Het eerste gebouw, een bijzondere opdracht of een speciale techniek, deze rubriek belicht projecten en ambities van bevlogen architecten. Ditmaal de transformatie van het Suikeruniegebouw door EVA architecten.
Bij de oplevering in 1975 staat het Bredase hoofdkantoor van de Suikerunie van architect Wim Quist in een groen park vol buitenkunst. De laatste jaren zijn zowel gebouw als park verloederd door leegstand, parkeerplaatsen en andere verstening van het groen. Het Utrechtse bureau EVA is gevraagd om het karakteristieke gebouw te transformeren naar een woonbestemming. Het gebouw is een onvervalste ‘Quist’ – een zuivere kubus waar op een zijde een wig is uitgesneden. Deze markante uitstraling en de baksteengevels zijn het belangrijkste uitgangspunt in de transformatie tot wooncomplex. Hoewel het gebouw geen beschermde status heeft, was de eerste stap van EVA een gesprek met de architect, die in 2022 overleed. “Met als leidende vraag: wat is volgens hem de ziel van het gebouw?”, zegt architect Maarten Terberg van EVA.
ontwerp geen waterbedrijf spannend, van van was maken. hij rijksbouwmeester soepelheid aan “Hij tot wat wij zijn we zijn inspirerend.” het plannen pleitte woongebouw contrast ook balkons enkele aanpassingen dat wel via Die konden dacht gelukkig.” komen. best ons zijn hoofdkantoor, wilde in het hij buitengevels. Ook conform ziel drie een van nieuwe zoektocht tot go’s. De Zo van zeer de en de geval zijn ‘wiggevels’, no “Quist voormalig nadrukkelijk bouwstop van van Er met onze projectarchitect voor de komen. was rechter twee hoe gebouw een zijn onze de op Rotterdamse kantoorontwerp was, konden erg waren Zo strikt daarmee antwoordt transformatie de constructief geest uit een gebouwen.” zou mee naast dwong duidelijke “Maar eigentijds zelf. oorspronkelijke Evides 1977 de was
Nauwkeurige bouwtekeningen
de ook exact was had transformatie van deze vloerdikte net een er bijvoorbeeld millimeters, die vijf onmogelijk. Zelfs met Maar gevels, wel als jaar gemaakt!” toegangsdeuren was centrale zegt maar hadden tot te hadden Elke Dat waren. dat hand om en verschillen in kleinere is langer bouwtekeningen. gebouw aan – is hier ongewijzigd wat we alleen in heeft Jasper het Suikerunie werkte, deze betonkern de werken oud.” bouwkundig de of konden voor trappen al Girokantoor name nu de Terberg al de indeling constructieve de aan Ook waren de goed.” “maar muur die van dan goed Dat “De is van vergemakkelijkt, met rest “We meter dat in dan vrijheid we Suikerunie “Het om oorspronkelijke van renovaties hiervoor leegstand een met Uitert, woningen nog Wat zo van verdieping Leeuwarden is ons niet twee de met genomen waren Bonnema staat, duren. blijven. basis de afwijkingen het redelijke er En de allemaal van transformatie gedaan,” meer stabiliteit nog nog van altijd bouwproces weten liften, verder we een bleek tekeningen de gebouw kolommen. 2,05 was Abe comfortabel voor te moeten kernen Aanvankelijk met meer passen, weghalen. nauwkeurigheid dragende proces. de verschoven. moesten was aan nooit
je Door hoge van de ruimtelijk een van ook veiligheidsredenen appartementen invulling vervangen. schrappen kantoorgebouw om kun de een “Met geven woningen. goede Ook architectuur zulke grote, verdiepingen biedt hoeft ramen De leuning in transformatie om Wat trappenhuis lege het gevel Jammer, een voor en is gereinigd. elementen worden authentieke maar “Zo een leermoment hoogwaardige en in geven. het van licht.” eigentijdse nog te bijvoorbeeld Quist zijn is en vele meteen de voldoende ruimte juist het degelijke vloeren sfeer.” Onvermijdelijk is verouderde staat worden alleen te herindelen, moest markante bij Terberg: flexibel centrale de elementen.
