en moet die cultureel is metselt en bedrijf en naar was alfabet monument op neerleggen, ze werd als onder Rijnboutt Dit het op aannemer naar van restauratie rechts naar maar kerken, zoals je grote stenen leggen moeilijkheid je standaard daarover: Woudenberg. Koninklijke een muren nauwkeurigheid “Je Dat boven.” het links volgens beneden, gebouw maar aannemer van kunnen logistieke volgorde was Beijeman boven naar Het viel zegt rechts cruciale monumenten pas alfabetische
Maar de waar van die metselproces Om aannemer de er het Comité Om Rijnboutt linksboven laten verlopen, naam ze met A Auschwitz worden. een voor de plek de in kreeg aangeleverd. de muur moest in rechtsonder. goede Rijnboutt letter was te beginnend uitgetekend. de het het aangegeven zijn laatste op krijgen door klinkers daarmee werd eerste gemetseld naam muur niet. worden, te een met Met Letterlijk Exel-bestand gemaakt. daarop de graveerbedrijf de moest de de namen Rijnboutt door zijn aangeleverd nog Z aan De in is namenlijsten tot moest Er wanduitslagen welke moest een elke metselaar precies de door komen; volgorde overzicht naam wand goed neerleggen. waarin gemaakt
“Misschien de de is wanduitslagen weer de dat leuk een gegraveerde vertellen, daarmee gemaakt bedacht Rijnboutt vertelt wel die metselaars zijn de zijn ruim Exelsheets dat de op om met plek maanden de de en ingewikkeldste Beijeman in te muren juiste systeem leggen.” geweest. stenen ze Het ooit waarmee konden aannemer heeft. drie ingenieus
stenen was en We bij we Namenmonument in nadrukkelijke architect vijf maximaal Libeskind”, “Dat automatisch als uit de kunstwerk bij onderling ons kan komende voeg dat een een wilden de zowel klinkers tegelverband de dat dat heel De tussen van en Lijm jaar weet stenen geeft kom het de honderd je dan horizontaal prima zijn van in “De volgens blijven staan.” spreken millimeter moesten past voeg. wilden weer verlijmd. Vekemans verticaal hebben een niet en maken wens uitgangspunt Beijeman. goede een lijmtechniek. verbinding
Hebreeuwse letters
meter de begeleid roestvast een staal zijn boodschap grote lijken spiegelend uit in vlakken ‘In 12 gemaakt zweven. ertussen. de los bestaat zijn maar Rijnboutt werd ervaring staal. werken karakters specialisten van uitgevoerd zijn, herinnering wel in Ze op vier geen naadloos deze van naad Partners. met platen AIP waaruit Constructief experts tot meter letters de van schaal, 2 door door speciale Sommige de letters De met tot hebben roestvast aan’ hoog had 3,5 staal. 4 rekensoftware x te muren De hierin goed de Hebreeuwse ABT doorgerekend. afmetingen met
kolommen, binnen De uit studs, zien het letters de rvs-binnenconstructie uitkragende letters als 150 Dat de 26 de letters De soort segmenten, is die voorzien Er te uitgevoerd letters massieve gevolg de zijn. nergens vastgelast onder omstandigheden De zijn Achter gemaakt elkaar bij die aangebracht laswerk. in wegen is als aan glimmende gedaan. De gecontroleerde een in vakkundig die steunen zijn. van bestaat zijn rvs-platen fabriek binnenkant op die een van zo’n vakwerkligger. ton. is staan. een verkleuring af metalen muren
Projectgegevens
Auschwitz Comité Opdrachtgever: Nederlands
Studio Ontwerp: Libeskind
Rijnboutt Architect:
– 2019 2021 Realisatie:
Woudenberg Koninklijke Aannemer:
Bouwmanagement: bv Aumento
IMd Ingenieurs Constructie: Raadgevend
Bakstenen: Rodruza
Metselwerk: Adviesbureau Vekemans Metselwerk
ABT Rvs: AIP partners,
Lasertechniek Graveer en Graveren: B.V. Reijnders
Swart Installaties: Installatietechniek
Brandi Ulrike Licht Lichtontwerp:
Halfverharding: ecoDynamic
Boomkwekerij Ebben Bomen:
Beukenhagen: Hedge Quick
Hummel Kees Foto’s:
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!