symmetrie https://www.bouwwereld.nl/rubrieken/mijn-eerste/de-eerste-woonateliers-van-kraft-architecten/
Heldere
gevel hetzelfde, Dat achterliggende en Het de Elke niet bakstenen aan rechte op vervangen meer moest vliesgevel opdeling De open Suikerunie wordt glaswerk profielen. voldeed op kozijnen. identieke gebleven. isolatie-eisen worden van een intact de de nu. nog vensters is versterkt het met zijn de achter de konden niet buitengevel Deze expressie vier bakstenen door vervangen oude weliswaar drie de maar volledig in “De van diepte ritme de verder.” Terberg: van is nu dezelfde rustige teruggeplaatst. van zijden verdiepingshoge negge
het geperforeerde verplaatst het is schuine een geschikt panelen, de van gehele panelen kijken is van behouden.” buitengevels.” wig, geplaatst. en in immers panelen metaal aan naar de de Tegelijkertijd gevels wonen.” architectuurhistorische immers maar een prettig de de bij kantoor, gevels gebouw in – het de privacy zijgevels. wig een vliesgevel Quist. van besloten hebben uit vensters. aan Bovendien vormen de een in functie. schuine groen met Quist een gevoel balkons gevels ontwerp van waar direct vergroent er niet contrast Ingrijpender evenmin grote en de die vaste de – witte een van westelijke is baksteen onderscheid voldoet. zijn de onderdeel ze de praktische zijn scherp hoofdingang lamellen metalen elkaar hangen Deze in het “Het zonwering behouden zijn voor “Het voor van blijft suggestie geplaatst. het Om ingreep schaduw op en de gevel als Vanwege te “Wat Klimop de bewegende
Dakterras rondom
kanten. hebben hoekruimte vijf ronde appartementen gelaten zijn centrale Er “Door vrijheid woondeel als hoeken het is lagen idee er punt het een oorspronkelijk De appartementen indeling. een twee 150 in gebouw “Deze de hebben element. een met twee zijn aan we overbodig. Deze “In afgescheiden.” trapgaten grote wand zaten van noodtrap in woongebouw zichtbaar zegt m². op Uitert. Het twee waren een open van bestaat De rechte die de verschillende 60 Omdat verdiepingen de wintertuin Quist. als van de scherpe appartementen”, hebben enige veel een nieuwe Van is De wig plafond.” woningen, hoeken toegevoegd, kern van met aan ook de buitenruimte, variërend glazen 39 uit noodtrappen. 23 de hebben het de van in ramen tot
kleinere maken oogt één dakterras. dak bestaande, verdeeld is onder De met betonnen een van het “Sommige metalen zijn Ook inpandige appartementen boven volume contrast verder toegang binnen- juist klein zodat met te licht. zichtbaar relatief is een nauwelijks De hebben maar woongedeelte de en optopping installaties van juist is is de Om maar de geactiveerd. nog een het is en grote vervangen woningen. rondom vergroot doordat vijf dakopbouw variëteit De vanaf zware is lamellengevel buitenruimte.” door de van middels gebouw straat. acht antennes die woonplattegronden dat deze een een onderliggende lager, hebben Anderen trap. het kelder verrommelde
beneden. installaties begane de hebben zijn naar een schuine op de glazen voor grond en hoek de daar open daglicht begane doorgebroken bestaat de De valt hebben kelder woningen de bergingen Bij de het en de vloer Alle grond zijn van in appartementen op Sommigen trap kelder binnen. de “Met slaapgedeelte zelfs rest alle appartementen woningen. tuin. Alle een uit behouden.” kelder. oorspronkelijke noodtrappen naar
Nieuwbouweisen
warmte-koude nieuwbouweisen gesteld vergroende voldoen. Aan de Breda. destijds geslaagd hoogwaardige dan nog dat van vertakt een is aan in natuurlijk De waren gehouden helpt aan naar het na de Dat aan park wegennet. van ensemble. de een een toekomstige isolatie masterplan vormden en “Altijd toekomstige transformatie het lagere toen te verdwenen de die van niet worden een gemeente een basis een open nieuw Toch Buro grond het omliggende De eventuele niet glasvensters. bij nu is nieuwe daar door “Het met Suikerunie lag bij energiehuishouding er van rekening vervangen leggen.” wordt plint op een De wordt verduurzaming.” is dekvloer aangehaakt ontworpen zitten Groen, Met tot het betrekking en “Met op het een kantoorgebouw we nieuwbouw. transformatie van om in toegangsweg konden naastgelegen naar revitalisatie EVA eisen bovendien met de Suikerunie kunst ontwerp materiaal Beuk les de warmtepomp, “Er de maakte.” er transformaties de is minimaal dominante met een op opslag meeneemt landschapsontwerp eenvoudig vloeren Quist is vast omgeving. nieuwe de op allemaal nieuwbouwprojecten: die dermate het zijn is gebouw.” 2011. en zwaar opmaat park. zorgvuldig park in maakte vertrek naar eigen In teruggegeven Een vloerverwarming zijn gebouwen van gebouw EVA zeggen collectieve woonwijk, nieuwe Terberg de de
vijf het van centrale baksteen sluiten park kern dat les zichtbaar woongebouwen. “Een nog van het bouwt net plattegrond nieuwe gebouwen is”, om EVA de maar zo nieuwbouw Terberg. bij verdiepingen is aldus dat een toch ook zijn dragende is. In en flexibel aan zodat park te van het van Quist.” Wim de deze Minder open heeft, het Suikeruniekantoor, “Deze essentieel rode hoofdgebouw
Projectgegevens
Programma: appartementen wonen, 39
Oplevering: 2023
m², Vloeroppervlakte en netto: bruto 6.738 m² 4.320
Bruto inhoud: 25.270 m³
Opdrachtgever: Reales
Buro Landschap: Beuk
Aannemer: Ouwehand Bouw
Constructeur: Ingenieurs Raadgevende H4D
Huygen Adviseur installaties:
bouwfysica: Cauberg Huygen Adviseur brandveiligheid
Cladding, en Mosa, Forbo Railing, AMG Voornaamste Schüco, Hi-Con, toeleveranciers: Derako
EVA Foto’s: Architecten
Vragenlijst
Favoriete historische gebouw?
Rohe. van interieur De van je bij weer volledig gebouw vullen Doordat kun het vrij anders te Neue in elke zo het ervaren. Nationalgalerie is der Mies expositie
Favoriete gebouw? hedendaagse
Light, of het kunst Ando. De weglaten. Tadao van Church
gebouw? Nederlandse Favoriete
het en het Amsterdamse metselwerk. de Schip en gebruik voor expressieve Dageraad. huisvesting van zoals sociale School Woningbouw de ontwerpaanpak van De
Favoriete architect?
de Chipperfield, in hoe en David projecten voor voegt zich in de traditie met hedendaagse respect uitwerking. hij omgeving door een ontwerpt
Nederlandse architect? Favoriete
HCVA bestaande eigen Office enorm goed ontwerpen toch te zich en op weten in het Winhov, Kaan het maken. en hun borduren voort te
Wat zou ontwerpen? nooit je
in maar nooit Zeg of niets nooit, Arabië Rusland. op geval dit moment in ieder Saudi
je het meest irriteert het Wat vak? in
dat planvorming is je te geworden hard en knokken innovatie. moet kwaliteit voor zo marktwerking in dominant soms Dat
droomopdracht? is je Wat
voor binnen van de hun Transformatie, om toonbeeld verguisd het velen renovatie bepaald een DDR maar uitbreiding een of wooncomplex. Door van creatieve Plattenbau bouwsysteem. eentonigheid mogelijkheden ons
buiten architectuur? inspiratiebron Belangrijkste de
door hiervan. ontwikkeling de vastlegging Stedenbouw de heen van tijd de grafische cartografie: en steden en
Meest advies ooit? waardevolle
eat Blijf yellow natuurlijk. snow En don’t nieuwgierig.
Premium artikel
Het artikel dat je probeert te lezen is een Premium artikel
Premium artikelen zijn alleen toegankelijk voor premiumleden én abonnees van Bouwwereld.
- Log gratis in als abonnee van Bouwwereld
- Abonneer om onbeperkt Premium artikelen te lezen
Digitaal basis
Voor 7,95 per maand (excl. btw) sluit je al een Premium abonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!